Θεοφάνης Μαλκίδης
Μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαικών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών
1. Τα συναισθήματα
Μετά από προσωπική πρόσκληση του Προέδρου της Δημοκρατίας της Αρμενίας και την συμπαράσταση (για ακόμη μία φορά) της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδας, βρέθηκα στο Ερεβάν, για να συμμετάσχω στο Παγκόσμιο Φόρουμ ενάντια στη Γενοκτονία και στις εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 100 ετών από τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Για το πρώτο μαζικό έγκλημα του 20ου αιώνα, το οποίο
μαζί με αυτό εναντίον των Ελλήνων, οργανώθηκε, σχεδιάσθηκε και εκτελέστηκε από τους ίδιους θύτες. Τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς.
Η άφιξη στο Ερεβάν, τη φορά αυτή είχε πολλά και διαφορετικά συναισθήματα, όλα όμως οδηγούσαν σε μία συνισταμένη. Το πρώτο συναίσθημα αφορούσε την ικανοποίηση που ένιωθε ένας Έλληνας και ένας άνθρωπος για την πριν από λίγες ημέρες αναγνώριση από το Κοινοβούλιο της Αρμενίας της Γενοκτονίας των Ελλήνων.
Το δεύτερο σχετιζόταν με τη σημασία και τη σπουδαιότητα που δίνει ο Αρμενικός λαός στην ιστορία του, όχι μόνο λόγω της συμπλήρωσης των 100 ετών από την κορύφωση της Γενοκτονίας του με τη δολοφονία της πνευματικής της ηγεσίας, αλλά και με το γεγονός ότι αγωνίζεται με συνέπεια και ευθύνη, για δεκαετίες, για την αναγνώριση.
Η Αρμενική πρωτεύουσα, η χώρα όλη, η Διασπορά σε όλα τα σημεία του πλανήτη, ήταν ταυτισμένη με τις εκδηλώσεις υπόμνησης και ανάδειξης της Γενοκτονίας και η προβολή του μεγάλου αυτού διεθνούς ζητήματος, ήταν πραγματικά εντυπωσιακή. Στο (νέο κτίριο) του αεροδρομίου Ζβαρνότς του Ερεβάν όλοι οι χώροι ήταν καλυμμένοι από το πολύ ωραίο σύμβολο της εκατονταετίας της Γενοκτονίας, το λουλούδι που αφορούσε τον αγώνα της μνήμης, τον αγώνα κατά της λήθης και της λησμονιάς, καθώς και με το σύνθημα “Θυμάμαι και Διεκδικώ”.
Στο Ερεβάν, από την κεντρική πλατεία μέχρι τα πάρκα και την τελευταία γειτονιά, από τα καταστήματα μέχρι τα αυτοκίνητα, κάθε Αρμένιος και Αρμένια, είχε γεμίσει με τα σύμβολα των εκδηλώσεων. Κάθε άνθρωπος και αντικείμενο ήταν και παραμένει, ταυτισμένος με το αίτημα δικαίωσης και αναγνώρισης. Επιπλέον πολλές από τις αφίσες ήταν άκρως επιτυχημένες, δείχνοντας την αδικία που υπέστη ο Αρμενικός λαός και την ατιμωρησία των ενόχων, που ως δάσκαλοι ήταν τα πρότυπα και για μελλοντικά εγκλήματα. Εδώ η ταύτιση των Νεότουρκων με τους Ναζί λειτούργησε με μοναδικό τρόπο.
Η πολιτική που σέβεται την ιστορία, την αλήθεια και το δίκαιο
Το Παγκόσμιο Φόρουμ ενάντι στη Γενοκτονία που οργανώθηκε στις 22 και 23 Απριλίου στο Ερεβάν ήταν η εισαγωγή στις εκδηλώσεις που ακολούθησαν στην πρωτεύουσα της Αρμενίας. Η συμμετοχή των προσκεκλημένων ήταν εντυπωσιακή και πραγματικά παγκόσμια, αν αναλογιστούμε τις ηπείρους και τις χώρες. Οι συμμετέχοντες από 50 κράτη, με μεγάλες και διαρκείς προσπάθειες για την αναγνώριση των Γενοκτονιών ήταν εκεί, αποδεχόμενοι την πρόσκληση της Δημοκρατίας της Αρμενίας. Πολιτικοί, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, διπλωμάτες, ακαδημαικοί, εκκλησιαστικοί ηγέτες. Ανάμεσά τους ο Γενικός γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης και πρώην υπουργός εξωτερικών της Νορβηγίας Thorbjørn Jagland, ο πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης των Ακαδημαικών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών Daniel Feierstein, το πρώην μέλος του Διεθνούς Δικαστηρίο της Χάγης Louis Moreno Ocampo, η Βαρώνη Caroline Cox και εξέχοντες ειδικοί για τη γενοκτονία όπως οι William Shabas, Ιsrael W. Charny, Ragip Zarakolu, Michael Bohlander, Roger W. Smith, Henry Theriault, Cengiz Αktar, Esther Mujawayo, Yavrin Auron.
Τόσο οι πολιτικοί, όσο και οι θρησκευτικοί ηγέτες και βεβαίως και οι ακαδημαικοί, αναφέρθηκαν στην υπόθεση της Γενοκτονίας, στην άρνηση της Τουρκίας, στην αναγκαιότητα αναγνώρισης. Ήταν ένα άψογα οργανωμένο Παγκόσμιο Φόρουμ όπως αρμόζει στο ζήτημα και την πορεία των Αρμενίων μέχρι σήμερα, το οποίο ως Έλληνας το βρήκα ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον και αποδοτικό, γιατί όλοι πλέον μιλούν για τη Γενοκτονία των Ελλήνων. Από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας της Αρμενίας μέχρι τους ακαδημαικούς. Είναι μία επιβεβαίωση της προσπάθειάς μας, μία ανάσα στο δύσκολο και ανηφορικό δρόμο μέχρι την δικαίωση.
Οι εκδηλώσεις και οι παρουσίες
Οι εκδηλώσεις για την συμπλήρωση 100 ετών από τη Γενοκτονία συνεχίστηκαν με αυτή στο θρησκευτικό κέντρο των Αρμενίων στο Ετσιαμτζίν για την αγιοποίηση των 1.500.000 μαρτύρων της Γενοκτονίας και στοΤσιτσερναγκαπέρτ του Ερεβάν, όπου και το μνημείο και το Μουσείο της Γενοκτονίας, ανακαινισμένο και με πολλά νέα εκθέματα, κάποια και από την Ελλάδα. Οι παραπάνω εκδηλώσεις ήταν ιδιαιτέρως συγκινητικές αλλά και με βαθιά πολιτικά και ιστορικά μηνύματα. Η παρουσία δε, ηγετών από κορυφαίες χώρες του πλανήτη εξόχως εξαιρετικές σε συμβολικό και ουσιαστικό επίπεδο, ενώ η αναφορά για τις Γενοκτονίες του προέδρου της Δημοκρατίας της Γερμανίας στο Βερολίνο ήταν η καλύτερη αυλαία για τις εκδηλώσεις μνήμης.
- Το καθήκον και το χρέος
Μία ακόμη παρουσία μου, στο Ερεβάν, σε ένα τέτοιο σημαντικό Φόρουμ ήταν εξαιρετική εμπειρία και η συμμετοχή στις εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 100 ετών από τη Γενοκτονία των Αρμενίων, ήταν αποδοτική για όλους μας και για τον καθένα ξεχωριστά, ενώ η συνάντησή μου για ακόμη μία φορά με μορφές και συνοδοιπόρους του παγκόσμιου Αγώνα για τη Γενοκτονία, ήταν ελπιδοφόρα. Ανάμεσά τους ο Αρμενο-αμερικανός καθηγητής Richard Hovanessian, ο Τούρκος εκδότης και συγγραφέας Ragip Zarakolu, ο Αρμένιος διευθυντής του Μουσείου της ΓενοκτονίαςHaik Demoyan, η Ελληνίδα ευρωβουλευτής από την Κύπρο Ελένη Θεοχάρους, ο πρόεδρος της Ευρωπαικής Ομοσπονδίας Αρμενίων Kaspar Karabetian, η καθηγήτρια στο κρατικό πανεπιστήμιο του Ερεβάν Tehmine Martoyan και πολλοί άλλοι.
Οι εκδηλώσεις στο Ερεβάν και τη Διασπορά, έδειξε τον τρόπο με τον οποίο οι λαοί σέβονται την ιστορία τους και αντιστέκονται στο φασισμό του θανάτου, της μνήμης και της άρνησης. Έδειξε ότι η συνέπεια, η υπευθυνότητα, η συνέχεια και η σοβαρότητα επιβραβαβεύονται. Απέδειξε ότι οι πνευματικές και οι πολιτικές ηγεσίες, όταν έχουν γνώση του καθήκοντος και τουςχρέους τους, μπορούν να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες της ιστορίας και της ζωής. Το Αρμενικό έθνος στην Αρμενία, στο Ερεβάν, στη Διασπορά, έδειξε το δρόμο για όλον τον πλανήτη για την αναγνώριση της Γενοκτονίας. Στους συνοδοιπόρους και τους συναθλητές, αλλά και τους προπαγανδιστές και τους αρνητές!
Υστερόγραφο
Και ένα προσωπικό και πολύ σοβαρό ζήτημα: Το 2007 όταν ψήφιζα ως μοναδικό μέλος, από την Ελλάδα, της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαικών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών, την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων, οι μηχανισμοί εντός και εκτός Ελλάδας είχαν ξεκινήσει το σχέδιό τους εναντίον μου. Με συκοφαντίες και άλλες σχετικές πράξεις, κατόρθωσαν να προβάλλουν μπροστά μου πολλά εμπόδια, τα οποία είχαν και έχουν μεγάλο προσωπικό κόστος. Παρότι οι κατηγορίες και τα ψέμματα κατέρρευσαν, οι εκτός Ελλάδας συνεχίζουν το “έργο” τους, παρότι γνωρίζουν εκ των προτέρων την ήττα τους, ενώ οι “Ελλαδικοί” είτε σιωπούν, είτε τους βλέπω μπροστά μου να μιλούν και να γράφουν για την αναγνώριση της Γενοκτονίας! Τόσο θράσος! Έχω γνώση όμως το τι συνέβη και τι συμβαίνει, και συν Θεώ, η αλήθεια νίκησε και θα νικήσει για ακόμη μία φορά.