Η ΑΓΙΑ ΣΚΕΠΗ & ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΟΥ “ΟΧΙ” (εθνική γιορτή)
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΕΡΕΝΤΙΟΣ & ΝΕΟΝΙΛΛΗ οι σύζυγοι και τα παιδιά τους ΣΑΡΒΗΛΟΣ, ΝΙΤΑΣ, ΙΕΡΑΞ, ΘΕΟΔΟΥΛΟΣ, ΦΩΤΙΟΣ, ΒΗΛΗ και ΕΥΝΙΚΗ
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, ο Σαββαΐτης
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΡΤΕΜΙΔΩΡΟΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΕΡΕΝΤΙΟΣ, ΑΦΡΙΚΑΝΟΣ, ΜΑΞΙΜΟΣ, ΠΟΜΠΗΪΟΣ, ΦΩΚΑΣ και άλλοι 36 Αφρικανοί ΜΑΡΤΥΡΕΣ
ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΦΙΡΜΙΛΙΑΝΟΣ, Αρχιεπίσκοπος Καισαρείας, και ΜΕΛΧΙΩΝ Πρεσβύτερος Αντιοχείας
Η ΑΓΙΑ ΦΕΒΡΩΝΙΑ
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ, ο Ιερομάρτυρας
Η ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ, μητέρα του Αγίου Κυριάκου
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ο Α’ Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΑΓΓΕΛΗΣ, ΜΑΝΟΥΗΛ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ & ΝΙΚΟΛΑΟΣ “εκ Μελάμπων Κρήτης”.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ, Αρχιεπίσκοπος Σερβίας
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΒΡΑΜΙΟΣ, επίσκοπος Εφέσου
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ, της Λαύρας των Σπηλαίων Κιέβου (Ρώσος)
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΒΒΑΝ (Ιρλανδός)
Η ΑΓΙΑ LIOBA (Βρεταννίδα)
Ο άγιος Διομήδης
Αναλυτικά
Η ΑΓΙΑ ΣΚΕΠΗ & ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΟΥ “ΟΧΙ” (εθνική γιορτή)
Βλέπε σχετικό υπόμνημα την 1η Οκτωβρίου.
Απολυτίκιο. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.
Της Σκέπης σου Παρθένε άνυμνούμεν τάς χάριτας, ην ως φωτοφόρον νεφέλην έφαπλοίς υπέρ έννοιαν, και σκέπεις τον λαόν σου νοερώς, εκ πάσης των εχθρών επιβουλής· σε γαρ σκέπην και προστάτιν και βοηθόν, κεκτήμεθα βοώντές σοι. Δόξα τοις μεγαλείοις σου Αγνή, δόξα τη θεία σκέπη σου, δόξα τη προς ημάς, προμήθεια Άχραντε.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΕΡΕΝΤΙΟΣ & ΝΕΟΝΙΛΛΗ οι σύζυγοι και τα παιδιά τους ΣΑΡΒΗΛΟΣ, ΝΙΤΑΣ, ΙΕΡΑΞ, ΘΕΟΔΟΥΛΟΣ, ΦΩΤΙΟΣ, ΒΗΛΗ και ΕΥΝΙΚΗ
Ήταν μια πραγματική “κατ’ οίκον εκκλησία”1. Οικογένεια αληθινά χριστιανική, με μια ψυχή, με μια καρδιά και το ίδιο φρόνημα. Όταν άρχισε ο διωγμός κατά των χριστιανών, ειδοποίησαν τους δύο συζύγους ότι κινδυνεύουν να συλληφθούν. Τότε ο Τερέντιος και η Νεονίλλη σκέφθηκαν να φύγουν μακριά, προκειμένου να προστατέψουν τα παιδιά τους, ή να μείνουν και να περιμένουν με γενναιότητα οποιοδήποτε μαρτύριο; Οι πέντε γιοι και οι δύο θυγατέρες τούς έδωσαν αποφασιστική απάντηση. Γιατί να φύγουν; Ο διωγμός είχε εξαπλωθεί παντού. Έπειτα, η αναχώρησή τους θα ενέσπειρε τον πανικό στους εκεί χριστιανούς. Και το σπουδαιότερο, η Εκκλησία δεν ενισχύεται από φυγάδες, αλλά από μάρτυρες και αθλητές. Έτσι, όλη η οικογένεια αποφάσισε να μείνει σταθερή στην απόφασή της. Και όλοι μαζί, αφού ομολόγησαν τον Χριστό, πέθαναν με αποκεφαλισμό.
1. Α’ προς Κορινθίους ιστ’ 19.
Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Νόμω φύσεως, συνδεδεμένοι, κράτος πίστεως, ένδεδυμένοι, μαρτυρίου την όδόν διηνύσατε, συν Νεονίλλη θεόφρον Τερέντιε, και ή των Παίδων υμών έπτάς ένθεος. Και νυν άφεοιν, αιτήσασθε παμμακάριστοι, τοις μέλπουσιν υμών την θείαν άθλησιν.
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, ο Σαββαΐτης
Λόγιος μοναχός ο όσιος Στέφανος στη Λαύρα του αγίου Σάββα, έζησε τον 8ο αιώνα μ. Χ. Η ασκητική του ζωή, συνοδευόταν από μεγάλη αγάπη στη μελέτη και από την αξιόλογη επιδεξιότητα της Ιερής ποίησης. Αγαπούσε τους αγώνες για την ορθόδοξη αλήθεια και πρόθυμα μετείχε στον πόλεμο κατά των αιρέσεων. Συχνά απέφευγε κάθε λογής ανθρώπινης επικοινωνίας και ζούσε εντελώς μόνος σε διάφορα ερημικά μέρη. Εκεί αγαπούσε να παρατηρεί τη φύση και να μεταρσιώνεται με την προσευχή. Επίσης χάιδευε τα ελάφια, που τον πλησίαζαν συναισθανόμενα και αυτά την αγαθότητα και την παιδική αφέλεια της ψυχής του. Τέλος, ο ερημοπολίτης Στέφανος ο Σαββαΐτης, βάσταξε και τα βάρη του επισκόπου, μετά από επίμονες παρακλήσεις. Πέθανε διδάσκοντας και οικοδομώντας το λαό με το χρηστό, άμεμπτο και φιλάνθρωπο παράδειγμά του.
Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Στέφος είληφας, της ευδοκίας, στέφος γεγονός, της Εκκλησίας, επωνύμως παναοίδιμε Στέφανε· συ γαρ ένθέοις στεφόμενος χάρισι, δι’ ευσέβειας ποικίλως διέπρεψας. Πάτερ Όσιε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΡΤΕΜΙΔΩΡΟΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
Μαρτύρησαν δια ξίφους. (Οι ίδιοι της 26ης Οκτωβρίου).
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΕΡΕΝΤΙΟΣ, ΑΦΡΙΚΑΝΟΣ, ΜΑΞΙΜΟΣ, ΠΟΜΠΗΪΟΣ, ΦΩΚΑΣ και άλλοι 36 Αφρικανοί ΜΑΡΤΥΡΕΣ
Μαρτύρησαν τον 3ο αιώνα μ. Χ. επί αυτοκράτορας Δεκίου. Συνελήφθησαν και υπέστησαν σειρά βασανιστηρίων, χωρίς να ανακαλέσουν την ομολογία της χριστιανικής τους πίστης. Τότε διέσχισαν τις σάρκες τους με πυρωμένα σιδερένια νύχια και στο τέλος τους αποκεφάλισαν.
ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΦΙΡΜΙΛΙΑΝΟΣ, Αρχιεπίσκοπος Καισαρείας, και ΜΕΛΧΙΩΝ Πρεσβύτερος Αντιοχείας
Και οι δύο αγωνίστηκαν κατά των αιρετικών. Τον Φιρμιλιανό αναφέρει με στοργή ο Μέγας Βασίλειος. Σε σύνοδο, που ο Αρχιεπίσκοπος αυτός συγκάλεσε στο Ικόνιο, αποφασίστηκε να βαπτίζονται οι αιρετικοί που ήθελαν να προσέλθουν στην αληθινή Εκκλησία.
Η ΑΓΙΑ ΦΕΒΡΩΝΙΑ
Αυτή ήταν θυγατέρα του βασιλιά του Βυζαντίου Ηρακλείου (610-641). Αφού έζησε με πνεύμα Θεού, απεβίωσε ειρηνικά.
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ, ο Ιερομάρτυρας
Ό Άγιος αυτός αφού φανέρωσε τον Τίμιο Σταυρό στην Αγία Ελένη, κατόπιν αναδείχτηκε επίσκοπος Ιεροσολύμων. Όταν το 361 ο Ιουλιανός ο Παραβάτης εκστράτευσε κατά των Περσών και πέρασε από την Ιερουσαλήμ, έμαθε για τον Κυριάκο και αφού τον κράτησε, τον ανάγκαζε να θυσιάσει στα είδωλα. Αλλά ο Κυριάκος, όχι μόνο δεν θυσίασε αλλά και ήλεγξε τον Ιουλιανό. Τότε αυτός του έκοψε το δεξί χέρι. Κατόπιν έχυσε καυτό μολύβι στο στόμα του και τον έβαλε να πλαγιάσει σε χάλκινο πυρακτωμένο κρεβάτι. Έπειτα, τον έβαλαν μέσα σ’ ένα καζάνι, που ήταν γεμάτο με βραστό λάδι. Εκεί τον κάρφωσαν με ακόντιο και έτσι μαρτυρικά, αλλά ένδοξα, παρέδωσε το πνεύμα του.
Η ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ, μητέρα του Αγίου Κυριάκου
Ή αγία Άννα, μητέρα του πιο πάνω Αγίου Κυριακού, όταν έμαθε τα μαρτύρια του γιου της, έτρεξε να τον δει και να τον ενθαρρύνει. Τότε συνελήφθη και αυτή, και αφού την κρέμασαν από τις τρίχες της κεφαλής της, την έκαψαν ζωντανή με αναμμένες λαμπάδες.
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ο Α’ Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
Γεννήθηκε στην Αδριανούπολη της Θράκης, από τους ευσεβείς γονείς Γεώργιο και Ευφροσύνη. Το πρώτο του όνομα ήταν Αλέξιος και ήταν άνθρωπος μεγάλης εγκράτειας και σωφροσύνης. Ασκήτευσε στο Άγιο Όρος και στο μοναστήρι του Γάνου. Πατριάρχευσε δύο φορές. Την πρώτη φορά διαδέχτηκε τον Γρηγόριο, τον Κύπριο (1289-1293) και τη δεύτερη φορά (1303-1311) τον Ιωάννη IB’. Κατόπιν αποσύρθηκε του θρόνου και μόνασε σε κάποια Μονή, όπου απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 100 χρονών. Τη βιογραφία του συνέγραψε ο Ιωάννης Καλόθετος, σύγχρονος του Γρηγορίου Παλαμά και η μετάφραση αυτής έγινε από τον Αγάπιο Λάνδο στον “Νέο Παράδεισο”.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΑΓΓΕΛΗΣ, ΜΑΝΟΥΗΛ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ & ΝΙΚΟΛΑΟΣ “εκ Μελάμπων Κρήτης”.
Όλοι γεννήθηκαν στο χωριό Μέλαμπες Ρεθύμνου Κρήτης, από γονείς ευσεβείς χριστιανούς. Ο Αγγελής και ο Μανουήλ ήταν γνήσια αδέλφια, γιοι του Ιωάννη Ρετζέπη. Ο Γεώργιος ήταν γιος του Κων/νου Ρετζέπη. Ο Νικόλαος ήταν γιος κάποιου άλλου Ιωάννη Ρετζέπη. Όλοι δηλαδή ήταν από την ίδια οικογένεια, πλούσιοι, διακεκριμένοι για την ανδρεία τους, έγγαμοι με παιδιά και απολάμβαναν όλα τα προνόμια των Μωαμεθανών, διότι υποκρίνονταν τους Τούρκους. Το 1821 όμως, συντάχθηκαν με τους χριστιανούς και πολέμησαν γενναία για την ελευθερία της Πατρίδας. Όταν επέστρεψαν στη γενέτειρά τους και πήγαν να πληρώσουν τους καθιερωμένους φόρους στους εντεταλμένους Τούρκους, τους κατάγγειλαν σαν αποστάτες του Μουσουλμανισμού στον Μεχμέτ Πασά του Ρεθύμνου. Συλλήφθηκαν και οδηγήθηκαν δεμένοι στην πόλη αυτή. Επειδή όμως δεν υπέκυψαν στις κολακείες των τυράννων και έμειναν σταθεροί στην πίστη, βασανίστηκαν με τον πιο φρικτό τρόπο. Τελικά στις 28-10-1824 τους αποκεφάλισαν μπροστά στη “Μεγάλη Πόρτα” του Ρεθύμνου. Οι τρεις κάρες απ’ αυτούς τους Νεομάρτυρες, φυλάσσονται στον Ναό των τεσσάρων μαρτύρων στο Ρέθυμνο.
Απολυτίκιο. Ήχος δ’.
Της Κρήτης γεννήματα και Λάμπης θρέμματα, τους τετραρίθμους Νεομάρτυρας άνευφημήσωμεν, Γεώργιον, Αγγελήν, Μανουήλ και Νικόλαον, ούτοι γαρ δια πίστιν του Κυρίου σφαγέντες, το αίμα αυτών έθελουσίως εν τη Ρεθύμνη έξέχεαν, διό και παρρησίαν έχοντες προς Χριστόν, πρεσβεύουσιν αεί, υπέρ των ψυχών ημών.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ, Αρχιεπίσκοπος Σερβίας
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΒΡΑΜΙΟΣ, επίσκοπος Εφέσου
Ακολούθησε το μοναχικό 6ίο και έγινε Μητροπολίτης Εφέσου μετά το 533. Ταυτίζεται με τον ομώνυμο Αββά, που αναφέρεται από τον Ιωάννη Μόσχο (P.G. 87, 2956), των Μονών Αβρααμιτών (Κωνταντινούπολη) και Βυζαντίων (Ιεροσόλυμα). Με το όνομά του σώθηκαν δύο ομιλίες, “εις τον Εύαγγελισμόν” και “εις την Υπαπαντήν”, που εκδόθηκαν το 1913 από τους Μ. Kraschaninnikov και Μ. Jugie και έχουν μεγάλη σπουδαιότητα για τις πατρολογικές σπουδές.
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ, της Λαύρας των Σπηλαίων Κιέβου (Ρώσος)
(Δια Χριστόν σαλός)
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΒΒΑΝ (Ιρλανδός)
Λεπτομέρειες για τη ζωή αυτού του αγίου της ορθοδοξίας, μπορεί να βρει ο αναγνώστης στο βιβλίο “Οι Άγιοι των Βρεττανικών Νήσων”, του Χριστόφορου Κων. Κομμοδάτου, επισκόπου Τελμησσού, Αθήναι 1985.
Η ΑΓΙΑ LIOBA (Βρεταννίδα)
Λεπτομέρειες για τη ζωή αυτής της άγίας της ορθοδοξίας, μπορεί να βρει ο αναγνώστης στο βιβλίο “Οι Άγιοι των Βρεττανικών Νήσων”, του Χριστόφορου Κων. Κομμοδάτου, επισκόπου Τελμησσού, Αθήναι 1985.
Ο άγιος Διομήδης