Τα Fake News δεν είναι κάτι καινούργιο – Εφαρμόζονταν στην Αρχαία Ελλάδα

Peter Jones – The Spectator.co.uk: Τα social media δέχονται σφυροκόπημα από τον φιλελεύθερο τύπο, αλλά δεν απειλούν τη δημοκρατία με τον τρόπο που αυτός ισχυρίζεται.

Τα φιλελεύθερα ΜΜΕ ασχολούνται επί του παρόντος με μια εκστρατεία εναντίον των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με το επιχείρημα ότι «καταστρέφουν τη δημοκρατία». Αλλά είναι έτσι;
Το γεγονός είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα καινούριο σχετικά με τα social media, τα fake news που εξαπλώνουν και την οργή που προκαλούν.
Οι αρχαίοι Έλληνες αγαπούσαν τα «τελευταία νέα» όσο και σήμερα. Στο βιβλίο του «Χαρακτήρες» – αυτό σήμαινε «τύπους συμπεριφοράς» – ο Έλληνας ακαδημαϊκός (φωτό πάνω) Θεόφραστος (287 π.Χ.) περιγράφει, μεταξύ άλλων, τους «υποκινητές φημών».
Πάντοτε σταματούσε τους φίλους με φτιαχτές ιστορίες, τις οποίες ισχυριζόταν ότι είχε ακούσει από μια αξιόπιστη πηγή. Τους διαβεβαίωνε ότι η ιστορία ήταν «καυτή». Ανέφερε αναξιόπιστες αρχές. Ήταν η συζήτηση της πόλης. Όλοι συμφώνησαν με αυτό. Και παρουσίαζε πειστικές επιδείξεις σοκ και τρόμου.
Οι Έλληνες θα είχαν αναγνωρίσει αυτό το είδος, επειδή οι ειδήσεις έρχονταν συχνά από ανεπίσημες πηγές, καθιστώντας τες πολύ δύσκολο να αξιολογηθούν. Οι έμποροι καλαμποκιού θα διέδιδαν φήμες για καταιγίδες και ναυάγια για να αυξήσουν τις τιμές των σιτηρών. Ήταν μια τακτική που οι εχθροί χρησιμοποιούσαν κατά τη διάρκεια πολέμου.
Όταν ένας κουρέας διέδωσε ειδήσεις από έναν στρατιώτη που είχε ξεφύγει της καταστροφής που είχε υποστεί η Αθήνα στην Σικελία το 413 π.Χ., κατηγορήθηκε ότι εξάπλωσε αναταραχή και βασανίστηκε – μέχρι που επιβεβαιώθηκε η ιστορία του.
Οι Έλληνες έκαναν πολλές προσπάθειες να αξιολογήσουν τέτοιες ειδήσεις. Πρώτη, ήταν η ταυτότητα του ομιλητή: ποια διαπιστευτήρια είχε; Μετά, υπήρχε η θέση του ομιλητή. Αν ο φτωχός κουρέας ήταν ένας αριστοκράτης, μπορεί να τον είχαν πιστέψει.
Οι αναφορές από πρώτο χέρι ήταν σαφώς πιο αξιόπιστες από διαδόσεις («τα μάτια είναι καλύτεροι μάρτυρες από τα αυτιά»). Και τέλος, ποιο θα μπορούσε να είναι το κίνητρο που οδηγεί τον ομιλητή; Έψαχνε π.χ. για κέρδος;
Το να θέτει τις σωστές ερωτήσεις, είναι ο σωστός τρόπος για μια ελεύθερη κοινωνία να ασχολείται με τα νέα. Για τους Έλληνες, διέκρινε τη δημοκρατία τους από την τυραννία.
Έτσι τα φιλελεύθερα μέσα ενημέρωσης είναι λάθος. Εάν πιστεύουν ότι η δημοκρατία απειλείται, θα πρέπει να αναβαθμίσουν το δικό του μιντιακό παιχνίδι και να γίνουν κοινωνικά.