Τον τέταρτο αιώνα π.Χ. ο Πυθέας ο Μασσαλιώτης κατ’ εντολή του δήμου της Μασσαλίας ταξίδεψε με μια πεντηκόντορο ανοιχτής θαλάσσης, επανδρωμένη με έμπειρο πλήρωμα, για να βρουν και να αγοράζουν μέταλλα, όπως κασσίτερο, ήλεκτρο, που δύσκολα βρισκόταν στην Ελλάδα.
Διέπλευσε το Γιβραλτάρ και ακολουθώντας τις Ιβηρικές και Γαλλικές ακτές έφτασε στο Βελέριον (Κορνουάλη) και στο Κάντιον (Κεντ). Διέσχισε όλη την ανατολική πλευρά της Βρετανίας και το εξερευνητικό ταξίδι συνεχίστηκε προς βορρά όπου ανακάλυψε το νησί Θούλη που ήταν δέκα φορές πιο μεγάλο από τη Βρετανία, όπως έγραφε στο βιβλίο του “περί Ωκεανού”. Κάπου εκεί άρχιζε η “πεπηγυία θάλασσα” δηλαδή ο παγωμένος Ωκεανός.
Ο Πυθέας είχε φτάσει στο ύψος του αρκτικού κύκλου και είδε τον ήλιο που δεν έδυε ποτέ. Στη Θούλη (πιθανόν Ισλανδία), βρήκε ανθρώπους, οι οποίοι κατοικούσαν και ζούσαν κάτω από σκληρές συνθήκες. Βορειότερα ο τόπος ήταν ακατοίκητος, εξαιτίας του ψύχους. Επιστρέφοντας στον περίπλου της Βρετανίας, κατέληξε από δυτικά στο Ντόβερ, χαρτογραφώντας την. Από τις ακτές της χώρας των Κελτών έφτασε στο στόμιο του Ρήνου, κοντά στο Ρότερνταμ. Από εκεί έπλεε κατά μήκος της Ολλανδικής και Γερμανικής ακτογραμμής. Ο Πυθέας εκεί, συνάντησε ανθρώπους από το γερμανικό φύλο των Τευτόνων και υπήρξε ο πρώτος που μίλησε γι’ αυτούς στην ιστορία. Έμαθε όμως ότι είχε πλησιάσει τον τόπο παραγωγής του ήλεκτρου, του πολύτιμου υλικού, από το οποίο τα καλλιτεχνικά εργαστήρια της Μεσογείου έφτιαχναν κομψοτεχνήματα. Του είπαν ότι το ήλεκτρο το έβγαλαν τα κύματα της θάλασσας σ’ ένα μεγάλο νησί, απ’ όπου οι ντόπιοι το μάζευαν, το μετέφεραν στην ηπειρωτική χώρα και το πουλούσαν στους εμπόρους του Νότου. Από εκεί ταξίδεψε στην Βαλτική κι έκανε τον περίπλου των Βαλτικών και Σκανδιναβικών παράλιων.
Η Μασσαλία είχε γεννήσει κι άλλους τολμηρούς θαλασσοπόρους. Ο Πυθέας όμως ήταν ο μόνος Έλληνας κατά την αρχαιότητα που ταξίδεψε τόσο κοντά στο βόρειο πόλο και κατέγραψε με ακρίβεια τις νέες χώρες του Βορρά και τον Παγωμένο Ωκεανό. Τόσο επαναστατικές ήταν οι νέες γνώσεις, ώστε ορισμένοι μεταγενέστεροι ζωγράφοι να αντιμετωπίσουν τον άθλο του Πυθέα με καχυποψία. Σε δύο συγγράμματα, «περί Ωκεανού» και «Γης περίοδος», περιέγραψε τις ταξιδιωτικές εμπειρίες του, παραθέτοντας φυσικά και τους σχετικούς χάρτες.
Δυστυχώς οι μεταγενέστεροι συγγραφείς τον κακομεταχειρίσθηκαν όσο μπόρεσαν με αποτέλεσμα οι πληροφορίες που έχουμε γι’ αυτόν να είναι αντιφατικές, φαίνεται όμως ότι έφτασε στην Αγγλία, τη Νορβηγία, την Ισλανδία, τη Βαλτική και τη Βόρειο Θάλασσα. Οι επιστημονικές του παρατηρήσεις έγιναν αργότερα αποδεκτές ακόμα κι’ απ’ τους αρνητές του.
Ο Πυθέας όμως πλήρωσε το φόρο που πληρώνουν όλοι εκείνοι που ήρθαν πριν απ’ την εποχή τους. Χαρακτηριστικά είναι όσα έγραψε ένας σύγχρονος συγγραφέας: “Αν καταρτίσουμε ένα κατάλογο από πέντε – έξη εξερευνητές που έκαναν τα πιο πολλά για ν’ ανακαλύψουν τα μυστήρια στη γύρω φύση, τότε ο Πυθέας με το Μαγγελάνο και τον Κούκ ασφαλώς θα πρέπει να βρίσκονται σ’ αυτόν”.
http://www.naftotopos.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=72:2012-01-28-17-13-31&catid=88&Itemid=478&lang=el