Κατά τη διάρκεια εγκατάστασης αιολικών πάρκων στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Καρύστου και στις θέσεις Ανατολή στην περιοχή Καφηρέα και στο Τρίκορφο Μαρμαρίου, από τις εταιρείες ENEL και Silsio αντίστοιχα, υπό την επίβλεψη της ΕΦΑ Ευβοίας, εντοπίστηκαν τρία αρχαία λατομεία εξόρυξης σχιστολιθικού μαρμάρου Καρύστου.
Αρχαίο λατομείο Ανατολής Καφηρέα. (φωτ. 1). Κατά τη διάρκεια των εργασιών για την νέα κύρια όδευση στο αιολικό πάρκο της Ανατολής της εταιρείας ΕΝΕΛ, ΒΔ του οικισμού της Αμυγδαλιάς, εντοπίστηκε αρχαίο λατομείο σχιστολιθικού μαρμάρου, με δυο κύρια μέτωπα εξόρυξης, έμπροσθεν των οποίων βρίσκονται μικρές περιοχές καλυμμένες με χώμα. Το μεγαλύτερο μέτωπο εξόρυξης βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το δεύτερο, το οποίο είναι μικρότερο σε μέγεθος και βρίσκεται σε ψηλότερο σημείο στα ΒΑ του πρώτου, λαξευμένο βαθμιδωτά μέσα στον φυσικό βράχο. Στην ευρύτερη περιοχή στα ΝΑ του μικρότερου μετώπου εξόρυξης βρίσκονται κατά χώραν, αρκετοί ογκώδεις λαξευμένοι ορθογώνιοι κυβόλιθοι, διάσπαρτοι επί του φυσικού βράχου.
Κατά τον αρχαιολογικό καθαρισμό του ευρύτερου περιβάλλοντος χώρου του λατομείου, σε καθαρό στρώμα ψιλής λατύπης εξόρυξης, βρέθηκαν δυο ημίεργοι κίονες.
Αρχαίο λατομείο Τρίκορφο 1. (φωτ.2) Το αρχαίο λατομείο βρίσκεται πάνω ακριβώς από την κύρια όδευση του έργου της εταιρείας Silsio. Ψηλά πάνω στον βράχο εντοπίστηκαν δυο μικρά μέτωπα εξόρυξης και κάποια επιμήκη κιβωτιόσχημα λαξεύματα επί του δαπέδου αυτών, ενώ σε απόσταση μόνο λίγων μέτρων στα ανατολικά του, βρέθηκε ένα χαμηλός σωρός λατύπης εξόρυξης, ως το μοναδικό στοιχείο εξορυκτικής δραστηριότητας.
Αρχαίο λατομείο Τρίκορφο 2. (φωτ.3) Στα ΒΔ του Τρικόρφου 1 εντοπίστηκε δεύτερο αρχαίο λατομείο, το Τρίκορφο 2. Ο κυρίως χώρος του λατομείου είναι κατά πολύ μεγαλύτερος από τον κυρίως χώρο του πρώτου λατομείου, με 3 μεγάλα και ψηλά μέτωπα εξόρυξης, σε σχήμα Π.
Γύρω από τον περιβάλλοντα χώρο δεσπόζουν τρεις μεγάλοι σωροί λατύπης, δυο στα ανατολικά και ένας στα δυτικά της κυρίως περιοχής εξόρυξης και λατόμησης, ενώ μπροστά από την κύρια περιοχή του λατομείου βρίσκεται χώρος απόθεσης ορθογώνιων ογκωδών κυβόλιθων καθώς και άλλων ημίεργων ογκόλιθων που φέρουν ίχνη λάξευσης, στην κατωφέρεια στα Ν του κυρίως χώρου εξόρυξης, πιθανότατα προς καταβίβαση και τελική φόρτωση.
Στο δάπεδο του κυρίως χώρου του λατομείου βρίσκονται, ο ένας δίπλα στον άλλον, τρείς ημίεργοι κίονες και πιθανότατα και άλλοι κυβόλιθοι, οι οποίοι όμως δεν είναι ιδιαίτερα εμφανείς εξαιτίας της παχιάς επίχωσης και της βλάστησης που τους καλύπτει. Μπροστά από τα κυρίως μέτωπα βρίσκεται μικρή κυκλική κατασκευή συλλογής νερού, καλυμμένη με σχιστολιθικές πλάκες για την πλύση των εργαλείων και για άλλες χρήσεις.
Ο εντοπισμός των παραπάνω αρχαίων λατομείων εμπλουτίζει τις γνώσεις μας όσον αφορά στον εντοπισμό νέων θέσεων εξόρυξης της Καρυστίας λίθου, γεγονός που καταδεικνύει το εύρος και την σημασία αυτής, ως βασικό στοιχείο της οικονομικής δραστηριότητας της περιοχής από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας.
Φανή Σταυρουλάκη, Τμηματάρχης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων της ΕΦΑ Ευβοίας
Ευαγγελία Μανιάτη, αρχαιολόγος του έργου