Μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση στέλνει μέσω της «Εφ.Συν.» ο συνήγορος των προστατευόμενων μαρτύρων που καταθέτουν στοιχεία στο FBI για την υπόθεση Novartis, Παύλος Σαράκης, ο οποίος εμφανίζεται αισιόδοξος ότι η εν λόγω υπόθεση θα εξελιχθεί σε μεγάλη νίκη κατά της διαφθοράς.
Απευθυνόμενος σε όλους όσοι μιλούν για σκευωρία, ο Παύλος Σαράκης επισημαίνει ότι η υπόθεση Novartis αφορά την υπερκοστολόγηση του φαρμάκου, τη λεηλασία του δημόσιου χρήματος, την κατευθυνόμενη υπερσυνταγογράφηση και τη χειραγώγηση του πολιτικοκοινωνικού συστήματος προς όφελος οικονομικών συμφερόντων.
Αναφερόμενος στην ελληνική έρευνα, εκτιμά ότι σύντομα θα ασκηθούν ποινικές διώξεις στις οποίες θα συμπεριλαμβάνονται και πολιτικά πρόσωπα.
• Κύριε Σαράκη, γιατί αναλάβατε την υποστήριξη των τριών πρώην στελεχών της Novartis που κατήγγειλαν παράνομες πρακτικές και μεθοδεύσεις και καταθέτουν στοιχεία στην αμερικανική Δικαιοσύνη για το γνωστό σκάνδαλο; Τι τους ώθησε;
Στη δεκαετία του ’10, βιώσαμε ως κοινωνία έντονα τον οικονομικό μαρασμό και την κατάπτωση σε όλα τα επίπεδα. Πέρα από τις ευθύνες που αναλογούν στον καθένα από εμάς, η μεγαλύτερη ανήκει στο πολιτικοκοινωνικό σύστημα, που διαβρώθηκε από οικονομικά συμφέροντα και δεν απέτρεψε τα επερχόμενα.
Δεν χρειάζεται να είσαι καθηγητής στα οικονομικά για να αντιληφθείς ότι όταν δανείζεσαι υπέρμετρα των δυνατοτήτων σου, θα οδηγηθείς μοιραία στν χρεοκοπία και σε ό,τι αυτή συνεπάγεται. Η εξουσία «τυφλώθηκε» από τη διαφθορά, εκμαυλίστηκε.
Η κοινωνία πλήρωσε μεγαλύτερο κόστος από ό,τι της αναλογούσε. Είναι αδιανόητο να διαφύγουν των ευθυνών τους όλοι εκείνοι που συμμετείχαν στο διεφθαρμένο πολιτικοκοινωνικό σύστημα εξουσίας. Ειδικότερα στον τομέα της Υγείας, υπήρξε εκτεταμένη διαφθορά από τη δεκαετία των ’00, ένα ξέφρενο πάρτι υπερκοστολόγησης στο φάρμακο και στα ιατρικά αναλώσιμα με εξωφρενικά κέρδη.
Οι δημόσιες δαπάνες στην υγεία ήταν τουλάχιστον διπλάσιες από το μέσο όρο της υπόλοιπης Ε.Ε. Λεηλατήθηκε δημόσιο χρήμα χωρίς αιδώ. Οι εντολείς μου γνώριζαν από μέσα το σύστημα διαφθοράς στην υγεία. Με πλήρη συνείδηση, αποφάσισαν να καταγγείλουν όσα γνώριζαν και να τα υποστηρίξουν ενώπιον των αμερικανικών αρχών.
Είναι μια γενναία πράξη ευθύνης εκ μέρους τους απέναντι στην κοινωνία και την πατρίδα. Η σιωπή τους θα ήταν συνενοχή, η αποκάλυψη του σκανδάλου ήταν η λύτρωσή τους. Γνώριζαν ότι θα σταθούν απέναντι σε ισχυρά συμφέροντα. Το «σπάσιμο της ομερτά» τους στοχοποιεί διά βίου. Σε αυτόν το γολγοθά τους είμαι νομικός συμπαραστάτης τους. Εγώ και η δικηγορική μου ομάδα έχουμε δώσει όρκο να ανεβούμε μαζί το γολγοθά και ας μας σταυρώσουν.
• Για ποιο λόγο οι εντολείς σας προτίμησαν να καταθέσουν στην αμερικανική Δικαιοσύνη και όχι να συνεργαστούν με τις ελληνικές δικαστικές αρχές;
Σέβομαι την ελληνική Δικαιοσύνη. Τιμώ όλους εκείνους τους λειτουργούς της που εκτελούν το καθήκον τους με αυταπάρνηση, κάτω από αντίξοες συνθήκες. Όμως η ελληνική Δικαιοσύνη εμφανίζει παθογένειες που οφείλονται στην ποδηγέτησή της από την πολιτική εξουσία. Και να θέλει, δεν μπορεί να διαχειριστεί, σε όλη τους την έκταση, υποθέσεις μείζονος και διεθνούς πολιτικοοικονομικού ενδιαφέροντος χωρίς χρονοτριβή και πιέσεις.
Απέναντι στον Γολιάθ που χρησιμοποιεί κάθε μέσο πρέπει να αντιπαρατεθείς ισοδύναμα. Η αμερικανική δικαιοσύνη, από την ώρα που είχε δικαιοδοσία ελέγχου της πολυεθνικής φαρμακοβιομηχανίας, ήταν η μοναδική και αναπόφευκτη επιλογή μας. Δύο χρόνια προετοιμάζαμε την προσφυγή μας. Γνωρίζαμε εξ αρχής ότι η πολύ καλή προετοιμασία ήταν αναγκαία προϋπόθεση τόσο για την έναρξη όσο και για την έκβαση της υπόθεσης στην αμερικανική Δικαιοσύνη.
Η υπόθεση Novartis είναι πλέον παγκόσμια και η εξέλιξή της θα κρίνει την ηθική και επιχειρηματική πολιτική του συνόλου της φαρμακοβιομηχανίας. Το όφελος της παγκόσμιας κοινότητας θα είναι τεράστιο. Θα έχουμε αξιόπιστα και φθηνότερα φάρμακα. Η φαρμακοβιομηχανία θα στηρίζει τη δημόσια υγεία και δεν θα τη λεηλατεί.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική Δικαιοσύνη οφείλει και εκείνη, με τη σειρά της, να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Η υπόθεση αφορά άμεσα την ελληνική κοινωνία, συνδέεται με τη λεηλασία δημοσίου χρήματος. Συνδράμουμε – μέσω των αμερικανικών Αρχών – την ελληνική έρευνα. Η υπόθεση είναι εξαιρετικά δύσκολη και πολυεπίπεδη. Απαιτεί άρτια νομική γνώση, θέληση και υποστήριξη.
• Θεωρείτε ότι η καθυστέρηση της ελληνικής Δικαιοσύνης αναφορικά με την ολοκλήρωση της έρευνας για την υπόθεση Novartis σχετίζεται με τις δικές της παθογένειες;
Η άσκηση ποινικών διώξεων, σύμφωνα με το ελληνικό νομικό πλαίσιο, απαιτεί ενδείξεις για τη συμμετοχή κάποιου στην τέλεση ποινικού αδικήματος. Το δικογραφικό υλικό είναι ευμέγεθες και πολύμορφο. Η αξιολόγησή του απαιτεί, πέρα από τον εύλογο χρόνο, εξειδικευμένη γνώση για την ανάλυσή του.
Κατά την προσωπική μου άποψη θεωρώ ότι στο παρόν δικονομικό στάδιο έχει ωριμάσει η ποινική του αξιολόγηση από τους Έλληνες εισαγγελείς κατά της διαφθοράς. Τα πρόσωπα και οι καταστάσεις -ας μου επιτραπεί η έκφραση- είναι χαρτογραφημένα.
Είναι βέβαιο ότι η υπόθεση είναι μείζονος νομικής σημασίας και απαιτεί σοβαρότητα και σθένος. Η τυχόν ολιγωρία ή λιποψυχία θα λειτουργήσει εις βάρος του Δικαίου και του δημοσίου συμφέροντος.
• Η τυχόν ολιγωρία ή λιποψυχία μήπως υποκρύπτει και άλλου είδους σκοπιμότητες;
Η δικαιοσύνη που λιποψυχεί ή ολιγωρεί αδικαιολόγητα τότε… κουτσαίνει! Τυφλή τη θέλουμε τη Δικαιοσύνη, να είμαστε όλοι ίσοι απέναντί της. Όχι κουτσή. Δυστυχώς, όμως, έχουμε κατοχυρώσει στο Σύνταγμά μας προνομιακή μεταχείριση της πολιτικής εξουσίας έναντι της Δικαιοσύνης.
Το άρθρο 86 του Συντάγματος βάλλει ευθέως κατά της ισότητας όλων έναντι των νόμων. Την άμοιρη την καθαρίστρια την καταδικάζουμε σε κάθειρξη φυλάκισης για έγκλημα εις βάρος του Δημοσίου, ενώ για τον πολιτικό άρχοντα θέτουμε θεσμικά εμπόδια για να λογοδοτήσει στη Δικαιοσύνη. Η Δικαιοσύνη απονέμεται εν ονόματι των ελληνικού λαού και όχι εν ονόματι των πολιτικών σκοπιμοτήτων.
• Κύριε Σαράκη, η αντιπολίτευση ισχυρίζεται ότι «η υπόθεση Novartis είναι μια σκευωρία που ενορχηστρώθηκε στα υπόγεια του Μαξίμου». Τι απαντάτε στους ισχυρισμούς του κόμματός σας, δεδομένου ότι είστε μέλος της Νέας Δημοκρατίας;
Η υπόθεση Novartis αφορά την υπερκοστολόγηση του φαρμάκου, τη λεηλασία του δημοσίου χρήματος, την κατευθυνόμενη υπερσυνταγογράφηση που έπληξε την ατομική και δημόσια υγεία, τη χειραγώγηση του πολιτικοκοινωνικού συστήματος προς όφελος κερδοσκοπικών οικονομικών συμφερόντων. Όποιος δεν το βλέπει είναι είτε βλαξ είτε συνένοχος.
Τα κόμματα οφείλουν να έχουν υπεύθυνη στάση απέναντι στην κοινωνία. Να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των θεσμών, να συμπαραταχθούν στη μάχη κατά της διαφθοράς και υπέρ της διαφάνειας στο δημόσιο βίο. Το πατριωτικό καθήκον, το καθήκον υπέρ της κοινωνίας είναι υπέρτερο του κομματικού.
Η διαφθορά στο χώρο της υγείας ήταν κοινό μυστικό! Οι νεοδημοκράτες γνωρίζουν την αλήθεια. Η συντριπτική πλειοψηφία τους έχει ήθος και αρχές. Δεν ανέχονται να λασπολογείται μια παράταξη για την απληστία λίγων τυχοδιωκτών. Δεν χαρίζουν το ηθικό πλεονέκτημα στην άλλη πλευρά.
Οι ηγήτορες οφείλουν να ακολουθήσουν το ήθος των μελών. Δεν συγχωρούν οι απλοί πολίτες την προδοσία των αρχών της παράταξης. Εγώ ήμουν, είμαι και θα είμαι πιστός στην πολιτική μου παράταξη. Θέλω η Νέα Δημοκρατία να συντονιστεί με την κοινωνία των μελών της. Να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, το εθνικό συμφέρον. Και η κάθαρση είναι και το κομματικό συμφέρον.
• Πώς αξιολογείτε την εξέλιξη με τον κ. Νίκο Μανιαδάκη, που από προστατευόμενος μάρτυρας μετατράπηκε σε κατηγορούμενο;
Ο Νίκος Μανιαδάκης γνωρίζει πολύ καλά το χώρο της υγείας. Τους μηχανισμούς, τις διαδικασίες, τα συμφέροντα σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο. Ήταν εκλεκτό μέλος ενός ελιτίστικου μικρόκοσμου. Με γνώσεις και επιρροή.
Είναι προφανές ότι η νομική του θέση μεταλλάχθηκε εξαιτίας των ενεργειών του. Σε μια τέτοια υπόθεση καλείσαι να επιλέξεις: είτε με τη μία πλευρά, είτε με την άλλη. Δεν μπορείς και με τις δύο. Και με τον χωροφύλαξ και με τον αστυφύλαξ. Δεν γίνεται, είναι αδύνατον.
• Πιστεύετε ότι η ταυτότητα του κ. Μανιαδάκη είχε διαρρεύσει το διάστημα κατά το οποίο βρισκόταν υπό το καθεστώς του προστατευόμενου μάρτυρα; Πώς αξιολογείτε τις δηλώσεις του περί πιέσεων από τις Αρχές για να κατονομάσει συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα;
Είναι βέβαιο ότι η ταυτότητά του είχε διαρρεύσει εξ αρχής. Είναι δεδομένο ότι το πλαίσιο προστασίας των μαρτύρων στην Ελλάδα είναι διάτρητο. Η αλήθεια, η αποκάλυψη ενός σοβαρού εγκλήματος, εξαγνίζει μεν αλλά σε στοχοποιεί δε και σε φέρνει αντιμέτωπο με ένα σύστημα που σε σκοτώνει -αν όχι σωματικά- ψυχολογικά.
Είναι εγκληματικό να εκθέτεις έναν μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος, είτε σε πιέσεις είτε σε αντίποινα. Οφείλει η πολιτεία να επανεξετάσει όλο το θεσμικό πλαίσιο σχετικά με τις υποθέσεις διαφθοράς και την παροχή προστασίας σε εκείνους που ξεσκεπάζουν το έγκλημα και τους δράστες. Να αντιγράψει το αμερικανικό μοντέλο, που θεωρείται το πιο επιτυχημένο.
Ο κ. Μανιαδάκης, υποθέτω, δέχτηκε αμφίπλευρες πιέσεις. Από την έννομη τάξη να πει όλη και μόνον την αλήθεια, και από την άλλη πλευρά να πει τη δική τους εκδοχή επί των γεγονότων. Από την ώρα που έλαβε την ιδιότητα του κατηγορουμένου μπορεί να λέει ό,τι θέλει. Δεν θα ήθελα να το σχολιάσω περισσότερο. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι η στάση του από εδώ και πέρα θα κρίνει το μέλλον του.
• Πότε και πώς πιστεύετε ότι θα ολοκληρωθεί η υπόθεση Novartis; Θα αποδοθούν ποινικές ευθύνες σε πολιτικά πρόσωπα;
Σε ό,τι αφορά την αμερικανική έρευνα, εκτιμώ ότι σύντομα ολοκληρώνεται το κομμάτι εκείνο που αφορά την κατευθυνόμενη συνταγογράφηση φαρμάκων της Novartis και θα έχουμε την άσκηση διώξεων.
Αργότερα αναμένεται να ολοκληρωθεί και η έρευνα για τις υπόλοιπες αθέμιτες πρακτικές που αφορούν χειραγώγηση του συστήματος για την εισαγωγή και κοστολόγηση των φαρμάκων προς όφελος της φαρμακοβιομηχανίας. Σε αυτό το κομμάτι εμπλέκονται οι πολιτικοί και οι κρατικοί αξιωματούχοι.
Σε ό,τι αφορά την ελληνική έρευνα, εκτιμώ ότι σύντομα θα έχουμε ποινικές διώξεις στις οποίες θα συμπεριλαμβάνονται και πολιτικά πρόσωπα. Η υπόθεση Novartis θα εξελιχθεί σε μια μεγάλη νίκη κατά της διαφθοράς στον τομέα της υγείας.
• Έχουν καταθέσει οι εντολείς σας στοιχεία στην αμερικανική Δικαιοσύνη για κάποιους από τους 10 Έλληνες πολιτικούς που ερευνά η ελληνική Δικαιοσύνη;
Οι τρεις εντολείς μου κατέθεσαν δύο προσφυγές στις αμερικανικές Αρχές, οι οποίες συνοδεύονταν από πληθώρα στοιχείων που τεκμηρίωναν τις καταγγελίες τους. Στη συνέχεια, έδωσαν αλλεπάλληλες καταθέσεις επεξηγώντας και αναλύοντας τα στοιχεία. Είμαι πεπεισμένος ότι συνέδραμαν ουσιαστικά στις Αρχές, οδηγώντας την έρευνά τους σε στοιχειοθέτηση των κατηγοριών βάσει του ομοσπονδιακού νόμου FCPA.
Κατονόμασαν και περιέγραψαν πρόσωπα και καταστάσεις. Συμπεριλαμβάνονται στελέχη της Novartis Hellas και της μητρικής εταιρείας, ιατροί και πανεπιστημιακοί, κρατικοί και πολιτικοί αξιωματούχοι.
• Μίλησαν και για το περιβόητο Χάρβαρντ Πρότζεκτ; Ήταν ένα αθώο επιστημονικό project της Νοvartis ή κάτι άλλο;
Ήταν ένα επιχειρησιακό σχέδιο της Novartis, ιδιαίτερα αποκαλυπτικό για τις στοχεύσεις της. Δεσμεύομαι και δεν μπορώ να πω περισσότερα. Η Δικαιοσύνη θα το αξιολογήσει.
• Έχετε δηλώσει επανειλημμένως ότι στόχος σας είναι η καταπολέμηση της διαφθοράς. Μάλιστα, πριν λίγες μέρες, είπατε σε τηλεοπτική εκπομπή: «Αν αργήσει η Δικαιοσύνη, θα τα βγάλω όλα στη φόρα». Τι θα βγάλετε στη φόρα; Έχετε στοιχεία και για πολιτικά πρόσωπα;
Είπα αν στοχοποιηθώ, αν αισθανθώ κίνδυνο για τη ζωή μου ή την αξιοπρέπειά μου. Είναι μια υπόθεση που διακυβεύονται τεράστια συμφέροντα. Η διαφθορά είναι ένα δηλητήριο που μετατρέπει τους ανθρώπους σε γουρούνια.
Όλα τα περιμένω. Όλα μπορούν λοιπόν να συμβούν. Η προσωπική και επαγγελματική μου αξιοπρέπεια είναι αδιαπραγμάτευτη. Αν προκληθώ, θα απαντήσω ανάλογα.
• Mπορεί να γίνει κάποια σύγκριση ανάμεσα στο σκάνδαλο της Νovartis και στα σκάνδαλα της Siemens και των εξοπλιστικών συστημάτων;
Είναι και τα τρία σκάνδαλα που καλύπτουν το σύνολο του δημόσιου βίου, που συνθέτουν μια ανήθικη πραγματικότητα. Την αθέατη πλευρά της εξουσίας. Της διαφθοράς που εκμαυλίζει συνειδήσεις και αποσαρθρώνει την κοινωνία. Και οι τρεις υποθέσεις ενισχύουν το αίτημα για συνταγματική και ουσιαστική κατοχύρωση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης.
Η αθέατη και αθέμιτη εξάρτηση του δικαστή από την εκτελεστική εξουσία στέκεται ανυπέρβλητο εμπόδιο για ένα κράτος Δικαίου. Χωρίς κράτος Δικαίου, ο πολίτης μετατρέπεται σε έναν υποτελή που εργάζεται σκληρά για να πληρώνει φόρους που λεηλατούνται από ανήθικους και άπληστους που κατέχουν τα πόστα. Αυτή είναι η αλήθεια, και με εξοργίζει. Και ως πολίτης και ως δικηγόρος δεν μπορώ να μείνω αδρανής και απλός παρατηρητής.
• Ποια από τα τρία σκάνδαλα θεωρείτε ότι είναι το μεγαλύτερο;
Και τα τρία. Δεν τα διακρίνω. Και τα τρία έπληξαν την εθνική μας οικονομία. Τραυμάτισαν ανεπανόρθωτα το μέλλον μας. Κόστισαν πανάκριβα στην τσέπη κάθε πολίτη χωριστά αλλά και στο ελληνικό κράτος. Δεν συγχωρείται να υπάρξει και άλλο ανάλογου μεγέθους. Θα είμαστε άξιοι της κακιάς μας μοίρας.
Πηγή: ΕΦ.ΣΥΝ.