Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ο Μέγας
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΒΑΣΣΟΣ, ΕΥΣΕΒΙΟΣ, ΕΥΤΥΧΙΟΣ και ΒΑΣΙΛΕΙΔΗΣ
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΙΝΝΑΣ, ΠΙΝΝΑΣ και ΡΙΜΜΑΣ
Ό μακάριος ΠΕΤΡΟΣ ο τελώνης
0Ι ΑΓΙΟΙ ΘΥΡΣΟΣ και ΑΓΝΗ Μάρτυρες,
Ο ΕΥΣΕΒΗΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΛΕΩΝ ο Μέγας ο Θράξ
Η ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ
Ο ΑΓΙΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ νεομάρτυρας εξ΄Αρτης
ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ο Ησυχαστής και ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ ο Έγκλειστος
Αναλυτικά
Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ο Μέγας
Γεννήθηκε από γονείς πού είχαν μεγάλη πίστη και θεάρεστη ζωή, τον Παύλο και τη Διονυσία, το 377 στη Μελιτηνή της Αρμενίας. Σέ ηλικία τριών χρόνων χάνει τον πατέρα του, αλλά ή μητέρα του ήταν από εκείνες τις χήρες γυναίκες πού διατήρησαν όλη την ψυχική τους δύναμη και μπόρεσαν να αναδείξουν μεγάλα τα παιδιά τους. ο επίσκοπος Εύτρώϊος διέκρινε τα χαρίσματα του παιδιού και το προστάτευσε. Αφού σπούδασε ο Ευθύμιος, χειροτονείται διάκονος, και, κατόπιν, Ιερέας και μάλιστα, κρίνεται κατάλληλος να διευθύνει το μοναστήρι της Μελιτηνής. Πόθος του, όμως, ήταν να πάει στους Αγίους Τόπους. Πράγματι, το 406 ο Θεός τον αξιώνει και πηγαίνει στα Ιεροσόλυμα. Τα μεγάλα πνευματικά και ηθικά χαρίσματα του γρήγορα τον ανέδειξαν και εκεί. Στο ησυχαστήριο του συγκεντρώνονται πολλοί ζηλωτές μοναχοί και τον εκλέγουν ηγούμενο. Το νέο του αξίωμα ο Ευθύμιος το διαχειρίζεται σωστά και αρχίζει συστηματική Ιεραποστολική εργασία χριστιανικού φωτισμού μεταξύ των αραβικών πληθυσμών, φέρνοντας πολλούς “Αραβες στη χριστιανική πίστη. “Ετσι, ο Ευθύμιος “θέρισε” πολλές ψυχές στον πνευματικό αγρό του Χριστού. Και σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου μας, “Ό θερίζων μισθόν λαμβάνει και συνάγει καρπόν εις ζωήν αίώνιον”1. Δηλαδή, εκείνος πού ελκύει ψυχές στη σωτηρία παίρνει μισθό και αποθηκεύει καρπό για την αιώνια ζωή. ο Ευθύμιος πάνω από 90 ετών, (κατ’ άλλους πέθανε το 473 σε ηλικία 97 ετών), παραδίδει το πνεύμα του στον Κύριο, αφού τον υπηρέτησε μέχρι τέλους, και δίκαια ονομάστηκε Μέγας.
(Στόν Πατμιακό Κώδικα 266, κατά την 7η του μηνός Μαΐου φέρεται “ή μετάθεσις των λειψάνων του οσίου πατρός ημών Ευθυμίου του Μεγάλου”. Στόν δε Συναξαριστή Delehage σελ. 406, αναφέρεται κατά την 19η Ιανουαρίου, “επάνοδος του λειψάνου του εν άγίοις πατρός ημών Ευθυμίου”). 1. Ευαγγέλιο Ιωάννη δ’ 36.
Απολυτίκιο. Ηχος δ’.
Εύφραίνου έρημος ή ου τίκτουσα, εύθύμησον ή ουκ ώδίνουσα ότι έπλήθυνέ σοι τέκνα, ονήρ επιθυμιών των του Πνεύματος,εύσεβείς φυτεύσας, εγκράτεια, έκθρέψας, εις αρετών τελειότητα. Ταις αυτού ικεσίας, Χριστέ ο Θεός, σώσον τάς ψυχάς ημών.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΒΑΣΣΟΣ, ΕΥΣΕΒΙΟΣ, ΕΥΤΥΧΙΟΣ και ΒΑΣΙΛΕΙΔΗΣ
Ήταν πλούσιοι και συγκλητικοί. Μαρτύρησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Διοκλητιανοϋ, στις αρχές του 4ου αιώνα. Ενώ πριν ήταν ειδωλολάτρες, πήραν αφορμή να μελετήσουν τη χριστιανική θρησκεία και να προσέλθουν σ’ αυτή, όταν παρακολούθησαν το μαρτύριο του επισκόπου Θεοπέμπτου. Και τη γνήσια και όλόθερμη πίστη τους, επικύρωσαν με το μαρτυρικό τους τέλος. Καταγγέλθηκαν σα χριστιανοί, δεν το αρνήθηκαν, άφοβοι δε και πρόθυμοι βάδισαν στο στάδιο του μαρτυρίου. Στήν αρχή τους αφαίρεσαν τις επίσημες ζώνες τους, εμβλήματα των συγκλητικών αξιωμάτων τους, διότι τάχα ήταν ανάξιοι να τις φέρουν. Άλλα εκείνοι χαίρονταν, διότι πίστευαν ότι είχαν γίνει συμπολίτες των Αγίων και θα γίνονταν και στεφανηφόροι του Χρίστου. “Ετσι υπέστησαν γενναιότατα το μαρτυρικό θάνατο ως έξης: τον μεν Βάσσο, άφοϋ τον έβαλαν μέχρι τα γόνατα μέσα σε βόθρο, κατόπιν του έκοψαν τα χέρια και στη συνέχεια διαμέλισαν όλο το σώμα του. Τους δε Εύσέβιο και Ευτύχιο, άφοϋ τους κρέμασαν ανάποδα, κατόπιν τους διαμέλισαν με τσεκούρια. Και τέλος τον Βασιλείδη τον θανάτωσαν, άφοϋ του διέρρηξαν την κοιλιά με μαχαίρι.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΙΝΝΑΣ, ΠΙΝΝΑΣ και ΡΙΜΜΑΣ
Κατάγονταν από τον Βορρά και ονομάστηκαν κρυστάλλινοι, μαρτύρησαν άφού τους έβαλαν, δεμένους οέ ξύλο και σε καιρό τρομερής παγωνιάς, μέσα σε παγωμένο ποτάμι. Φοβεροί και ανηπόφοροι ήταν οι πόνοι που δοκίμασε εκεί η ολόγυμνη σάρκα τους. Άλλ΄ η ψυχή τους δεν απέβαλε τίποτα από την θερμή ευσέβειά τους. Και έτσι πήραν το στεφάνι του μαρτυρίου.
Ό μακάριος ΠΕΤΡΟΣ ο τελώνης
Ήταν Πατρίκιος στο αξίωμα και διορισμένος επί αυτοκράτορας Ιουστινιανού διοικητής στην Αφρική. Δυστυχώς κατείχε ένα θανάσιμο ελάττωμα, την πλεονεξία. Κάποτε όμως έπεσε στα χέρια του το ιερό Ευαγγέλιο και από περιέργεια το διάβασε. Το θαύμα έγινε! άνοιξαν τα μάτια του και είδε όλη την ασχήμια της ζωής του. Και μετά από ένα σημαδιακό όνειρο, μετάνιωσε ειλικρινά, μοίρασε όλη του την περιουσία στους φτωχούς, παραιτήθηκε από το επικίνδυνο επάγγελμα ταυ και ζούσε βοηθώντας με κάθε τρόπο τους πάσχοντες. Έφτασε μάλιστα στο σημείο και να πουληθεί ακόμα σαν δούλος για να βοηθήσει μια οικογένεια πού υπέφερε. Αργότερα πήγε στην Ιερουσαλήμ, προσκύνησε τους αγίους Τόπους και έπειτα πήγε στην Κων/πολη, όπου απεβίωσε φτωχός, αλλά πλούσιος σε ουράνιους θησαυρούς.
0Ι ΑΓΙΟΙ ΘΥΡΣΟΣ και ΑΓΝΗ Μάρτυρες,
πού ή σύναξη τους τελείται κοντά στις Έλενιανές.
Ο ΕΥΣΕΒΗΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΛΕΩΝ ο Μέγας ο Θράξ
Ό βασιλεύς ούτος Λέων έγινε μετά τον εύσεβέστατον βασιλέα Μαρκιανόν. Την εις τον θρόνον άνάρρησιν προεΐπεν εις αυτόν ή Θεοτόκος, ότε ήτο εισέτι απλούς ιδιώτης. Τριπλούν δε τότε θαϋμα έγένετο1 ήτοι α) ή άκουσθεΐσα φωνή της Θεοτόκου ή άποκαλύψασα είς τον Λέοντα το άγιασμα της Ζωοδόχου Πηγής (Μπαλουκλή), β) ή πρόρρησις ότι ο Λέων θα γίνη βασιλεύς και γ) ή δια του Λέοντος θεραπεία του τυφλού. Έφύλαττε δε ο Λέων ούτος πολύ την Όρθόδοξον πίστιν, βεβαιώσας άπαντα τα κηρυχθέντα υπό των προκατόχων του βασιλέων κατά των αιρετικών διατάγματα και προ πάντων τα της εν Χαλκηδόνι Άγιας Τετάρτης Οικουμενικής Συνόδου θεσπίσματα-όθεν ή Εκκλησία επί της εποχής του ήτο εν άνθηρφ καταστάσει. Έθέσπισεν επίσης νόμον δι’ ου άπηγορεύετο το πωλείν, το άγοράζειν και το όρχεΐσθαι εν ήμερα Κυριακή. Ούτος ανήγειρε και τον Ναόν της Ζωοδόχου Πηγής, είς τον τόπον είς όν άνέβλυσε το άγιασμα. Ζήσας δε έτη δέκα επτά επί του βασιλικού θρόνου, έξεδήμησε προς Κύριον εν έτει υοδ’ (474), προσβληθείς υπό υπερβολικής δυσεντερίας, εκ της οποίας έγινε το λείψανόν του ως φανός. Εις τον Άγιο τούτον βασιλέα Λέοντα εποίησε πλήρη Άκολουθίαν ο Υμνογράφος της Μεγάλης Εκκλησίας Πατήρ Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.
Η ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ
Μαρτύρησε στη Ρώμη.
Ο ΑΓΙΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ νεομάρτυρας εξ Άρτης
Ο νεομάρτυρας αυτός καταγόταν από τα μέρη της Άρτας. Σε μικρή ηλικία εξισλαμίστηκε και αργότερα έφυγε στην παλιά Πάτρα, όπου έκανε την τέχνη του γουναρά. Σέ κάποια στιγμή όμως μετάνιωσε ειλικρινά, βρήκε πνευματικό, εξομολογήθηκε το αμάρτημα της έξωμοσίας του και ζήτησε την άδεια να μαρτυρήσει. ο πνευματικός όμως, φοβούμενος μήπως αποκάμει ο μάρτυρας στη διάρκεια των βασανιστηρίων, τον απέτρεπε λέγοντας του ότι, απ’ τη στιγμή πού ήρθαν οι Αρβανίτες στον Μοριά έμαθαν στους ντόπιους Τούρκους τόσους και τέτοιους τρόπους βασανιστηρίων, πού μπροστά τους ωχριούν αυτά των πρώτων χριστιανών. ο Άγιος αποκρίθηκε τότε στον πνευματικό λέγοντας του ότι έχει τόση δίψα να βασανιστεί για τον Χριστό, πού για να τον ξεδιψάσουν δεν φτάνουν ούτε αυτά τα βασανιστήρια των Αρβανιτών. Μπροστά στα λόγια αυτά της πίστης και της αγάπης προς τον Χριστό, ο πνευματικός μετέδωσε τα άχραντα μυστήρια στον Άγιο και τον ευλόγησε. Τότε ο Ζαχαρίας αφού πήγε στο εργαστήρι του, πούλησε όλα τα υπάρχοντα του και τα έδωσε ελεημοσύνη στους φτωχούς. Έπειτα παρουσιάστηκε στον κριτή και με θάρρος ομολόγησε τον Χριστό. Επειδή ο Κριτής δεν μπόρεσε να τον μεταπείσει ούτε με κολακείες, ούτε με φοβέρες, τον έστειλε στον εξουσιαστή της πόλης. Αυτός, μαζί με τους αγάδες, αποφάσισε να τον ρίξουν στη φυλακή και τρεις φορές την ημέρα να τον χτυπάνε δυνατά, έτσι ώστε ή να επανέλθει στην πίστη τους ή να ξεψυχήσει χωρίς να χυθεί αίμα από το σώμα του. Έτσι ο Άγιος βασανίστηκε για πολλές ήμερες και με αξιοθαύμαστη καρτερία υπέμεινε τα φρικτά βασανιστήρια. Παρέδωσε το πνεύμα του στίς 20 Ιανουαρίου 1782 στην Πάτρα. Εικόνα του Αγίου σώζεται στην Ιερά Μονή “Κάτω Παναγιάς” Άρτας.
Απολυτίκιο. Ηχος δ .
Ταχύ προκατάλαβε Της ΄Αρτης αγλάισμα, και Νεομάρτυς κλεινός, εν Πάτραις ώς ήθλησας, υπέρ Χριστού του Θεοϋ, έδείχθης μακάριε· ου γαρ τον τρώσοντά σε, καθελών δι ‘άγώνων, γέρας έδέξω θείον, Άθλητά Ζαχαρία, πρεσβεύων υπέρ πάντων ημών των εύφημούντων σε.
ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ο Ησυχαστής και ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ ο Έγκλειστος
στη Λαύρα του Κιέβου (Ρώσοι, 13ος-14ος αϊ.)