Μελάμποδας- Ο γενάρχης του «μαντικού γένους» των Μελαμποδιδών

Στην ελληνική μυθολογία ο Μελάμποδας ή Μελάμπους ήταν Έλληνας μάντης, γενάρχης ολόκληρου «μαντικού γένους», των Μελαμποδιδών, που διέσωσε τη διονυσιακή θρησκεία, όπως αναφέρει η μεθομηρική παράδοση (Ηρόδοτος).

Φωτογραφία: από greek-language -Δαχτυλίδι, 1ος αι. μ.Χ. Ο Μελάμποδας, στο κέντρο της σύνθεσης, κρατώντας ανάποδα σφαγμένο χοίρο και κλαδί δάφνης εξαγνίζει τις κόρες του Προίτου: Ιφινόη, Λυσίππη και Ιφιάνασσα. Παρευρίσκονται ένας νέος και η νύμφη της πηγής από την οποία χρησιμοποιούν το νερό για τους καθαρμούς. Médailles et Antiques de la Bibliothèque nationale de France

Σύμφωνα με μία εκδοχή, κάποτε ήρθαν δύο φίδια και τυλίχθηκαν γύρω από τα αυτιά του Μελάμποδα, ο οποίος από τότε και στο εξής ήταν σε θέση να κατανοεί τη γλώσσα όλων των πλασμάτων. Κατά μία άλλη παράδοση, ο αδελφός του Βίας θέλησε να πάρει για σύζυγό του την Πηρώ, αλλά ο πατέρας της Νηλέας ζήτησε να του φέρει ως δώρο τις αγελάδες του Ιφίκλου. Τότε ο Μελάμποδας επεχείρησε να αρπάξει τα ζώα για λογαριασμό του αδελφού του. Τον συνέλαβαν όμως και τον φυλάκισαν. Προείπε όμως στον Ίφικλο ότι θα κατέρρεε η σκεπή της φυλακής του, κάτι που το πληροφορήθηκε από τα σκουλήκια. Τόσο πολύ κατέπληξε τον Ίφικλο αυτή η πρόβλεψη, ώστε ελευθέρωσε τον Μελάμποδα. Στη συνέχεια, ο Ίφικλος τον ρώτησε γιατί παρέμενε άτεκνος, και ο Μελάμπους του απάντησε ότι ο πατέρας του χωρίς να το θέλει τον κατέστησε άτεκνο. Ο Μελάμπους θεράπευσε τον Ίφικλο από τη στειρότητά του αυτή.
Σε ένα διαφορετικό μύθο, ο Μελάμπους θεράπευσε από τη μανία τους τις κόρες του Προίτου, τις Προιτίδες. Αυτές έκαναν το λάθος να περιγελάσουν το ξόανο της θεάς Ήρας, οπότε η Ήρα τους ενέβαλε δαιμονική τρέλα (μανία), από την οποία τις θεράπευσε ο Μελάμποδας, εκτός από την Ιφινόη, που πέθανε. Μετά από αυτό, ο Προίτος πάντρεψε την Ιφιάνασσα με τον Μελάμποδα και τη Λυσίππη με τον αδελφό του Μελάμποδα, τον Βίαντα.
Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο Μελάμποδας πιστεύεται ότι είχε για σύζυγό του την πριγκιποπούλα Ιφιάνειρα, κόρη του βασιλιά του Άργους Μεγαπένθη.
Την ζωή και τα κατορθώματα του Μελάμποδα διηγιόταν ένα χαμένο ψευδοηδιόδειο έπος, η Μελαμπόδεια.
wikipedia