Έλληνες ήρωες: Ευάγγελος Ματζαράκης

Ο Ευάγγελος ή Ευαγγέλης Ματζαράκης ήταν Έλληνας πλοίαρχος και αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Διετέλεσε έπαρχος της επαναστατημένης Σαντορίνης και αντιπρόσωπος του νησιού κατά την Γ΄ Βουλευτική Περίοδο στη διάρκεια της Επανάστασης (1824-1826).

Ο Ματζαράκης είχε οριστεί το 1821 από τον Δημήτριο Υψηλάντη ως Επίτροπος της Άσπρης Θάλασσας, δηλαδή εκπρόσωπος της ηγεσίας της Επανάστασης «στα νησιά του Αρχιπελάγους» (Αιγαίο Πέλαγος: Κυκλάδες και Βόρειες Σποράδες).
Ο Ματζαράκης γεννήθηκε στην Κεφαλλονιά, αλλά είχε καταγωγή από τη Σαντορίνη. Έλαβε εντολήν από τον Δημ. Υψηλάντη να μεταβεί στο νησί της ιδιαίτερης καταγωγής του, με στόχο να ξεσηκώσει τους κατοίκους ενάντια στον τουρκικό ζυγό, επιδίδοντας σχετική επιστολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη (με τοποχρονολόγηση «εν Κισνόβῃ τη 29ῃ Δεκεμβρίου 1820») στους Έλληνες άρχοντες του τόπου και στον επίσκοπο των Ορθοδόξων Ζαχαρία Κυριακό.
Στο γράμμα που μετέφερε μαζί του ο Ματζαράκης, ο Υψηλάντης ανέφερε:
«Στέλλω προς υμάς τον παρουσιαζόμενον καπετάν Ευάγγελον Ματζαράκη, άνδρα φιλογενέστατο και δια τον μεγάλον ζήλον τον οποίον έδειξεν εις πολλάς περιπτώσεις αξιοσέβαστον, όστις είναι προσταγμένος να σας ειπή τους σκοπούς μας [σημ. εννοεί της Φιλικής Εταιρείας] και να οδηγήση έκαστον εις όσα παρ’ αυτού ζητεί σήμερον».
Οι πρόκριτοι της Σαντορίνης ανταποκρίθηκαν στην έκκληση του «σεβαστού Πρίγκιπος Αλεξάνδρου Υψηλάντου», που είχε σταλεί διαμέσου του φιλογενούς συμπατριώτου Ματζαράκη, αποφασίζοντας την ενίσχυση των δυνάμεων του Αγώνα με την αποστολή 70 ανδρών και ενός ιερέα στις Σπέτσες και «κρασί βαρέλες εκατόν» στην Ύδρα.
Στις 5 Μαΐου 1821 ο Ματζαράκης ύψωσε τη σημαία της επανάστασης. Πέτυχε να εκδιώξει τους Τούρκους από το νησί με τη βοήθεια Κεφαλλονιτών που ζούσαν στη Σαντορίνη, διότι ο τοπικός πληθυσμός δεν επέδειξε ιδιαίτερο επαναστατικό ζήλο, για άμεση συμμετοχή, ενώ το ετερόδοξο τμήμα του (οι μη Ορθόδοξοι, οι Καθολικοί της Σαντορίνης) ήταν ενάντιο στον ξεσηκωμό.
Αργότερα όμως, ο Ματζαράκης αναγκάστηκε να φύγει. Ήρθε σε σύγκρουση με τον μητροπολίτη Ζαχαρία, ο οποίος του είχε συμπαρασταθεί αρχικά, καθώς και με τους κατοίκους του νησιού, όπως έχει λεχθεί λόγω του αυταρχικού χαρακτήρα του και αυθαιρεσιών που διέπραξε.
wikipedia