Η αλήθεια για το ανθρώπινο trafficking είναι ότι είναι μια απάνθρωπη βιομηχανία της οποίας οι χειριστές ενδιαφέρονται πολύ λίγο για τις ζωές των μεταναστών και χρεώνουν υπέρογκα ποσά με αντάλλαγμα την προσδοκία μιας καινούργιας καλύτερης ζωής.
Γίνονται συνεχώς ατυχήματα και πνιγμοί που κοστίζουν ανθρώπινες ζωές τόσο στο Αιγαίο, όσο και στο Λιβυκό πέλαγος αλλά ακόμη και στην Μάγχη και στα στενά του Γιβραλτάρ.
Τα κράτη υποδοχής είναι αντιμέτωπα με εγκληματικές συμμορίες οι οποίες ευθύνονται για χιλιάδες θανάτους και επικρέμεται η απειλή ότι θα είναι υπεύθυνοι μελλοντικά και για πολύ περισσότερους. Εν όψει τούτου, οι αρχές του κάθε κράτους υποδοχής έχουν την ηθική εντολή και υποχρέωση να κάνουν τα πάντα για να σταματήσει επί τέλους αυτό το απάνθρωπο λαθρεμπόριο ζωών.
Αντ’ αυτού, με την συμπεριφορά τους, τα κράτη υποδοχής ενθαρρύνουν την έκνομη αυτή κατάσταση. Όταν οι μετανάστες καταφέρουν να φθάσουν στα παράλια ή στα σύνορα Ευρωπαϊκής χώρας, επειδή τους έχουν εμφυσήσει ότι δικαιούνται να απαιτήσουν άσυλο, ακόμη και αν εισέρχονται στην χώρα προερχόμενοι από Ευρωπαϊκή χώρα, σημαίνει ότι το modus operanti που χρησιμοποιούν οι διακινητές δικαιώνεται και, βεβαίως, διαιωνίζεται.
Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1951 για τους πρόσφυγες είναι απελπιστικά εκτός πραγματικότητος. Η διαφοροποίηση μεταξύ ενός πρόσφυγα ο οποίος δραπετεύει από τις συγκρούσεις για να σωθεί η ζωή του και ενός οικονομικού μετανάστη που αναζητεί μια καλύτερη ζωή καθίσταται ανύπαρκτη όταν και οι δύο είναι έτοιμοι να ανέβουν στην ίδια βάρκα και να ρισκάρουν τον θάνατο στα ίδια νερά. Το δε Σύμφωνο της Νέας Υόρκης για τους Πρόσφυγες και τους Μετανάστες ενώ υποτίθεται ότι τους υποβοηθά είναι στην πραγματικότητα ακόμη χειρότερο. Δυστυχώς τα Ηνωμένα Έθνη καταδυναστεύονται σε παρόμοιες περιπτώσεις από τις τριτοκοσμικές χώρες.
Η επιθυμία να αναζητήσει κανείς μια καλύτερη ζωή είναι από τις πιο ισχυρές δυνάμεις στην ανθρωπότητα: στο παρελθόν οδήγησε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους να θέσουν σε κίνδυνο την ζωή τους για να διασχίσουν τον ωκεανό και να εγκατασταθούν στην Αμερική για μια καλύτερη ζωή. Η ίδια δε λογική ωθεί τώρα και τους πρόσφυγες και τους μετανάστες προς την Ευρώπη.
Το πρόβλημα είναι πως να διαχειριστούμε την κατάσταση αυτή. Το πρωτεύον καθήκον που έχουν τα κράτη είναι να παύσουν να παίζουν το παιγνίδι των διακινητών. Αυτό σημαίνει άρνηση της αιτήσεως ασύλου από οποιονδήποτε μετανάστη ο οποίος ξεκινά το ταξίδι του από ασφαλή χώρα – οι διεθνείς συνθήκες απαιτούν από εκείνους που ζητούν άσυλο να καταθέτουν την σχετική αίτηση στην πρώτη ασφαλή χώρα που φθάνουν.
Παρ’ όλα αυτά σπανίως οι μετανάστες συμμορφώνονται. Από τις πολλές χιλιάδες μετανάστες από ασφαλείς χώρες που εισήλθαν στην Ελλάδα, ελάχιστοι επεστράφησαν στην Τουρκία, την οποία χρησιμοποιούν ως ενδιάμεσο σταθμό και εφαλτήριο για την Ελλάδα και την Ευρώπη, πάντοτε με την ενθάρρυνση των Τούρκων.
Το πρόβλημα είναι όχι τόσο ότι θα πνιγούμε σ’ ένα ατέλειωτο ωκεανό προσφύγων, αλλά ότι η αδυναμία προστασίας των συνόρων, θαλασσίων και χερσαίων, ενθαρρύνει τους διακινητές και δημιουργεί περισσότερα θύματα, αλλά και διαβρώνει την εθνική ενότητα και ομοψυχία έναντι των παραδοσιακών μας εχθρών.
Οι πρόσφυγες πρέπει να επιλέγονται από τα στρατόπεδα που υπάρχουν πλησίον των περιοχών που διεξάγονται οι μάχες και προέρχονται από χώρες που θερίζονται από τον πόλεμο. Είναι απαράδεκτο να δεχόμαστε τους μετανάστες που πληρώνουν τους δουλέμπορους. Πρέπει να επικεντρωθούν οι ανθρωπιστικές μας προσπάθειες στην πηγή των προβλημάτων που αναγκάζουν τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν την πατρίδα τους.
Οι μεταπολεμικοί διεθνείς κανόνες πάνω στο άσυλο υιοθετήθησαν ως απάντηση των διώξεων που επέβαλε η ναζιστική Γερμανία. Κανένας δεν θέλει να περιορίσει μια μελλοντική φυγή ανθρώπων των οποίων η ζωή είναι υπό απειλή όπως ήταν οι ζωές των Εβραίων στην κεντρική Ευρώπη την δεκαετία του 1930. Όμως σήμερα μια από τις μεγαλύτερες απειλές στις ζωές των μεταναστών που προσπαθούν να φθάσουν στην Ευρώπη είναι η παραπλανητική προσέγγιση στο άσυλο και η άρνηση να δεχθούμε ότι η φύση του προβλήματος έχει ριζικά αλλάξει.
Η Ελληνική κυβέρνηση πρέπει να είναι υπερήφανη για την μέχρι τούδε διαχείριση του θέματος. Έχει προσφέρει περισσότερο από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, τηρουμένων των αναλογιών. Πρέπει όπως να αναληφθούν πρωτοβουλίες για να σώζονται ζωές.
Η αποστολή της κυβερνήσεως χρειάζεται πολιτική διαχείριση και ηγεσία. Όπως παλιά πολεμήσαμε τους Πέρσες και εσώσαμε την Ευρώπη από τους βαρβάρους, πρέπει τώρα να είμαστε πρωτοπόροι στο να δώσουμε μια δυναμική απάντηση στους διακινητές. Χρειάζεται μια ρωμαλέα αυστηρή πολιτική συνόρων, μια δυναμική στάση έναντι των διακινητών και διάδοση του μηνύματος ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να δεχθεί άλλους μετανάστες.
Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Δικηγόρος, Αθήνα