Ένα βιντεο με το εξής σχόλιο ανέβασε ο Μάκης Τριανταφυλλοπουλος:

Για όσους δεν θέλουν να θυμούνται ή προσπαθούν να ξεχάσουν γρήγορα…

Για όσους δεν θέλουν να θυμούνται ή προσπαθούν να ξεχάσουν γρήγορα… pic.twitter.com/LDY0BRsJ7U

— M Triantafyllopoulos (@Makis_Tr) November 19, 2023

Η δίκη των πρωταιτίων της χούντας

«Ήρθε η ώρα της κρίσεως για την τυραννία», έγραφε στο πρωτοσέλιδό της η «Καθημερινή» της 29^ης Ιουλίου 1975. Μία ημέρα πριν είχε ξεκινήσει η δίκη των πρωταίτιων της χούντας, η οποία διεξήχθη στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών στις Δικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού. «Καταπατημένοι, περιδεείς, απομυθοποιημένοι, χωρίς ίχνος από την υπεροψία των “λαμπρών” τους ημερών, τότε που “έσωζαν” την Ελλάδα, οι δικτάτορες βρέθηκαν χθες στην φυσική τους θέση – στο εδώλιο, για κακουργήματα εις βάρος του έθνους και του λαού», συνέχιζε η εφημερίδα.

Η κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας, αρχικά, εξέδωσε νομοθετικό διάταγμα, με το οποίο χορηγήθηκε μια μάλλον ασαφής αμνηστία για όλα τα πολιτικά εγκλήματα του διαστήματος 21 Απριλίου 1967 – 23 Ιουλίου 1974, ώστε να καταστεί δυνατή η απελευθέρωση και η επιστροφή από τους τόπους εξορίας όσων είχαν φυλακιστεί και εκτοπιστεί από το δικτατορικό καθεστώς. Καθώς, όμως, δεν υπήρξε σαφής διευκρίνιση, σε πρώτη φάση,δεν εξαιρούνταν οι πραξικοπηματίες. Ωστόσο, με τη Γ΄ Συντακτική Πράξη, η Βουλή των Ελλήνων εξαίρεσε τα εγκλήματά τους από την αμνήστευση, με αποτέλεσμα να δοθεί η δυνατότητα να κατατεθούν μηνύσεις εναντίον τους. Η αρχή έγινε από μια ομάδα νεαρών δικηγόρων στην Αθήνα, οι οποίοι κινητοποίησαν τη διαδικασία της ποινικής δίωξης, οδηγώντας έτσι στη σύλληψή τους. Οι κατηγορίες, που βάραιναν 24 απόστρατους αξιωματικούς του Στρατού Ξηράς και της Αεροπορίας αφορούσαν τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας και της στάσης. Είκοσι από αυτούς κάθισαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου, τρεις φυγοδικούσαν ενώ η υπόθεση του Θεόδωρου Θεοφιλογιαννάκου, που δικαζόταν την ίδια περίοδο στο στρατοδικείο με κατηγορίες βασανισμών, διαχωρίστηκε.

Σύμφωνα με την «Καθημερινή», η «πρώτη μέρα της δίκης των πρωταιτίων της 21^ης Απριλίου άρχισε στις 09.15΄ στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών στην ειδικά διαμορφωθείσα αίθουσα στον Κορυδαλλό και τελείωσε στις 13.20΄». Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι «οι “τρεις αδελφοί”, οι Παπαδόπουλος, Παττακός και Μακαρέζος, εδήλωσαν ότι δεν θα μετάσχουν στην ακροαματική διαδικασία», ενώ «ξέσπασε αλληλοσπαραγμός μεταξύ των δικαζομένων. Τρεις από αυτούς διεχώρισαν την θέση τους από τους υπόλοιπους συναδέλφους τους, ενώ δύο άφησαν να εννοηθή ότι θα καταγγείλουν το πραξικόπημα της 21^ης Απριλίου». Χαρακτηριστικός είναι και ο τρόπος που περιγράφεται στο άρθρο το πώς αντιμετώπισε τους κατηγορουμένους ο κόσμος που παρακολουθούσε τη δίκη: «Παρηκολούθησαν με περιφρόνηση τον φτηνό ανδρισμό του Παπαδόπουλου (ε γ ώ έκανα την επανάσταση, ε γ ώ έδωσα τις διαταγές, ε γ ώ ευθύνομαι για όλα). Χαμογέλασαν με την “σεμνοτυφία” του Μακαρέζου. Και γέλασαν με τις ασυναρτησίες του Παττακού, που συνοδεύοντο από ηλίθια νευρικά γελάκια».

Η «Καθημερινή» δημοσίευσε ακόμα σχετικές δηλώσεις πολιτικών. Ο γ. Μαύρος τόνισε πως «η δίκη αυτή είναι ένα βαρυσήμαντο γεγονός», ενώ ο Η. Ηλιού, από πλευράς του, είπε πως «είναι μΙα δίκη που πρέπει να τελειώση με τις βαρύτερες κυρώσεις, ώστε να μην έχουμε ξανά τα ίδια». Τα μέτρα, σύμφωνα με το σχετικό άρθρο, ήταν πρωτοφανή, και θα συνέχιζαν έτσι καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης.

Στις 23 Αυγούστου του 1975, ο πρόεδρος του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών, Γιάννης Ντεγιάννης, θα εκφωνούσε την απόφαση του δικαστηρίου, το οποίο και επέβαλε τις ακόλουθες ποινές: Στους Γεώργιο Παπαδόπουλο, Στυλιανό Παττακό και Νικόλαο Μακαρέζο, στρατιωτική καθαίρεση και θάνατο. Στους Γρηγόριο Σπαντιδάκη, Γεώργιο Ζωιτάκη, Δημήτριο Ιωαννίδη, Νικόλαο Ντερτιλή, Μιχαήλ Μπαλόπουλο, Μιχαήλ Ρουφογάλη και Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο, στρατιωτική καθαίρεση και ισόβια. Στους Οδυσσέα Αγγελή και Ιωάννη Λαδά, στρατιωτική καθαίρεση και 20ετή κάθειρξη. Στους Αντώνιο Λέκκα και Γεώργιο Κωνσταντόπουλο, ισόβια, όπως και στον Κωνσταντίνο Ασλανίδη, ο οποίος καταδικάσθηκε ερήμην επίσης σε ισόβια. Τέλος, ο Δημήτριος Σταματελόπουλος καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλακή.

Παρ’ όλα αυτά, σε μια περίοδο όπου βασική επιδίωξη αποτελούσε ο εκσυγχρονισμός και η προσέγγιση με την Ευρώπη, ήταν απαραίτητο για την Ελλάδα, να συμβαδίσει με την τελευταία. Όσον αφορά τη θανατική ποινή, ειδικότερα, σε μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες, είχε ήδη καταργηθεί, αφού πλέον δεν συμβάδιζε με τις κοινωνικές εξελίξεις της εποχής. Με αυτά τα δεδομένα, οι θανατικές ποινές που επιβλήθηκαν από το Εφετείο, εντέλει, θα μετατρέπονταν σε ισόβια με απόφαση του πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης 

Πηγη: kathimerini.gr