Αμφίπολη-Καρυάτιδες: Απάντηση σε…. χοντροκομμένες κουβέντες

Ολυμπία, έγραψα ότι θα είναι τελευταίο για την Αμφίπολη το προηγούμενο σημείωμα,
αλλά δεν γίνεται να χαρακτηρίζονται έτσι γλυπτά αριστουργήματα.
είναι εσκεμμένη η αδρή σμίλευση
του σώματος και της ενδυμασίας= Σκοπιμη αισθητική επιλογή και όχι…. χοντροκομμένα γλυπτά, τον 4ο πΧ αιώνα.
Μια όχι ακριβώς απάντηση σε αρθρογράφο που χαρακτηρίζει χοντροκομμένα έργα
τις θαυμαστές Καρυάτιδες της Αμφίπολης.
Επειδή βλέπω ότι δεν έχει σχέση με το αντικείμενο, ας δώσουμε, όσο πιο διαγραμματικά
γίνεται, έστω και με τον κίνδυνο λαθών, ορισμένα πράγματα.
Πιστεύω πάντως ότι θα βοηθήσουν και….. ίσως οι καλοπροαίρετοι ανακαλέσουν κάποιους
χαρακτηρισμούς.
Μιλάμε για ένα Μ Ο Ν Α Δ Ι Κ Ο μνημειακό έργο.
Μιλάμε για την Αλεξανδρινή ΑΚΡΟΠΟΛΗ, με τις ΣΦΙΓΓΕΣ=Προπύλαια και τις ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ=Ερεχθείο, σε μια εποχή που ο Ελληνικός Πολιτισμός ΒΙΩΝΕΙ την παγκόσμια ΔΙΚΑΙΩΣΗ και αναγνώριση…
«…Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά
ώς μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν, ώς τους Ινδούς».
Στο θέμα μας όμως:
Τον 5ο αιώνα , την κλασική λεγόμενη περίοδο, η γλυπτική ήταν «απρόσωπη» με την έννοια
της ιδεαλιστικής απόδοσης θεών και θεαινών ή ιδεαλιστικές «φιγούρες»
του ανθρώπινου σώματος λ.χ εν ώρα άθλησης….!
Από τεχνική άποψη το βάρος δινόταν στην συν- μετρία και το φινίρισμα του γλυπτού.
Από τον τέταρτο αιώνα και μετά αρχίζει η παραστατική γλυπτική, με ρεαλιστικά-πραγματικά
στοιχεία από τα χαρακτηριστικά των απεικονιζόμενων που μπορεί να ήταν και επωνυμοι
θνητοί πλέον (λ.χ Πορτρέτα Αλέξανδρου). Ενίοτε ο καλλιτέχνης εξωτερικεύει και ψυχικές
καταστάσεις (!!!!). Τόσος και τέτοιος ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ (Λύσιππος, Λεωχάρης, Σκόπας λ.χ).
.
Η πατίνα, το φινίρισμα έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Άρα είναι εσκεμμένη η αδρή σμίλευση
του σώματος και της ενδυμασίας, με συνειδητή στόχευση μια περισσότερο ανθρώπινη,
γ ή ι ν η και γ α ι ώ δ η απόδοση.
.
Σκοπιμη αισθητική επιλογή η…. αδρότητα των μορφών.
Μην μιλάμε λοιπόν για…. χοντροκομμένα γλυπτά.
Συνεχίζουμε
Στην Ρωμαϊκή εποχή πλέον η Τέχνη μπαίνει στην υπηρεσία των ολόσωμων
αυτοκρατόρων, αλλά και μορφών της καθημερινότητας.
Οι αυτοκράτορες, οι Καίσαρες….. ανεβοκατέβαιναν και οι γλύπτες απλώς άλλαζαν μόνο
το κεφάλι… αφήνοντας άθικτο το σώμα του προηγούμενου αυτοκράτορα, για να ανταποκριθούν
στην ζήτηση.
Επί τη ευκαιρία να πούμε ότι «οργίαζε» και η παραγωγή αντιγράφων Ελληνικών έργων,
που σίγουρα ήταν πιο άτεχνα (όχι χοντροκομμένα) από το πρωτότυπο. Πολυτιμότατα πάντως
σήμερα τα αντίγραφα αυτά.
Σταδιακά οδεύουμε στην Τέχνη των Μεσαιωνικών Πορτρέτων (πιστή κατά κανόνα απόδοση
των χαρακτηριστικών) , μέσω και των «πορτρέτων» της Βυζαντινής Τέχνης,
κυρίως χριστιανικής,
η οποία έπρεπε να αγιογραφεί τα ιδιαίτερα ρεαλιστικά χαρακτηριστικά του προσώπου του κάθε αγίου.
Οι τρεις Ιεράρχες με τα ρεαλιστικά χαρακτηριστικά προσώπου ο καθένας

Στην Αναγέννηση επανέρχεται η ακρίβεια του…. διαβήτη και του… χάρακα, αλλά τώρα
για την κλασική συμμετρία και ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ «πλατιών πολυπρόσωπων συνθέσεων». Άλλο πράγμα.
Συμπέρασμα:
Ας μην χρησιμοποιούμε, από άγνοια, όρους που δεν έχουν θέση…. στην ε ξ έ λ ι ξ η
της Τέχνης.
Χρυσόστομος Τ.