Στις 27 Ιανουαρίου του 2010 η Διεθνής Οργάνωση Eργασίας είχε καταγράψει παγκοσμίως 212εκ. ανέργους, ιστορικό ρεκόρ ως τότε. Ποια είναι η κατάσταση σήμερα; Ειδικοί εκτιμούν ότι δέκα χρόνια μετά το πρόβλημα παραμένει.
Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) στις 27 Ιανουαρίου του 2010 για την ανεργία σε παγκόσμιο επίπεδο είχαν προκαλέσει απόγνωση. Επρόκειτο για το υψηλότερο ποσοστό που είχε καταγραφεί ποτέ για την ανεργία. Το ποσοστό αυτό προκλήθηκε κατά την περίοδο της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. «212 εκατομμύρια άνθρωποι χωρίς δουλειά» ανέφερε τότε η έκθεση του ΙLO. Ο αριθμός αυτός, μεταφρασμένος σε ποσοστό, ανερχόταν στο 6,6% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Δέκα χρόνια μετά, η κατάσταση εμφανίζεται βελτιωμένη. Σε καμία περίπτωση όμως η συνολική εικόνα δεν είναι ρόδινη. Σήμερα 188 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν εργασία, ενώ παράλληλα ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει αυξηθεί σημαντικά.
Επίσης ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι 165 εκατομμύρια ανθρώπων που έχουν δουλειά, δεν διαθέτουν επαρκή εισοδήματα, αναφέρει η Διεθνή Οργάνωση Εργασίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του διεθνούς οργανισμού συνολικά 470εκ. άνθρωποι στον πλανήτη, είτε δεν έχουν καθόλου ή έχουν μερική πρόσβαση στην αγορά εργασίας και κατά συνέπεια δεν μπορούν να στηρίξουν οικονομικά τη ζωή τους.
Πόσο πιθανή είναι μια επανάληψη του 2010;
Σύμφωνα με τον Στέφαν Κουν, έναν εκ των συντακτών των ετήσιων εκθέσεων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την ανεργία, τα συστήματα εργασίας διεθνώς δεν έχουν γίνει κατ’ ανάγκη πιο ισχυρά. Από το 2020 μέχρι σήμερα, παρατηρεί ο ειδικός, οι χρηματοπιστωτικές αγορές είναι εκείνες που έχουν χαλυβδωθεί περισσότερο. Ωστόσο τα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς πολλών κρατών έχουν αυξηθεί, περιορίζοντας σε πολλές χώρες τα περιθώρια δράσης.
Σήμερα το παγκόσμιο ποσοστό ανεργίας κυμαίνεται στο 5,4% και αναμένεται να κινηθεί σταθερά τα επόμενα χρόνια. Όπως παρατηρεί ο Στέφαν Κουν, η σταδιακή μείωση του ποσοστού ανεργίας καταγράφηκε κυρίως μέχρι το 2018 και έκτοτε έχει σταματήσει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Γερμανία είχε σημειώσει το δικό της αρνητικό ρεκόρ στην ανεργία νωρίτερα από το 2010 και συγκεκριμένα το 2005, χρονιά κατά την οποία οι άνεργοι στην χώρα ανήλθαν στα 5,2 εκατομμύρια. Ο τότε σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ, στο πλαίσιο της περίφημης «Ατζέντα 2010» είχε θέσει ως στόχο, μεταξύ άλλων, τη μείωση της ανεργίας. Τον Δεκέμβριο του 2019 ο αριθμός των ανέργων στη Γερμανία ήταν σχεδόν 2,23 εκατομμύρια. Ωστόσο η επίδραση που είχαν τα μέτρα λιτότητας της «Ατζέντας 2010» παραμένει μέχρι σήμερα αμφιλεγόμενη.
Τέλος, πίσω στο 2009, τη χρονιά με το θλιβερότερο ρεκόρ ανεργίας παγκοσμίως, οι χώρες που φαίνονταν να πλήττονται ήταν κυρίως οι βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αμερικής, ενώ οι αναδυόμενες οικονομίες είχαν καταφέρει τότε να αντέξουν τους κλυδωνισμούς. Δέκα χρόνια μετά οι αναδυόμενες οικονομίες είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο, με χώρες όπως η Βραζιλία ή η Τουρκία να πρέπει να προβούν σε νομισματικές υποτιμήσεις προκειμένου να διαφυλάξουν τις εθνικές οικονομίες τους από την κατάρρευση. Κι όπως εκτιμά ο Κουν: «Το πρόβλημα σε αυτές τις χώρες είναι ότι δεν διαθέτουν τις δομές για να δημιουργήσουν έντονη εγχώρια ζήτηση».
Μίχαελ Ντονχάουζερ, dpa
Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη