Ιωάννης Δεμέστιχας – Ο καπετάν Νικηφόρος του Μακεδονικού Αγώνα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ο Ιωάννης Δεμέστιχας (30 Νοεμβρίου 1882 – 7 Δεκεμβρίου 1960) ήταν Έλληνας ανώτατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, που συμμετείχε σε εθνικούς αγώνες, πολιτεύτηκε και έγινε υπουργός.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 30 Νοεμβρίου 1882. Εισήλθε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων το Σεπτέμβρη του 1896, και αποφοίτησε τον Ιούλιο του 1900 με το βαθμό του Σημαιοφόρου. Στις 6 Μαΐου 1905 προήχθη σε Ανθυποπλοίαρχο. Συμμετείχε στους Μεσοολυμπιακούς Αγώνες του 1906 στα 400 μ. στο στίβο. Αργότερα, συμμετείχε την περίοδο 1906-1907 στο Μακεδονικό Αγώνα με το ψευδώνυμο καπετάν Νικηφόρος, ηγούμενος ένοπλης αντάρτικης ομάδας στην περιοχή της Λίμνης των Γιαννιτσών.

Τον Αύγουστο του 1909 συμμετείχε στο επιτυχημένο Κίνημα στο Γουδί, και αργότερα ήταν από τους αρχηγούς στο αποτυχημένο κίνημα των πιο ριζοσπαστών νεότερων αξιωματικών, υπό τον Κωνσταντίνο Αλφονσάτο-Τυπάλδο. Προήχθη σε Υποπλοίαρχο Β΄ Τάξης στις 29 Μαρτίου 1910, περνώντας τα έτη 1910-1912 σε εκπαίδευση στο εξωτερικό.

Με το ξέσπασμα του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου τον Οκτώβριο 1912, του ανατέθηκε η διοίκηση μιας κανονιοφόρου, με την οποία συμμετείχε στις επιχειρήσεις στον Αμβρακικό Κόλπο, αλλά στις αρχές Νοεμβρίου του ίδιου έτους αποσπάστηκε στο Στόλο του Αιγαίου ως διοικητής ενός αποβατικού αποσπάσματος, με το οποίο πολέμησε στις μάχες για την κατάληψη των νησιών του ανατολικού Αιγαίου.

Τραυματίστηκε κατά την απελευθέρωση της Χίου (11 Νοεμβρίου 1912), και αργότερα διορίστηκε στρατιωτικός κυβερνήτης της Τενέδου. Την 1η Ιανουαρίου 1913 προήχθη σε Υποπλοίαρχο Α΄ Τάξης.

Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, υπηρέτησε ως πλοίαρχος (καπετάνιος) του τορπιλοβόλου Αίγλη (1914–15), έχοντας προαχθεί στο βαθμό του Πλωτάρχη στις 20 Οκτωβρίου 1914. Κατόπιν έγινε πλοίαρχος (καπετάνιος) του αντιτορπιλικού Ασπίς (1915–17), καθώς και εκπαιδευτής στο μάθημα της ναυτικής μαθηματικής ανάλυσης στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (1916–17).

Στις 9 Μαΐου 1917, άφησε τη θέση του για να ενταχθεί στην Προσωρινή Κυβέρνηση Εθνικής Αμύνης υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Μετά την επιστροφή του Βενιζέλου στην Αθήνα και την ανάληψη της κυβέρνησης και πρωθυπουργίας τον Ιούνιο του 1917, ο Δεμέστιχας έγινε πλοίαρχος (καπετάνιος) κατά σειρά των αντιτορπιλικών Νίκη (1917–18) και Νέα Γενεά (1918–19), με τα οποία συμμετείχε στις ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Στις 26 Δεκεμβρίου 1917 προήχθη στο βαθμό του Αντιπλοιάρχου.

Το 1919-20, έλαβε μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις της Μικρασιατικής Εκστρατείας ως διοικητής του αντιτορπιλικού Λέων, αλλά μετά τη νίκη της αντιβενιζελικής και φιλοβασιλικής Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως στις εκλογές της 1ης Νοέμβρη 1920 ετέθη σε διαθεσιμότητα. Μετά την ήττα στη Μικρά Ασία και την Επανάσταση της 11ης Σεπτεμβρίου 1922, στην οποία συμμετείχε ενεργά στην Αθήνα, ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία ως πλοίαρχος του θωρηκτού Κιλκίς, και κατόπιν ως στρατιωτικός διοικητής της νήσου Σάμου (1922-23). Στις 20 Δεκεμβρίου 1923 προήχθη σε Πλοίαρχο και ανέλαβε ακολούθως τη διοίκηση της Μοίρας Γυμνασίων του Πολεμικού Ναυτικού τη χρονιά 1923–24, και το 1924 έγινε διοικητής της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων. Κατά τη διάρκεια της αποκαλούμενης Απεργίας του Ναυτικού τον Ιούνιο του 1924, αποσύρθηκε από το στράτευμα οικειοθελώς, αλλά η απόφασή του αυτή ανακλήθηκε στις 21 Αυγούστου του ιδίου έτους.

Το 1926 ήταν πλοίαρχος του θωρηκτού Λήμνος και κατόπιν Γενικός Δ/ντης του Υπουργείου Ναυτικών, αργότερα Αρχηγός του ΓΕΝ το 1926-27 (περίοδοι 07/07/1926-03/10/1926 και 01/12/1926-17/02/1927), διοικητής της Ανωτέρας Διοίκησης Υποβρυχίων (1927–28), ξανά Γενικός Δ/ντης του Υπουργείου Ναυτικών (1928–29), Διοικητής Στόλου (1929–31), Γενικός Διοικητής του Ναυστάθμου Σαλαμίνας (1931–32), και ξανά Αρχηγός ΓΕΝ το 1932–33 (10/12/1932-06/03/1933).

demestihas agras kallas
Ο Ιωάννης Δεμέστιχας (δεξιά), με τον Τέλλο Άγρα (κέντρο) και τον καπετάνιο Κάλα (Κωνσταντίνο Σάρρο, αριστερά), τον καιρό του Μακεδονικού Αγώνα

Στις 6 Μαρτίου 1933 έγινε μέλος της μεταβατικής στρατιωτικής κυβέρνησης υπό τον αντιστράτηγο Αλέξανδρο Οθωναίο, που κατέστειλε το κίνημα της 6ης Μαρτίου 1933. Διατήρησε τις θέσεις του Υπουργού Ναυτικών και του Υπουργού Αεροπορίας το διάστημα 6-9 Μαρτίου 1933. Μετά την αποτυχία του κινήματος του Πλαστήρα, ετέθη σε διαθεσιμότητα στις 11 Μαρτίου από την κυβέρνηση Τσαλδάρη, λόγω της συμμετοχής του σε αυτό. Στις 12 Σεπτέμβρη ετέθη σε άδεια επ΄ αόριστον, για ν΄ αποσυρθεί οριστικά στις 5 Φεβρουαρίου 1934 με το βαθμό του Αρχιπλοιάρχου εν αποστρατεία. Την ίδια χρονιά υπήρξε ένα απο τα ιδρυτικά μέλη του Ναυτικού Ομίλου Ελλάδος.

Το 1935 πήρε μέρος στο Κίνημα της 1ης Μαρτίου. Πρωταγωνίστησε δε στην κατάληψη του Στόλου στη διάρκεια εκείνων των γεγονότων, και μετά την αποτυχία του κινήματος κατέφυγε στη Νάπολη. Δικάστηκε ερήμην και καταδικάστηκε σε θάνατο και στέρηση του βαθμού του, αλλά τον Ιούνιο του 1936 τού εδόθη χάρη και αποκαταστάθηκε στο βαθμό του.

Τον Απρίλιο 1943, μεσούσης της Κατοχής, κατέφυγε στη Μέση Ανατολή, όπου στις 17 Απριλίου εντάχθηκε στην εξόριστη ελληνική κυβέρνηση. Ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία, υπηρέτησε ως Γενικός Επιθεωρητής του Πολεμικού Ναυτικού (1943–45), προαχθείς σε Υποναύαρχο στις 17 Σεπτεμβρίου 1943 και Αντιναύαρχο στις 2 Νοεμβρίου 1943. Τον Απρίλιο του 1944 υπηρέτησε ως Υπουργός Εσωτερικών, Παιδείας, και Υφυπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας στη μικρής διάρκειας εξόριστη κυβέρνηση του Σοφοκλή Βενιζέλου.

Αποσύρθηκε ξανά τον Αύγουστο του 1945 ως Αντιναύαρχος ε.α., αλλά ανακλήθηκε στο διάστημα μεταξύ 30/10/1946 και 1/7/1947 οπότε και υπηρέτησε ως μέλος της επιτροπής επιλογής του προσωπικού για το μειωμένης σύνθεσης πολεμικό ναυτικό της ειρηνικής περιόδου. Τον Ιανουάριο του 1948 τού απονεμήθηκε ο Πολεμικός Σταυρός για το ρόλο του στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Απεβίωσε στο Μαρούσι στις 7 Δεκεμβρίου 1960 σε ηλικία 78 ετών.

Προτομές του Δεμέστιχα έχουν ανεγερθεί στα Γιαννιτσά, και το χωριό καταγωγής της οικογένειάς του, τον Κότρωνα Μάνης. Ο Δεμέστιχας αποτελεί κύριο χαρακτήρα στο μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα «Στα μυστικά του βάλτου» του 1937, το οποίο πραγματεύεται το Μακεδονικό Αγώνα στην περιοχή των Γιαννιτσών.

wikipedia ΠρωτοσελιδαΕιδήσεις

Άγιος Στυλιανός: Προστάτης των βρεφών και νηπίων και θεραπευτής παιδικών ασθενειών – Ο βίος του και η λαογραφία

Ασκήσεως πέπτωκεν ο στερρός στυλος. Στυλιανός γάρ τόν βίον καταστρέφει.Ο Όσιος Στυλιανός ήταν γιος πλουσίων γονέων (που μάλλον γεννήθηκε στην Παφλαγονία, χωρίς αυτό να είναι...

Αγία Αικατερίνη: Η προστάτιδα δεκάδων επαγγελμάτων και ανύπαντρων γυναικών

Η Αγία Αικατερίνη είναι από τα πρόσωπα εκείνα της Ορθοδοξίας που η ζωή και η δράση της αγγίζει τα όρια του μύθουΤιμάται παντού, παρά...

113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή

Στις 29 Νοεμβρίου 2025, συμπληρώνονται 113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή μετά από σκληρή μάχη που...

Η μαύρη επέτειος της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους

Στις 15 Νοεμβρίου 1983 η Τουρκία επιχείρησε να εδραιώσει και να νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα της βάρβαρης εισβολής μέσω της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους Ο Πρόεδρος...

Άγιος Μηνάς: Ο μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός

Άγιος Μηνάς: Ανήκει στους πιο δημοφιλείς Αγίους της Εκκλησίας μας Γεννήθηκε το 245 μ.Χ. στο Νίκιο της Κάτω Αιγύπτου.Οι γονείς του Αγίου ήταν ειδωλολάτρες.Ο Μηνάς...

Μαρτυρίες γιά συμβάντα, στό έπος του ΄40 Από τό αρχειο του υποστράτηγου Δρακούλη Βασιλαράκου

Πρόλογος Δέν ειναι μόνο τά πρόσωπα πού έχουν τή δική τους ιστορία, αλλά καί τά κείμενα, τά έργα τέχνης καί γενικως όλα τά πράγματα. Μπορει νά περάσουν...

Ο ερχομός του πολέμου στα τηλεγραφήματα του ΑΠΕ και το ημερολόγιο του Γιώργου Σεφέρη

Γιώργος Σεφέρης Μέρες Γ΄(16. Απρίλη 1934-14. Δεκέμβρη 1940) εκδόσεις Ίκαρος Της Κατερίνας ΒλαχοδήμουΣεπτέμβρης 1938. Κυριακή Βράδυ, Κηφισιά(Γράμμα) «…Προχτές βράδυ ήρθα στην Κηφισιά, αργά στις 8.30. Κατά...

Θεόδωρος Κανδηλάπτης: Από τον Πόντο στην Αλεξανδρούπολη και στα βουνά της Βορείου Ηπείρου

Στο «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» Ο Οδυσσέας Ελύτης υμνεί τον ηρωισμό ενός νεαρού ανθυπολοχαγού που έπεσε ηρωικά μαχόμενος στα...

Τι συζήτησαν Μεταξάς και Γκράτσι πριν το ιστορικό «ΟΧΙ» που οδήγησε στον πόλεμο

Ο Εμμανουέλε Γκράτσι, πρέσβης της Ιταλίας στην χώρα μας, το 1940 Συμπρωταγωνιστής κι αυτός της ιστορικής εκείνης νύχτας της 28/10/1940 στο βιβλίο του, «Η αρχή...

Ύψωμα 731: Οι Θερμοπύλες πού δέν έπεσαν Ποτέ!

Στις αρχές Μαρτίου 1941, ο ίδιος ο Μπενίτο Μουσολίνι έφτασε στην Αλβανία για να παρακολουθήσει από κοντά τις επιχειρήσεις Κύριος στόχος, η διάσπαση του...

Πώς πήραμε τη Χειμάρρα: Οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να ηχούν χαρμόσυνα για πάνω από μία ώρα – Τα σπίτια σημαιοστολίζονταν το ένα μετά...

Η Χειμάρρα έπεσε! Τα έκτακτα παραρτήματα των εφημερίδων λίγο μετά το μεσημέρι γίνοταν ανάρπαστα στην Αθήνα και στον Πειραιά.Από τον Βασίλη Γαλούπη Εφημερίδα Δημοκρατία Οι...

Γυναίκες της Πίνδου: Οι ηρωίδες του έπους του ’40

Επιζήζασες του έπους του 40 μίλησαν στην ΕΡΤ και τη Δέσποινα Αμαραντίδου Βιντεο από παλιότερη εκδήλωση του 2020Εκτός από τους ήρωες στρατιώτες που έπεσαν στα...

Ο Άγνωστος Πόλεμος του ’40 – Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο

Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου του 1940  Το παρουσίασε παλιότερα  η «Μηχανή του χρόνου». H εκπομπή ερευνά...

Ο πόλεμος του 1940 δεν ήταν μόνο μάχες με όπλα – Ήταν μάχη αξιών

Τιμούμε και αυτούς που πάλεψαν όχι μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά και με το ήθος, την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη τους Μέσα στο χιόνι...

Τα σπουδαία τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40 και αναπτέρωσαν το ηθικό του στρατού και του λαού

Με τις φωνές τους έδιναν κουράγιο και δύναμη στους Έλληνες που αγωνίζονταν στον πόλεμο του ‘40 Ήταν οι φωνές και τα τραγούδια τους, που ταξίδευαν...

Έλληνες: Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του

Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του Τον πόλεμο θα τον χάναμε, και θα κέρδιζαν ο Άξονας, οι...

Με την “Μαντάμ Μπάτερφλάϋ”, άρχισε η Ιταλική επίθεση το 1940

Η τέχνη στην υπηρεσία μιάς ανομίας βλέψεων, που ενδύονται “φιλία” Ενώ οι προθέσεις είναι απατηλές και ο πολιτισμός χρησιμοποιείται ως στάχτη στα μάτια, για άλλες...

Η Ελληνική Μεραρχία Πεζικού που έκανε το Επος της Ηπείρου το χειμώνα του 1940

Στον πόλεμο του 1940-41 ο Ελληνικός Στρατός παρέταξε την μεγαλύτερη, αριθμητικά, δύναμη, στην ιστορία της Ελλάδας, από την προϊστορία έως σήμερα του Παντελή Καρύκα Συγγραφέα Στον...

Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος

Ο πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων Η παράδοση αναφέρει ότι ήταν ένας από τους γιους του Ιωσήφ από άλλη γυναίκα, γι’ αυτό ονομαζόταν αδελφός του Κυρίου. Η...

Το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940

Συμπληρώνονται 85 χρόνια από το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ηςΟκτωβρίου 1940. Με την ευκαιρία της Μεγάλης αυτής Εθνικής μας Εορτής, θα αναφερθώ στη βραδιά...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ