«Παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα» -Η πολιτική διαδρομή του Τάσσου Παπαδόπουλου συνδέθηκε με τη σύγχρονη ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας και ταυτίστηκε με ορισμένες από τις πλέον κρίσιμες πτυχές του Κυπριακού.
Σαν σήμερα πέθανε το τελευταίο ΟΧΙ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Άνθρωπος που αντιτάχθηκε στο σχέδιο Ανάν το οποίο αν δεν έχετε καταλάβει , είναι αυτό που εκλιπαρούμε σήμερα να συναινέσει η Τουρκία . Δικοινοτική Διζωνική Ομοσπονδία #Cyprus pic.twitter.com/fvRFMaB4G4
— 𝐏𝐫𝐨𝐤𝐚𝐥𝐢𝐩𝐭𝐢𝐤𝐚 ™️_ (@prokaliptika1) December 12, 2023
Ο Ευστάθιος (Τασσος) Παπαδόπουλος γεννήθηκε στον Άγιο Αντώνιο Λευκωσίας στις 7 Ιανουαρίου 1934. Ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά του δάσκαλου Νικολάου Παπαδόπουλου και της οικοκυράς Αγγελικής. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και σπούδασε νομικά στο King’s College και στο Grey’s Inn του Λονδίνου. Εκεί, συγκατοίκησε στο ίδιο διαμέρισμα με τον Σπύρο Κυπριανού, τον Λέλλο Δημητριάδη, τον Δημήτρη Λιβέρα και τον Ανδρέα Μαυρομάτη. Οι πέντε συγκάτοικοι ιδρύουν την Εθνική Φοιτητική Ένωση Κυπρίων (ΕΦΕΚ), με πρόεδρο τον Σπύρο Κυπριανού, γραμματέα τον Τάσσο Παπαδόπουλο και ταμία τον Λέλλο Δημητριάδη.
Και οι πέντε βρέθηκαν αργότερα στην πολιτική. Κυπριανού και Παπαδόπουλος έφθασαν μέχρι την Προεδρία της Δημοκρατίας. Λιβέρας και Μαυρομάτης διετέλεσαν υπουργοί, ενώ ο Λέλλος Δημητριάδης, υπηρέτησε ως δήμαρχος Λευκωσίας για 30 χρόνια.
Στο Λονδίνο προέκυψε και το Τάσσος με δύο σίγμα, καθώς όταν έγραφε το όνομα με λατινικούς χαρακτήρες και ένα σίγμα, οι Βρετανοί το πρόφεραν ως «Τάζος».
Ο Τάσσος Παπαδόπουλος επέστρεψε στην Κύπρο στις 20 Μαρτίου 1955, δέκα μέρες πριν από την έναρξη την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, στον οποίο πήρε ενεργό μέρος, παράλληλα με την άσκηση της δικηγορίας. Διετέλεσε τομεάρχης Λευκωσίας και αργότερα ως γενικός υπεύθυνος για όλη την Κύπρο της ΠΕΚΑ, της πολιτικής οργάνωσης της ΕΟΚΑ.
Συμμετείχε στην συμβουλευτική ομάδα που συγκλήθηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, όταν επρόκειτο να υπογραφούν οι συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου (1959), τις οποίες καταψήφισε. Μετά την υπογραφή των συμφωνιών, διορίστηκε Υπουργός Εσωτερικών, σε ηλικία μόλις 25 ετών, στη μεταβατική κυβέρνηση που σχηματίστηκε τον Απρίλιο του 1959. Ταυτόχρονα, διετέλεσε μέλος της επιτροπής που συνέταξε το σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, εκπροσωπώντας τους Ελληνοκυπρίους.
Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου διετέλεσε Υπουργός Εργασίας και από τη θέση του αυτή εισήγαγε για πρώτη φορά και εφάρμοσε πλήρες σχέδιο κοινωνικών ασφαλίσεων. Μετά την έναρξη των δικοινοτικών ταραχών το 1963, ο Τάσσος Παπαδόπουλος μετείχε στη διάσκεψη του Λονδίνου για το μέλλον της Κύπρου. Τότε του αποδόθηκε ευθύνη για τους διωγμούς των Τουρκοκυπρίων, στο πλαίσιο του σχεδίου «Ακρίτας».
Όταν οι Τουρκοκύπριοι αποχώρησαν από την κυβέρνηση, ο Τάσσος Παπαδόπουλος ανέλαβε προσωρινά ως Υπουργός Γεωργίας. Συνολικά, υπηρέτησε για 12 χρόνια, διαδοχικά ως υπουργός Εσωτερικών, Οικονομικών, Εργασίας, Υγείας, και Γεωργίας.
Το 1969 ίδρυσε μαζί με τον Γλαύκο Κληρίδη το βραχύβιο Εναίο Κόμμα, που υποστήριζε τις πολιτικές Μακαρίου. Το 1970 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής, αλλά λίγο αργότερα διαφώνησε με τον Κληρίδη και αποχώρησε. Στο πραξικόπημα του 1974 συνελήφθη και φυλακίστηκε στην Αμμόχωστο. Απελευθερώθηκε μία μέρα πριν από την τουρκική εισβολή.
Βουλευτής εξελέγη και το 1976, όταν κατήλθε ως ανεξάρτητος. Διετέλεσε, επίσης, σύμβουλος του εκπροσώπου της ελληνοκυπριακής πλευράς στις δικοινοτικές συνομιλίες, Γλαύκου Κληρίδη, καθώς και αντικαταστάτης στη θέση αυτή, όταν ο Γλαύκος Κληρίδης αποχώρησε το 1976. Υπηρέτησε ως Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο του 1976.
Το 1980 ίδρυσε την Ένωση Κέντρου και κατήλθε ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου στις εκλογές του 1981. Ωστόσο, το κόμμα δεν κατάφερε να αναδείξει βουλευτή. Το 1991 εξελέγη βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος (ΔΗΚΟ) και επανεξελέγη το 1996 και το 2001. Το 2000 αναδείχθηκε, άνευ ανθυποψηφίου, πρόεδρος του ΔΗΚΟ, μετά την αποχώρηση του ιδρυτή του Σπύρου Κυπριανού. Από την ηγεσία του ΔΗΚΟ παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 2006.
Παράλληλα με την πολιτική σταδιοδρομία, ο Τάσσος Παπαδόπουλος δεν εγκατέλειψε τη δικηγορία. Το δικηγορικό γραφείο «Τάσσος Παπαδόπουλος και Σία» είναι το μεγαλύτερο στην Κύπρο και εμφανίστηκε εμπλεκόμενο σε υποθέσεις, για ορισμένες από τις οποίες ο ίδιος δέχθηκε έντονη κριτική. Ενδεικτικότερη όλων ήταν η υπόθεση με υπεράκτιες εταιρείες γιουγκοσλαβικών συμφερόντων, οι οποίες κατηγορήθηκαν για σπάσιμο του εμπάργκο που είχε επιβληθεί στη Γιουγκοσλαβία και για ξέπλυμα χρήματος για λογαριασμό της οικογένειας Μιλόσεβιτς.
Στις 28 Φεβρουαρίου 2003 εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας, επικρατώντας του Γλαύκου Κληρίδη και στις 16 Απριλίου του ίδιου χρόνου υπέγραψε στην Αθήνα τη Συνθήκη Προσχώρησης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με τους ηγέτες των άλλων εννέα υπό ένταξη κρατών.
Στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004, σε ποσοστό 76% οι Ελληνοκύπριοι καταψήφισαν το Σχέδιο Ανάν για τη λύση του Κυπριακού, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις αντιρρήσεις που εξέφρασε στο περίφημο διάγγελμά του ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος. Στο συναισθηματικά φορτισμένο μήνυμα της 7ης Απριλίου, ο Τάσσος Παπαδόπουλος είχε υπογραμμίσει εμφαντικά: «παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα». Στις προεδρικές εκλογές του 2008 αποκλείσθηκε από τον πρώτο γύρο και στις 28 Φεβρουαρίου 2008 παρέδωσε την εξουσία στον διάδοχό του Δημήτρη Χριστόφια, αρχηγό του κομμουνιστικού ΑΚΕΛ.
Ο Τάσσος Παπαδόπουλος πέθανε στις 12 Δεκεμβρίου 2008 από οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια, εξαιτίας καρκίνου στον πνεύμονα. Ήταν παντρεμένος με τη Φωτεινή, χήρα του συναγωνιστή του από την εποχή της ΕΟΚΑ Πολύκαρπου Γεωρκάτζη και είχε τέσσερα παιδιά.
Αφιέρωμα στον Τάσσο Παπαδόπουλο (1934 – 2008)
.
.
Βίντεο από: AGA Home Studio
Τάσσος Παπαδόπουλος: Το μεγάλο «ΟΧΙ»
Παρέλαβα κράτος διεθνώς αναγνωρισμένο. Δεν θα παραδώσω «κοινότητα» χωρίς δικαίωμα λόγου διεθνώς και σε αναζήτηση κηδεμόνα. Και όλα αυτά έναντι κενών, παραπλανητικών, δήθεν, προσδοκιών. Έναντι της ανεδαφικής ψευδαίσθησης ότι η Τουρκία θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες…
Στις 24 Απριλίου θα τοποθετηθείτε με ένα «ΝΑΙ» ή ένα «ΟΧΙ» στο «Σχέδιο Ανάν». Θα αποφασίσετε για το παρόν και το μέλλον της Κύπρου. Για τη γενιά μας, αλλά και τις γενιές που θα έρθουν μετά από εμάς.
Έχω εμπιστοσύνη στην κρίση σας.
Είμαι βέβαιος ότι δεν σας αγγίζουν ψεύτικα διλήμματα. Ότι δεν σας τρομάζουν απειλές για δήθεν διεθνή απομόνωση. Ότι δεν σας πείθουν τα περί δήθεν τελευταίας ευκαιρίας.
Είμαι βέβαιος ότι εξακολουθούν να έχουν για σας νόημα οι ηθικές αρχές και αξίες του λαού μας, του πολιτισμού και του εθνικού ιστορικού μας βίου, τον οποίο θέλετε να συνεχίσουμε με ασφάλεια, δικαιοσύνη, ελευθερία και ειρήνη.
Ελληνικέ κυπριακέ λαέ…
Στη ζυγαριά του «ΝΑΙ» και του «ΟΧΙ», πολύ βαρύτερες και πολύ πιο επαχθείς θα είναι οι συνέπειες του «ΝΑΙ».
Σε καλώ να απορρίψεις το «Σχέδιο Ανάν».
Σε καλώ να πεις στις 24 του Απρίλη ένα δυνατό «ΟΧΙ»!
Σε καλώ να υπερασπιστείς το δίκαιο, την αξιοπρέπεια και την ιστορία σου…
.
.
Βίντεο από: Πάρε-Δώσε
Το Ιστορικό διάγγελμα της 7ης Απριλίου – ΟΛΟ
Το ιστορικό διάγγελμα του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου, της 7ης Απριλίου 2004 ενάντια στο Σχέδιο Ανάν και στην κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας με την ίδια την υπογραφή μας.
.
.
Βίντεο από: GrothiaTv
Τάσσος Παπαδόπουλος: Η κινηματογραφική κλοπή της σορού του
Το πρωί της Κυριακής (8/11) καταγγέλθηκε στην Αστυνομία, ότι μεταξύ των ημερομηνιών 1-8/11/2020, άγνωστα πρόσωπα έκλεψαν από δύο τάφους στο παλιό κοιμητήριο Δευτεράς στη Λευκωσία, δύο μπρούτζινους σταυρούς συνολικής αξίας 200 ευρώ και από τον τάφο του πρώην Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσου Παπαδόπουλου, μία ανάγλυφη μπρούτζινη προσωπογραφία, αξίας 1.000 ευρώ περίπου.
Αργά το απόγευμα της ίδιας ημέρας, η κλεμμένη μπρούτζινη προσωπογραφία εντοπίστηκε όχι όμως και οι δράστες. Η Αστυνομία συνεχίζει τις έρευνες ώστε να φτάσει στα ίχνη τους και να προχωρήσει σε συλλήψεις.
Όπως πολλοί ίσως να θυμούνται, αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που ο τάφος του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας, Τάσσου Παπαδόπουλου, δέχθηκε επίθεση.
*Φωτογραφία από το πρώτο ετήσιο μνημόσυνο μετά τον εντοπισμό της σορού
Πριν από περίπου 11 χρόνια και συγκεκριμένα στις 12 Δεκεμβρίου 2009 (σ.σ. συμπληρωνόταν ένας χρόνος από τον θάνατό του), είχε κλαπεί μέσα στο σκοτάδι, η ίδια η σορός του τέως Προέδρου.
Θυμίζουμε ότι ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος, διετέλεσε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας την πενταετία 2003 – 2008. Στις 12 Δεκεμβρίου 2008, έφυγε από τη ζωή μετά από μάχη που έδινε με τον καρκίνο.
Η κινηματογραφική κλοπή της σορού
12 Δεκεμβρίου 2009… Πρώτο θέμα σε όλα τα δελτία ειδήσεων και στις εφημερίδες, η κλοπή της σορού του Τάσσου Παπαδόπουλου, από τον τάφο του στο κοιμητήριο της Δευτεράς. Τα σενάρια για το ποιος και γιατί, έδιναν και έπαιρναν.
Εν τέλει, στις 8 Μαρτίου 2010 εντοπίζεται η σορός του τέως Προέδρου σε άλλο κοιμητήριο της Λευκωσίας και αποκαλύπτεται η πραγματική ιστορία πίσω από την συγκεκριμένη ενέργεια.
Τότε, ένας εκ των πρωταγωνιστών της κλοπής, ο Μ.Π., αδελφός του ισοβίτη Αντώνη Προκοπίου Κίττα, σε θεληματική του κατάθεση περιέγραψε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η κλοπή και κατονόμασε τους συνεργούς του. Την οικειοθελή κατάθεσή του, αποκάλυψε τότε η εφημερίδα «Πολίτης».
*Φωτογραφία από τις έρευνες μετά την κλοπή της σορού
Ο Μ.Π. στην κατάθεσή του αναφέρθηκε σε δύο Ελληνοκύπριους και έναν Ινδό, ο οποίος θα πρόσεχε μην τους δει κανείς στο νεκροταφείο.
Όπως περιγράφει στην κατάθεσή του: «Με ένα λιβέρι που χρησιμοποιούν οι οικοδόμοι και με τη βοήθεια μία τσάπας σπρώξαμε την πέτρα που βρισκόταν πάνω από τον τάφο και αρχίσαμε αμέσως να σκάβουμε τον τάφο. Σε βάθος ένα μέτρο και 80 εκατοστά περίπου βρήκαμε το φέρετρο. Το καθαρίσαμε προσεκτικά και πιάσαμε τη σορό».
Αφού κατάφεραν να βγάλουν τη σορό με τη βοήθεια σιαππανιού, την έβαλαν σε κάτι σακούλια πράσινα μεγάλα. Στη συνέχεια την έβαλαν στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου και μετά πήγαν στο νεκροταφείο κοντά στις Χαλεπιανές όπου βρήκαν έναν τάφο που σηκώθηκε η πέτρα εύκολα και έκρυψαν τη σορό μέσα.
Ήξερε ο ισοβίτης Κίττας
Όπως ανέφερε στην κατάθεσή του τότε ο Μ.Π., αμέσως μετά επισκέφθηκε τον αδελφό του (σ.σ. Αντώνη Προκοπίου Κίττα) στις φυλακές και τον ρώτησε γιατί ήθελαν να βάλουν τη σορό κοντά στο Τσέρι, με τον δεύτερο να του αναφέρει ότι οι άλλοι δύο θα φόρτωναν την κλοπή της σορού αλλού. «Ο αδελφός μου επίσης μου είπε ότι θα έλεγε κάτι το οποίο θα τον βοηθούσε να βγει από τη φυλακή και μου το είπε και πριν κλέψουμε τη σορό» ισχυριζόταν επίσης στην κατάθεσή του.
«Εγώ απειλήθηκα για να μην αποκαλύψω τα άτομα που ήταν μαζί μου στην εκταφή και κλοπή της σορού του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου. Συγκεκριμένα μου είπαν ότι θα σκότωναν μέλη της οικογένειάς μου και εμένα τον ίδιο. Και μου είπαν αν δεν πω τίποτε θα με βοηθούσαν οικονομικά, πράγμα που δεν έγινε» έγραψε επίσης.
*Φωτογραφία από τις έρευνες μετά την κλοπή της σορού
Η απολογία
Μέσω της εν λόγω οικειοθελής κατάθεσής του ο Μ.Π. θέλησε να απολογηθεί τόσο προς την οικογένεια του τέως Προέδρου όσο και στη κοινωνία.
«Αυτά που σας έγραψα είναι η αλήθεια και μόνο η αλήθεια. Δεν τα είπα στο δικαστήριο γιατί φοβόμουν για τη ζωή των μελών της οικογένειάς μου και εμένα. Όμως τώρα κατάλαβα ότι έκανα μεγάλο λάθος που δεν τα ανέφερα. Αποφάσισα να τα πω έστω και αργά για να λάμψει η πραγματική αλήθεια και να τιμωρηθούν μαζί μας οι σχεδιαστές της κλοπής της σορού και οι πραγματικοί ένοχοι και όχι μόνο εμείς τα πιόνια. Ο αδελφός μου μου εκμυστηρεύτηκε λίγο καιρό προτού γίνει η κλοπή ότι τον σχεδιασμό τον έκανε ο Α.Μ., ο Γ.Ζ. και ο (σ.σ. πρώην) υπαστυνόμος Α.Π. Εγώ δέχτηκα να βοηθήσω γιατί όπως μου είπε ο αδελφός μου είχε μεγάλη πιθανότητα να βγει από τη φυλακή με κάτι που θα έλεγε σε σχέση με την κλοπή. Θέλω να απολογηθώ δημόσια στην οικογένεια του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου μέσα από την καρδιά και την ψυχή μου για τον πόνο και την οδύνη που τους προκαλέσαμε και αναλαμβάνω το μερίδιο ευθύνης που μου αναλογεί. Δίνω όρκο στον Θεό ότι αυτά που απόκρυψα και τα λέγω σήμερα είναι η πραγματική αλήθεια και τα είχα με τη συνείδησή μου γιατί δεν αποκάλυψα την αλήθεια από την αρχή».