Η μεγαλοφυία και ο τραγικός θάνατος του Αντόνιο Λαβουαζιέ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Γράφει ο  Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

 

2Q==Πόσοι από εμάς δεν γοητεύτηκαν στην πρώτη κιόλας Γυμνασίου, με τον μεγαλοφυή νόμο της «Αφθαρσίας της Ύλης». Η επαφή μας με το γοητευτικό μάθημα της Χημείας,που διάνοιγε στην ανθρώπινη δημιουργία τεράστιες δυνατότητες, επέπρωτο να γίνει με το λαμπρό επιστημονικόεπίτευγμα ενός γάλλου χημικού. Ενός ερευνητή που καταχωρήθηκε με τις πρωτοπόρες επιστημονικές του εργασίες στο πάνθεον των μεγάλων της ανθρώπινης διανόησης και που πάραυτα η ιστορία του επεφύλασσε άδικο και άδοξο τέλος.
Του Αντουάν Λοράν Λαβουαζιέ. Ποιες ήταν όμως οι ιστορικές υπαγορεύσεις για τον μεγάλο χημικό ; Ο Λαβουαζιέ ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογενείας και είχε μεγαλώσει με όλες τις ανέσεις και την υψηλή παιδεία των γάλλων ευγενών. Ο πατέρας του ήταν γενικός φοροεισπράκτορας. Τίτλος μισητός στην φτωχή Γαλλία, που στέναζε από τον δεσποτισμό και την εκμετάλλευση του Λουδοβίκου. Του απέδιδε μεγάλες προσόδους, αλλά και άφθονο μίσος από όσους στο πρόσωπο των φοροεισπρακτόρων έβλεπαν έναν τύραννο.
Το ίδιο επάγγελμα θα ακολουθήσει και ο νεαρός Αντουάν, παράλληλα με την ενασχόλησή του με την Χημεία, που τον θέλγει με τα μυστικά της, αλλά και τις τεράστιες δυνατότητές της.Έτσι αφού προβεί σε εξαίρετες ανακαλύψεις σύντομα θα καταξιωθεί σε έναν από τους επώνυμους επιστήμονες της Γαλλίας. Είναι αυτός που πρώτος θα δώσει ερμηνεία για το φαινόμενο της Καύσης, εξηγώντας ότι η καύση προέρχεται από την ένωση του οξυγόνου με άλλα στοιχεία. Ερμήνευσε πρώτος την λειτουργία της ανθρώπινης αναπνοής στο ανθρώπινο σώμα, ενώ αντικείμενο της σπουδής του υπήρξε και η σύνθεση του νερού. Μελέτησε ακόμα το φαινόμενο της αλκοολικής ζυμώσεως.
Και με όλη αυτή την πολύπλαγκτη επιστημονική του παρουσία, είχε κατορθώσει στην ζηλευτή ηλικία των εικοσιπέντε μόλις ετών, να γίνει μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών. Όμως η ιστορία όπως σχεδόν πάντα, έπαιζε για την έξοχη αυτή φυσιογνωμία της επιστήμης το δολερό παιχνίδι της και με έναν εντελώς παράδοξο τρόπο,εξύφαινε τον ιστό της θανάτωσης του Λαβουαζιέ. Λίγο πρίνε εκσπάσει η επανάσταση μια άλλη εξέχουσα αργότερα φυσιογνωμία της πολιτικής σκηνής της Γαλλίας, αλλά άσχετη βεβαίως με τη Χημεία, είχε κάνει μια μελέτη γύρω από την φωτιά. Συγγράφοντας και ένα εγχειρίδιο υπο τον εκκωφαντικό τίτλο «Φυσικές έρευνες επι του πυρός». Επρόκειτο για τον Μαρά εκδότη της εφημερίδας «Ο φίλος του λαού» και μέλος της ιστορικής τριανδρίας της Γαλλικής επανάστασης, με τους Δαντόν και Μαξιμιλιανό Ροβεσπιέρο. Ο Λαβουαζιέ ως ο κατ εξοχήν αρμόδιος για τα αφορούντα τη Χημεία θέματα, είχε εκφράσει τότε δημοσίως απαξιωτικές κρίσεις για την μελέτη του Μαρά. Αποκαλώντας την ανοησίες.

Όμως σε λίγο θα εκδηλώνονταν η επανάσταση και ο Μαρά θα εύρισκε πρόσφορο έδαφος για να εκδικηθεί τον μεγάλο χημικό. Θα αποκτούσε απίστευτη δύναμη υπογράφοντας με τον Ροβεσπιέρο, χιλιάδες εκτελέσεις αντικαθεστωτικών στις λαιμητόμους που κοσμούσαν κάθε πλατεία της Γαλλίας. Η ετυμηγορία τους σαφής. Οι εχθροί του λαού και συνεργάτες του προηγούμενου αυταρχικού καθεστώτος εκμετάλλευσης, έπρεπε να θανατώνονται με συνοπτικές διαδικασίες. Για την περίπτωση δε του Λαβουαζιέ η εκδίκηση του Μαρά θα γίνονταν εύκολο παιχνίδι, αφού αυτός και ο πατέρας τους είχαν το απεχθές επάγγελμα του φοροεισπράκτορα. Πόσο άδικη η ιστορία εδώ, για τον μεγάλο επιστήμονα, που είχε με τις εμπνευσμένες του ανακαλύψεις θέσει το υπόβαθρο της Χημείας; Ενδεικτικό είναι το δηλητήριο που έβγαζε ο Μαρά μέσω της εφημερίδας του για τον Λαβουαζιέ. «Καταγγέλλω τον αγύρτη Λαβουαζιέ, μαθητευόμενο χημικό, γενικό φοροεισπράκτορα, τον υποτιθέμενο πατέρα όλων των ανακαλύψεων». Η ώρα του τέλους είχε σημάνει. Οι δυνάμεις της επανάστασης έκλεισαν το χημικό εργαστήριο του Λαβουαζιέ και τον οδήγησαν σε ένα δικαστήριο παρωδία, του οποίου η απόφαση ήταν προαποφασισμένη. Ο δυστυχής επιστήμονας απαρίθμησε στο δικαστήριο όλα τα  επιτεύγματά του, για να εισπράξει την παγερή απάντηση απο τον αγράμματο πρόεδρό του «Η δημοκρατία δε χρειάζεται επιστήμονες. Θάνατος». Οδηγήθηκε στη λαιμητόμο μαζί μεείκοσι εφτά άλλους αντιφρονούντες και σε λίγο το άψυχο κεφάλι του έπεφτε στο καλάθι. Άδικη αμοιβή αλήθεια για το μεγάλο τέκνο της Γαλλίας και της παγκόσμιας συνάμα επιστημονικής κοινότητας.  Δεκαοχτώ μήνες αργότερα όταν τη διακυβέρνηση της Γαλλίας θα αναλάβει το μετριοπαθέστερο Διευθυντήριο και θα έχει επέλθει εν τω μεταξύ ο αποκεφαλισμός των Μαρά και Ροβεσπιέρου, το κράτος θα επιτρέψει στη χήρα του Λαβουαζιέ να πάρει τις μελέτες και τα χημικά του όργανα. Την άδεια παραλαβής τους θα συνόδευε και ένα λιτό σημείωμα, μάλλον κυνικό παρά με διάθεση αποκατάστασης της τραγικής εκτέλεσης. Έγραφε:«Στη χήρα του Λαβουαζιέ, που καταδικάστηκε αδίκως». Έτσι το ήθελε η ιστορία με τους αχανείς δαιδάλους της. Εξαιτίας μιας επιπόλαιης αντιδικίας, είχε θανατωθεί ίσως ο μεγαλύτερος χημικός όλων των εποχών

*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π., μέλος ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ

www.panosavramopoulos.blogspot.gr

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Αγία Αικατερίνη: Η προστάτιδα δεκάδων επαγγελμάτων και ανύπαντρων γυναικών

Η Αγία Αικατερίνη είναι από τα πρόσωπα εκείνα της Ορθοδοξίας που η ζωή και η δράση της αγγίζει τα όρια του μύθουΤιμάται παντού, παρά...

113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή

Στις 29 Νοεμβρίου 2025, συμπληρώνονται 113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή μετά από σκληρή μάχη που...

Η μαύρη επέτειος της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους

Στις 15 Νοεμβρίου 1983 η Τουρκία επιχείρησε να εδραιώσει και να νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα της βάρβαρης εισβολής μέσω της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους Ο Πρόεδρος...

Άγιος Μηνάς: Ο μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός

Άγιος Μηνάς: Ανήκει στους πιο δημοφιλείς Αγίους της Εκκλησίας μας Γεννήθηκε το 245 μ.Χ. στο Νίκιο της Κάτω Αιγύπτου.Οι γονείς του Αγίου ήταν ειδωλολάτρες.Ο Μηνάς...

Μαρτυρίες γιά συμβάντα, στό έπος του ΄40 Από τό αρχειο του υποστράτηγου Δρακούλη Βασιλαράκου

Πρόλογος Δέν ειναι μόνο τά πρόσωπα πού έχουν τή δική τους ιστορία, αλλά καί τά κείμενα, τά έργα τέχνης καί γενικως όλα τά πράγματα. Μπορει νά περάσουν...

Ο ερχομός του πολέμου στα τηλεγραφήματα του ΑΠΕ και το ημερολόγιο του Γιώργου Σεφέρη

Γιώργος Σεφέρης Μέρες Γ΄(16. Απρίλη 1934-14. Δεκέμβρη 1940) εκδόσεις Ίκαρος Της Κατερίνας ΒλαχοδήμουΣεπτέμβρης 1938. Κυριακή Βράδυ, Κηφισιά(Γράμμα) «…Προχτές βράδυ ήρθα στην Κηφισιά, αργά στις 8.30. Κατά...

Θεόδωρος Κανδηλάπτης: Από τον Πόντο στην Αλεξανδρούπολη και στα βουνά της Βορείου Ηπείρου

Στο «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» Ο Οδυσσέας Ελύτης υμνεί τον ηρωισμό ενός νεαρού ανθυπολοχαγού που έπεσε ηρωικά μαχόμενος στα...

Τι συζήτησαν Μεταξάς και Γκράτσι πριν το ιστορικό «ΟΧΙ» που οδήγησε στον πόλεμο

Ο Εμμανουέλε Γκράτσι, πρέσβης της Ιταλίας στην χώρα μας, το 1940 Συμπρωταγωνιστής κι αυτός της ιστορικής εκείνης νύχτας της 28/10/1940 στο βιβλίο του, «Η αρχή...

Ύψωμα 731: Οι Θερμοπύλες πού δέν έπεσαν Ποτέ!

Στις αρχές Μαρτίου 1941, ο ίδιος ο Μπενίτο Μουσολίνι έφτασε στην Αλβανία για να παρακολουθήσει από κοντά τις επιχειρήσεις Κύριος στόχος, η διάσπαση του...

Πώς πήραμε τη Χειμάρρα: Οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να ηχούν χαρμόσυνα για πάνω από μία ώρα – Τα σπίτια σημαιοστολίζονταν το ένα μετά...

Η Χειμάρρα έπεσε! Τα έκτακτα παραρτήματα των εφημερίδων λίγο μετά το μεσημέρι γίνοταν ανάρπαστα στην Αθήνα και στον Πειραιά.Από τον Βασίλη Γαλούπη Εφημερίδα Δημοκρατία Οι...

Γυναίκες της Πίνδου: Οι ηρωίδες του έπους του ’40

Επιζήζασες του έπους του 40 μίλησαν στην ΕΡΤ και τη Δέσποινα Αμαραντίδου Βιντεο από παλιότερη εκδήλωση του 2020Εκτός από τους ήρωες στρατιώτες που έπεσαν στα...

Ο Άγνωστος Πόλεμος του ’40 – Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο

Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου του 1940  Το παρουσίασε παλιότερα  η «Μηχανή του χρόνου». H εκπομπή ερευνά...

Ο πόλεμος του 1940 δεν ήταν μόνο μάχες με όπλα – Ήταν μάχη αξιών

Τιμούμε και αυτούς που πάλεψαν όχι μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά και με το ήθος, την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη τους Μέσα στο χιόνι...

Τα σπουδαία τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40 και αναπτέρωσαν το ηθικό του στρατού και του λαού

Με τις φωνές τους έδιναν κουράγιο και δύναμη στους Έλληνες που αγωνίζονταν στον πόλεμο του ‘40 Ήταν οι φωνές και τα τραγούδια τους, που ταξίδευαν...

Έλληνες: Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του

Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του Τον πόλεμο θα τον χάναμε, και θα κέρδιζαν ο Άξονας, οι...

Με την “Μαντάμ Μπάτερφλάϋ”, άρχισε η Ιταλική επίθεση το 1940

Η τέχνη στην υπηρεσία μιάς ανομίας βλέψεων, που ενδύονται “φιλία” Ενώ οι προθέσεις είναι απατηλές και ο πολιτισμός χρησιμοποιείται ως στάχτη στα μάτια, για άλλες...

Η Ελληνική Μεραρχία Πεζικού που έκανε το Επος της Ηπείρου το χειμώνα του 1940

Στον πόλεμο του 1940-41 ο Ελληνικός Στρατός παρέταξε την μεγαλύτερη, αριθμητικά, δύναμη, στην ιστορία της Ελλάδας, από την προϊστορία έως σήμερα του Παντελή Καρύκα Συγγραφέα Στον...

Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος

Ο πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων Η παράδοση αναφέρει ότι ήταν ένας από τους γιους του Ιωσήφ από άλλη γυναίκα, γι’ αυτό ονομαζόταν αδελφός του Κυρίου. Η...

Το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940

Συμπληρώνονται 85 χρόνια από το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ηςΟκτωβρίου 1940. Με την ευκαιρία της Μεγάλης αυτής Εθνικής μας Εορτής, θα αναφερθώ στη βραδιά...

20 Οκτωβρίου 1827: Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου

Η Ναυμαχία του Ναβαρίνου αποτέλεσε σημείο καμπής για την εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Γαλλίας, Μ. Βρετανία, Ρωσία) είχαν αποστείλει ναυτική δύναμη στη...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ