Ο Μαρκ Ρούτε, γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, φαίνεται να υιοθετεί μια στάση που, αν και έμμεση, αφήνει περιθώρια υπέρ της Τουρκίας και της ευρωπαϊκής της προοπτικής.
Η στάση του αυτή αποτυπώθηκε στη συνάντηση με τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, στις 27 Ιουνίου.
Η στάση του Ρούτε απέναντι στην Τουρκία
Συγκεκριμένα, ο Ρούτε εξέφρασε επιφυλάξεις απέναντι στο ενδεχόμενο αποκλεισμού της Άγκυρας από το πρόγραμμα SAFE της ΕΕ, το οποίο αφορά στην ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας. Παρότι η τελική απόφαση παραμένει στα χέρια των κρατών-μελών, η τοποθέτηση του γ.γ. του ΝΑΤΟ ενισχύει την αίσθηση ότι η Τουρκία θα διατηρήσει τη δυνατότητα συμμετοχής σε αμυντικά σχέδια και ευρωπαϊκά προγράμματα.
Οι δηλώσεις του Ρούτε συνδέθηκαν επίσης με τη γενικότερη στρατηγική του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. να κρατήσουν την Τουρκία σε τροχιά συνεργασίας, ειδικά σε μια περίοδο που οι ισορροπίες ασφαλείας στην περιοχή είναι εύθραυστες λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Εκτιμάται ότι το ΝΑΤΟ δεν επιθυμεί να δει την Τουρκία να απομακρύνεται, αλλά αντίθετα να συνεχίζει να διαδραματίζει ρόλο-γέφυρα ανάμεσα στη Δύση και την Ανατολή.
Παράλληλα, η συζήτηση για τον ρόλο της Τουρκίας συνδέθηκε με τα ζητήματα της μεταναστευτικής πίεσης προς την Ευρώπη, όπου η Άγκυρα παραμένει κρίσιμος εταίρος. Ο ίδιος ο Ρούτε τόνισε ότι η στήριξη της Ουκρανίας πρέπει να συνεχιστεί, αλλά με παράλληλη αναγνώριση της ανάγκης διατήρησης ανοικτών διαύλων με την Τουρκία.
Η στάση αυτή δεν ήταν ομόφωνα αποδεκτή από όλα τα κράτη-μέλη. Ορισμένες χώρες, κυρίως η Γαλλία, εξέφρασαν ανησυχία ότι η συμμετοχή της Τουρκίας σε τέτοια προγράμματα ενδέχεται να δημιουργήσει αβεβαιότητα στην ανταλλαγή ευαίσθητων πληροφοριών. Ωστόσο, ο Ρούτε έδειξε να επιδιώκει έναν ισορροπημένο ρόλο, προσπαθώντας να συνδυάσει τη στήριξη της άμυνας της Ευρώπης με τη διατήρηση της Τουρκίας κοντά στη Δύση.
Σε κάθε περίπτωση, η τοποθέτηση του γ.γ. του ΝΑΤΟ καταδεικνύει ότι η επόμενη περίοδος θα είναι καθοριστική για τη σχέση της Άγκυρας με τις Βρυξέλλες. Η Ε.Ε. αναζητεί ενότητα απέναντι στις εξωτερικές προκλήσεις, αλλά ταυτόχρονα δεν μπορεί να αγνοήσει τη γεωπολιτική βαρύτητα της Τουρκίας.