Γράφει ο Δρ. Ηλίας Καλλιώρας*
Την πρώτη εβδομάδα του Μάη, ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, κ. Προβόπουλος, έδωσε (με την ετήσια έκθεσή του) το δικό του καθαρό «σύνθημα», για τις πιθανές μελλοντικές συγχωνεύσεις των ελληνικών τραπεζών. Με απλά λόγια, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας ζήτησε να υπάρξουν στο μέλλον εύρωστα, υγιή και ευέλικτα τραπεζικά σχήματα, που θα δύνανται να αποτελέσουν αντίδοτο στις αναταράξεις που προκαλεί η σημερινή διεθνής κρίση και όχι μόνο. Με άλλα λόγια, κατά τον κ. διοικητή, οι συγχωνεύσεις τραπεζών θα προκύψουν από ανάγκη, προκειμένου οι ίδιες να αποφύγουν τα χειρότερα.
Δηλαδή, ο κ. διοικητής λέει (για τις συγχωνεύσεις τραπεζών) κάτι το αντίστοιχο που είπε και η κυβέρνηση, με τον κ. Παπακωνσταντίνου, περίπου μια εβδομάδα αργότερα (σε ομιλία του κ. υπουργού στην γενική συνέλευση του ΣΕΒ, στις 10 Ιουνίου). Αναφερόμενος στην κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και το νέο πακέτο των 10 δισ. Ευρώ για την αναχρηματοδότηση των πιστωτικών ιδρυμάτων, ο κ. υπουργός είπε, επί λέξει, με νόημα: «Με τον τρόπο αυτό οι τράπεζες παίρνουν μία μεγάλη ανάσα, για να μπορέσουν να περάσουν ρευστότητα στην πραγματική οικονομία. Αλλά και μία ανάσα και ένα περιθώριο χρόνου, για να σκεφτούν τις μεγάλες στρατηγικές επιλογές, που πρέπει να κάνουν το επόμενο διάστημα».
Η γνώμη μου είναι ότι οι τραπεζικές συγχωνεύσεις θα λάβουν χώρα μέσα στο επόμενο διάστημα. Είναι θεωρώ ζήτημα χρόνου! Το πολύ να καθυστερήσουν ένα έτος. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα περιορισθεί σε δύο με τρεις μεγάλους τραπεζικούς ομίλους. Θα έλεγα μάλιστα, ότι οι σχετικές συγχωνεύσεις μάλλον ήδη έχουν καθυστερήσει. Με τα σημερινά οικονομικά και τραπεζικά δεδομένα, οι τραπεζικές συγχωνεύσεις ισούνται, κατά βάση, με την ίδια αυτή καθεαυτή την επιβίωση. Οι συγχωνεύσεις των τραπεζών καθίστανται εξ ορισμού αναπόφευκτες.
Νομίζω δε ότι δύο πράγματα πρέπει να αποφευχθούν: πρώτον, να μην συγχωνευτούν οι ελληνικές τράπεζες και, στη συνέχεια, κρατικοποιηθούν (αναγκαίο αποτέλεσμα της υποχρεωτικής κρατικοποίησης, για αποφυγή χρεωκοπίας). Και, δεύτερον, να συμβεί να εξαγορασθούν από ξένους επενδυτικούς οίκους ή τράπεζες «κοψοχρονιά», λόγω κυρίως εγωισμών, προσωπικών συμφερόντων, ή άλλων σκοπιμοτήτων. Για παράδειγμα, οι φήμες και τα σενάρια που ήδη κυκλοφορούν είναι πολλά και «τροχιοδεικτικά» προθέσεων ή τακτικών σχεδιασμών. Τα επερχόμενα τραπεζικά «stress tests» της περίφημης «Τρόικα», το Φθινόπωρο, θα δείξουν πολλά πράγματα και τις σχετικές αντοχές των πιστωτικών ιδρυμάτων. Είναι καιρός φρονώ να πάνε στην άκρη οι όποιοι εγωισμοί, οι εταιρικές δήθεν κουλτούρες και τα εργασιακά και, αντιθέτως, να έρθουν άμεσα στο «χρηματο-πιστωτικό τραπέζι»: οι γνήσιες επιχειρησιακές συγχωνεύσεις, οι πολλαπλασιαστές και οι ουσιώδεις υπεραξίες.
*τ. πρόεδρος επιτροπής οικονομικών της Βουλής