του Χρυσόστομου Τσιρίδη
Στην εικόνα, φαίνεται η θεά Αθηνά (δεξιά) να διευθύνει την όλη κατάσταση, αλλά στην Ομηρική ΟΔΥΣΣΕΙΑ, η ΜΝΗΣΤΗΡΟΦΟΝΙΑ περιγράφεται ως ο πρώτος Ψυχολογικός «πόλεμος» από τον ΡΕΑΛΙΣΤΗ Ποιητή Όμηρο.
.
Πράγματι στην μνηστηροφονία, οι αριθμοί, όπως λέμε, δεν βγαίνουν ή καλύτερα, δεν βγάζουν αποτέλεσμα.
.
Εκατόν οκτώ (108) οι μνηστήρες (χωρίς τους υπηρέτες τους κάποιοι) από την μια πλευρά και τρεις…. ηλικιωμένοι από την άλλη, συν τον άπειρο 20χρονο Τηλέμαχο.
.
Βέβαια στην υπόθεση εμπλέκεται η βοήθεια της Αθηνάς (εικόνα), αλλά ο Όμηρος δεν θέλει να δώσει μια τέτοια εξωλογική μορφή στο ΚΑΙΡΙΟ γεγονός της μνηστηροφονίας.
.
Μας υποδεικνύει με τον τρόπο του (εμμέσως) να «αντικαταστήσουμε» με λογικές εξηγήσεις τις θεϊκές παρεμβάσεις.
.
Έτσι, για παράδειγμα, βλέπουμε τον Οδυσσέα να αναζητεί συνεργάτες (αμύντορες), με τον Ιθακήσιο βασιλιά να εκλιπαρεί (πρωτοφανές για το στάτους της εποχής) τους δούλους του (Εύμαιο και Φιλοίτιο),για βοήθεια, ενώ τους προσφέρει «γη και ύδωρ» για να τους πείσει.
.
Και φυσικά σε κάποιες περιπτώσεις την… δουλειά της Αθηνάς (Εικόνες παράνοιας λ.χ), θα μπορούσαν να την κάνουν παραισθησιογόνα (θυμοφθόρα) βότανα.
.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ορισμένων δεδομένων:
.
Λογικά ο κλειστός (αποκλεισμένος) χώρος ευνοεί τον αριθμητικά υπέρτερο.
Στην ΟΜΗΡΙΚΗ μνηστηροφονία όμως συμβαίνει το αντίστροφο.
.
Γιατί ο αιφνιδιασμός ουσιαστικά μετέτρεψε τους φόβους (με αφορμή το ταξίδι του Τηλεμάχου)των μνηστήρων, τις υποψίες τους, για τον σκοπό του ταξιδιού, σε πανικό.Έτοιμοι να παραδοθούν ή να διαφύγουν. Ο Ποιητής όμως, για λόγους οικονομίας του έργου, δεν «επιτρέπει» ούτε το ένα ούτε το άλλο.
.
Σε απλά λόγια: Είναι ΕΞΩ από τον ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ της Οδύσσειας, μια μνηστηροφονία με συμβιβασμούς /συγγνώμες και…δραπέτες μνηστήρες.
.
Πώς αντιμετωπίζει το θέμα ο Ποιητής;
.
Ο ιδιοφυής ΌΜΗΡΟΣ, με την ανηλεή (χωρίς οίκτο) εκδικητικότητα του Οδυσσέα (ΜΟΝΟ ο ΦΗΜΙΟΣ την… γλυτώνει με παρέμβαση του ίδιου του ΤΗΛΕΜΑΧΟΥ) αποκλείει τον συμβιβασμό, την παράδοση.
.
Ως προς την ΔΙΑΦΥΓΗ:
Με εξαίρεση τους επικεφαλής (Ευρύμαχο, Αντίνοο κλπ) σχεδόν από την αρχή οι μνηστήρες ΔΕΝ «μάχονται», αλλά προσπαθούν
να ξεφύγουν από τρία τέσσερα «γερόντια», αναζητώντας πανικοβλημένοι μάταια τις (αποκλεισμένες) εξόδους διαφυγής.
.
Η αρνητική ψυχολογία, το μηδενισμένο ηθικό, η ηττοπάθεια ΚΤΙΖΟΝΤΑΙ αριστοτεχνικά βήμα- βήμα από τον Ποιητή, ΗΔΗ ΠΡΙΝ την μνηστηροφονία.
.
ΑΠΟ:
το καχύποπτο «κάτι ετοιμάζει το… Παλάτι» (ενδεικτικά το τέχνασμα Πηνελόπης, το ύποπτο ταξίδι του Τηλέμαχου κλπ)
.
ΜΕΧΡΙ:
το καταλυτικό ότι ο συγκεκριμένος «ζητιάνος» (Οδυσσέας) δεν μοιάζει με συνηθισμένο «ξένο» (περιεργασία τόξου λ.χ / δες σχετικό άρθρο)και άλλα…..
.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Αιφνιδιασμός, Ψυχολογία πανικού και πιθανότατα παραισθησιογόνα οδήγησαν στην μνηστηροφονία, με τον ιδιοφυή Έλληνα Ποιητή Όμηρο να καταγράφει με τόσο ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ συστηματικό και ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ τρόπο, τον «πρώτο Ψυχολογικό Πόλεμο» στην ανθρώπινη Ιστορία.
.
Μια πρωτότυπη για την εποχή της ιδιοφυής «σύνθετη τεχνική σκέψης», από την πλευρά του Έλληνα Ποιητή το 800 π.Χ. Γι’ αυτό…
.
….σε ΕΠΟΜΕΝΟ άρθρο: Πόσοι ήταν οι νεκροί του Τρωικού πολέμου. Ή πώς ο Όμηρος, εκτός από την ΤΕΧΝΗ της Ποίησης, ΘΕΜΕΛΙΩΝΕ (=ΟΧΙ έγραφε) και την επιστήμη της ΙΣΤΟΡΙΑΣ.