Ήδη βρισκόμαστε προς το τέλος του Αυγούστου και μπορεί παραδοσιακά στην Ελλάδα, και γενικά τη Μεσόγειο, οι παραλίες να είναι ακόμα γεμάτες, στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη ωστόσο έχουν αρχίσει να αισθάνονται τον καιρό να ψυχραίνει.
Όταν ο καιρός ψυχραίνει, σ’ αυτές τις χώρες ανάβουν οι θερμάνσεις κι αυτό μεταφράζεται σε αύξηση της ζήτησης για κάρβουνο. Ήδη ένα ψυχρό ρεύμα αέρα τον Ιούλιο έκανε τις τιμές να αναπηδήσουν από τα χαμηλά επίπεδα της τελευταίας πενταετίας. Η θερμοκρασία στο Παρίσι διατηρείται αυτό το διάστημα 4-6 βαθμούς πιο χαμηλά απ’ τα συνήθη επίπεδα της εποχής. Kαι πλέον οι ειδικοί του χώρου στο Λονδίνο προβλέπουν ένα νέο ψυχρό ρεύμα στο τέλος Αυγούστου. Η υστερία περί …
“υπερθέρμανσης του πλανήτη” έχει πάει περίπατο προ πολλού και τώρα το επόμενο που μένει είναι να μας πουν ότι το πολύ CO2 φταίει και για την καλοκαιρινή ψυχρούλα!
Δεν είναι όμως μόνο ο καιρός, που αναμένεται να ωθήσει ανοδικά τις τιμές: η κρίση στην Ουκρανία έχει οδηγήσει σε αδρανοποίηση της εκεί μεταλλευτικής βιομηχανίας. Οι περιοχές του Ντονέτσκ και του Χάρκοβο, εκεί όπου γίνονται οι εμφύλιες μάχες, είναι απ’ τις παραδοσιακές ανθρακοπαραγωγικές περιοχές της Ευρώπης. Ο εμφύλιος ωστόσο έχει ως αποτέλεσμα η Ουκρανία, ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός κάρβουνου στην Ευρώπη, από καθαρά εξαγωγική χώρα να μετατραπεί μάλλον σε εισαγωγέα το φετινό χειμώνα!
Την ίδια στιγμή, στην άλλη άκρη του πλανήτη, στη μεγάλη εξαγωγική αγορά της Αυστραλίας, τα πράγματα δεν είναι καθόλου ρόδινα: όπως σας είχαμε έγκαιρα πει, η πτώση των τιμών στα επίπεδα των 65US$/t βάζει πολλά Αυστραλιανά ορυχεία σε οριακή κατάσταση από πλευράς κόστους. Την τελευταία διετία προέβαιναν σε περικοπές δαπανών για να επιβιώσουν, αλλά φαίνεται ότι τα “πυρομαχικά” ή το “λίπος”, που είχαν για να κάψουν, τελειώνουν: οι περικοπές επενδύσεων καταλήγουν σε μείωση παραγωγικότητας και σε αύξηση κόστους, τα πιο εύκολα και μικρότερου κόστους εξόρυξης κοιτάσματα λιγοστεύουν.
Η Αυστραλία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο σε μεταλλουργικό άνθρακα (κωκ χαλυβουργίας) και ο 2ος μεγαλύτερος σε κάρβουνο για ηλεκτροπαραγωγή. Το μεγαλύτερο πρόβλημά τους είναι ότι τα ορυχεία τους βρίσκονται μακριά απ’ τα εξαγωγικά λιμάνια και υπάρχουν υψηλά κόστη, μέχρι και 25US$/t, για τη μεταφορά με το σιδηροδρομικό δίκτυο. Πολλοί παραγωγοί έχουν συμβόλαια δέσμευσης μεταφορικής ικανότητας, του τύπου “take or pay”, με τους σιδηροδρόμους και τις λιμενικές εγκαταστάσεις φόρτωσης και πλέον η κατάσταση έχει φθάσει στο σημείο να θεωρούν καλύτερα να σταματήσουν να παράγουν και να πληρώνουν τις ρήτρες. Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν πριν λίγες μέρες στο 10ο Συνέδριο κάρβουνου στο Μπρισμπέιν δείχνουν ότι ήδη γύρω στο 30% των εταιρειών κάρβουνου “γράφουν ζημιές”, καθώς το “μέσο κόστος” ενός “τυπικού” ορυχείου του Κουήνσλαντ, χωρίς τα μεταφορικά μέχρι τα λιμάνια, αυξήθηκε 86% την τελευταία δεκαετία, απ’ τα 36US$/t στα σχεδόν 67US$/t. Η αύξηση αποδίδεται στην άνοδο τιμών των εργατικών, του εξοπλισμού και των ανταλλακτικών. Τα συμβόλαια τύπου “take or pay” ώθησαν επίσης πολλές εταιρείες να αυξήσουν την παραγωγή για να μειώσουν το μοναδιαίο κόστος, αυξάνοντας ωστόσο με τον τρόπο αυτό το πλεόνασμα κάρβουνου στη διεθνή αγορά και πιέζοντας πτωτικά τις τιμές.
Το κλείσιμο Αυστραλιανών ορυχείων θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των διαθέσιμων ποσοτήτων στη διεθνή αγορά, με αποτέλεσμα οι τιμές να ισορροπήσουν και ίσως να κινηθούν και ελαφρά ανοδικά, ενόψει και του χειμώνα στο Βόρειο ημισφαίριο, εκεί που βρίσκονται οι πολλοί και πλούσιοι καταναλωτές. Ήδη στην Ευρώπη πολλά εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής απορροφούν κάρβουνο από τα υψηλά αποθέματα που είχαν διαμορφωθεί στα λιμάνια ARA (Άμστερνταμ-Ρόττερνταμ-Αντβέρπ, στη φωτο βλέπουμε το τερματικό του Ρόττερνταμ). Τα αποθέματα αυτά μειώθηκαν πριν λίγες μέρες απ’ τα 6,4 εκατ. τόννους σε 5,313 εκατ. τόννους, το χαμηλότερο επίπεδο των 18 τελευταίων εβδομάδων και η τιμή για κάρβουνο παράδοσης 15-60 ημερών (CIF ARA 6,000 kcal/kg NAR) “τσίμπησε” ελαφρά, στα 78,40US$/t.
Όσοι λοιπόν στοκάρησαν κάρβουνο το προηγούμενο διάστημα φαίνεται ότι κάτι είχαν ακούσει για την παροιμία “των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν”. Κάποιοι άλλοι, που δεν έχουν ακούσει ποτέ στο σχολείο ή στην εκκλησία για την παραβολή των “μωρών παρθένων”, τρέχουν Αυγουστιάτικα στην Αθήνα να κάνουν συσκέψεις με όσους βρουν στα γραφεία, για να καταλήξουν να εκλιπαρούν την “ευρωπαϊκή αλληλεγγύη”, μήπως και μας βρουν λίγο φυσικό αέριο να βγάλουμε το χειμώνα. Τα ροδάκινα απούλητα, τα γουναρικά απούλητα, τα ψάρια απούλητα, οι αποζημιώσεις των παραγωγών από την ΕΕ πηγαίνουν στους Βέλγους, Ολλανδούς & Πολωνούς, αλλά όχι στους Έλληνες κι από πάνω εκλιπαρούμε για αέριο, επειδή, στο όνομα της “ευρωπαϊκής αλληλεγγύης” θέλουμε να κάνουμε “κυρώσεις” σε βάρος της Ρωσίας, παίζοντας παιχνίδια των άλλων, παιχνίδια που ουδόλως εξυπηρετούν τα δικά μας συμφέροντα. Μήπως κάποιοι νομίζουν ότι μπορούν να παίξουν “το ποντίκι που βρυχάται” απέναντι στην “αρκούδα”;
Αέριο παρακαλούμε πλέον την ΕΕ να μας βρει. Θα παρακαλούμε βέβαια και την Τουρκία, να μη μας κόψει την πρόσβαση στο Αζέρικο αέριο, κάτι που έχει κάνει στο παρελθόν και μπορεί να το ξανακάνει. Λιγνίτη, που είναι εγχώριος και δεν εξαρτάται από τρίτους, που μπορεί να εγγυηθεί την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, θα έχουμε το χειμώνα; Μ’ αυτά που βλέπουμε απ’ τους Έλληνες πολιτικούς θα επαναλαμβάνουμε διαρκώς τα ερωτήματα που βάλαμε στις 12/8: θα μας πει κανείς αν υπάρχουν αποκαλυμμένα αποθέματα στα λιγνιτωρυχεία, έτοιμα για απόληψη το χειμώνα; Θα μας πει κανείς πόσα είναι τα αποθέματα λιγνίτη στις αυλές των ΑΗΣ; Και τι ποιότητα έχουν;
Ή μετά τις αυξανόμενες εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, διαλύοντας τη λιγνιτική βιομηχανία της χώρας, ήρθε η ώρα να εισάγουν και λιθάνθρακα; Για να κάνουν νέο success story, βγάζοντας κι άλλα λεφτά έξω απ’ τη χώρα; Λεφτά που δεν υπάρχουν. Μήπως η χώρα δεν είναι χρεοκοπημένη, μήπως βλέπουμε μαγική εικόνα τα τέσσερα τελευταία χρόνια;
Μόνη σωτηρία για τη χώρα: να τελειώνουμε με το σάπιο πολιτικό σύστημα, αυτό που μας χρεοκόπησε σε καιρό ειρήνης. Να ξεπεράσουμε το φόβο της ακυβερνησίας. Μήπως τώρα έχουμε ικανή κυβέρνηση;
Τα λινκς τεκμηρίωσης βρίσκονται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/08/blog-post_22.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!