Η δέσμη περιλαμβάνει και μια ανακοίνωση της Επιτροπής που συνοψίζει τα μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί τα τελευταία χρόνια για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στον τομέα της διατλαντικής ροής δεδομένων μετά τις αποκαλύψεις του 2013 για τις παρακολουθήσεις.
Ισχυρές διασφαλίσεις για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον τομέα της διατλαντικής ροής δεδομένων
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα τα νομικά κείμενα υλοποίησης της ασπίδας ΕΕ-ΗΠΑ για την προστασία της ιδιωτικότητας. Η δέσμη περιλαμβάνει και μια ανακοίνωση της Επιτροπής που συνοψίζει τα μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί τα τελευταία χρόνια για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στον τομέα της διατλαντικής ροής δεδομένων μετά τις αποκαλύψεις του 2013 για τις παρακολουθήσεις. Με βάση τις πολιτικές οδηγίες του Προέδρου Γιούνκερ, η Επιτροπή 1) ολοκλήρωσε την μεταρρύθμιση των κανόνων προστασίας δεδομένων που ισχύουν για όλες τις εταιρείες οι οποίες παρέ χουν υπηρεσίες στην αγορά της ΕΕ, 2) διαπραγματεύτηκε τη συμφωνία πλαίσιο ΕΕ-ΗΠΑ που εξασφαλίζει υψηλά πρότυπα προστασία των δεδομένων για τις διατλαντικές μεταφορές δεδομένων για σκοπούς εφαρμογής του νόμου και 3) κατέληξε σε ανανεωμένο πλήρες πλαίσιο για την ανταλλαγή εμπορικών δεδομένων, την ασπίδα ΕΕ-ΗΠΑ για την ιδιωτικότητα.
Η Επιτροπή ανακοίνωσε επίσης σήμερα σχέδιο «απόφασης περί επάρκειας» της Επιτροπής καθώς και τα κείμενα που αποτελούν την ασπίδα ΕΕ-ΗΠΑ για την ιδιωτικότητα. Τα εν λόγω κείμενα περιλαμβάνουν τις αρχές της ασπίδας για την ιδιωτικότητα τις οποίες οφείλουν να τηρούν οι επιχειρήσεις, καθώς και γραπτές δεσμεύσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ (που θα δημοσιευτούν στον Ομοσπονδιακό Μητρώο των ΗΠΑ) σχετικά με την εφαρμογή της ρύθμισης μαζί με διαβεβαιώσεις για τις διασφαλίσεις και τους περιορισμούς όσον αφορά την πρόσβαση των δεδομένων από τις δημόσιες αρχές.
Ο Αντιπρόεδρος κ. Ansip δήλωσε: «Σήμερα αρχίζουμε να μετατρέπουμε την ασπίδα ΕΕ-ΗΠΑ για την ιδιωτικότητα σε πραγματικότητα. Εργαζόμαστε και στις δύο όχθες του Ατλαντικού για να εξασφαλίσουμε την πλήρη προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών και ότι έχουμε προετοιμαστεί κατάλληλα για τις ευκαιρίες της ψηφιακής εποχής. Το πλαίσιο θα το εφαρμόσουν οι επιχειρήσεις. Είμαστε τώρα σε καθημερινή επαφή για να εξασφαλίσουμε την προετοιμασία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας, εντός της ΕΕ και παγκοσμίως για να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη στον διαδικτυακό κόσμο. Η εμπιστοσύνη είναι πλεονέκτημα και θα αποτελέσει το υπόβαθρο του ψηφιακού μας μέλλοντος.»
Η Επίτροπος κ. Jourová δήλωσε: «Η προστασία των προσωπικών δεδομένων αποτελεί προτεραιότητά μου τόσο εντός της ΕΕ όσο και διεθνώς. Η ασπίδα ΕΕ-ΗΠΑ για την ιδιωτικότητα αποτελεί ένα ισχυρό νέο πλαίσιο με βάση αυστηρή εφαρμογή και παρακολούθηση, ευκολότερη δικαστική προσφυγή για τους πολίτες και, για πρώτη φορά, γραπτή διαβεβαίωση από τους αμερικανούς εταίρους μας σχετικά με τους περιορισμούς και τις διασφαλίσεις σχετικά με την πρόσβαση στα δεδομένα από τις δημόσιες αρχές για λόγους εθνικής ασφαλείας. Επίσης, τώρα που ο Πρόεδρος Ομπάμα υπέγραψε το νόμο περί δικαστικής προσφυγής ο οποίος χορηγεί στους πολίτες της ΕΕ το δικαίωμα επιβολής των δικαιωμάτων προστασίας των δεδομένων στις ΗΠΑ, θα προτείνουμε σύντομα την υπογραφή της συμφωνίας πλαίσιο ΕΕ-ΗΠΑ που θα εξασφαλίζει διασφαλίσεις για την μεταφορά δεδομένων για σκοπούς επιβολής του νόμου. Οι εν λόγω ισχυρές διασφαλίσεις επιτρέπουν στην Ευρώπη και την Αμερική να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στις διατλαντικές ροές δεδομένων».
Στο πλαίσιο του ελέγχου επάρκειας της Επιτροπής, έχει διαπιστωθεί ότι μετά την έγκριση των νομοθετικών πράξεων οι παρεχόμενες διασφαλίσεις κατά την μεταφορά δεδομένων στο πλαίσιο της ασπίδας ΕΕ-ΗΠΑ για την ιδιωτικότητα είναι ισοδύναμες με τα πρότυπα προστασίας των δεδομένων στην ΕΕ. Το νέο πλαίσιο ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις που καθόρισε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην απόφασή του της 6ης Οκτωβρίου 2015. Οι αρχές των ΗΠΑ δεσμεύτηκαν απαρέγκλιτα ότι η ασπίδα προστασίας για την ιδιωτικότητα θα εφαρμοστεί με αυστηρότητα και εξασφάλισαν ότι δεν θα υπάρχει αδιάκριτη ή γενικευμένη παρακολούθηση από τις εθνικές αρχές ασφαλείας.
Αυτό θα διασφαλίζεται ως εξής:
– αυστηρές υποχρεώσεις για τις επιχειρήσεις και σθεναρή επιβολή: η νέα ρύθμιση θα είναι διαφανής και θα περιλαμβάνει αποτελεσματικούς μηχανισμούς εποπτείας, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι επιχειρήσεις τηρούν τις υποχρεώσεις τους, καθώς και επιβολή κυρώσεων ή αποκλεισμού εάν οι εταιρείες δεν συμμορφώνονται. Οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν επίσης αυστηρότερους όρους για περαιτέρω διαβιβάσεις σε άλλους εταίρους από τις εταιρείες που συμμετέχουν στο σύστημα·
– σαφείς διασφαλίσεις και υποχρεώσεις διαφάνειας όσον αφορά την πρόσβαση της κυβέρνηση των ΗΠΑ: για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ έδωσαν στην ΕΕ γραπτές εγγυήσεις ότι η πρόσβαση των δημοσίων αρχών για σκοπούς εθνικής ασφάλειας θα υπόκειται σε σαφείς περιορισμούς, διασφαλίσεις και μηχανισμούς επίβλεψης που θα εμποδίζουν τη γενικευμένη πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, κ. John Kerry, δεσμεύτηκε να θεσπίσει δυνατότητα προσφυγής στον τομέα της εθνικής ασφάλειας για τους πολίτες της ΕΕ μέσω συνηγόρου του πολίτη στο πλαίσιο του Υπουργείου Εξωτερικών, ο οποίος θα είναι ανεξάρτητος από τις υπηρεσίες εθνικής ασφάλειας. Ο συνήγορος θα δίνει συνέχεια σε καταγγελίες και ερωτήσεις που θα υποβάλλονται από πολίτες και θα τους ενημερώνει εάν έχουν τηρηθεί οι σχετικοί νόμοι. Όλες οι γραπτές δεσμεύσεις θα δημοσιευτούν στο ομοσπονδιακό μητρώο των ΗΠΑ·
– Αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ με πολλές δυνατότητες προσφυγής: οι καταγγελίες θα πρέπει να επιλύονται από τις επιχειρήσεις εντός 45 ημερών. Θα παρέχεται επίσης δωρεάν εναλλακτικός τρόπος επίλυσης διαφορών. Οι πολίτες της ΕΕ θα μπορούν να απευθυνθούν και στις εθνικές τους αρχές προστασίας δεδομένων, οι οποίες θα συνεργάζονται με την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου ώστε να διασφαλίσουν ότι θα ερευνηθούν και θα διευθετηθούν οι μη οριστικά επιλυθείσες καταγγελίες πολιτών της ΕΕ. Εάν δεν διευθετηθεί μια υπόθεση με άλλα μέσα, θα υπάρχει μηχανισμός διαιτησίας ως έσχατη λύση ο οποίος θα εξασφαλίζει επανόρθωση η οποία θα μπορεί να επιβληθεί.Επιπλέον, οι επιχειρήσεις μπορούν να δεσμευθούν να εφαρμόζουν τις γνωμοδοτήσεις των ευρωπαϊκών αρχών προστασίας δεδομένων. Αυτό θα είναι υποχρεωτικό για τις επιχειρήσεις που διαχειρίζονται δεδομένα ανθρωπίνων πόρων.
– Ετήσιος κοινός μηχανισμός αξιολόγησης: ο μηχανισμός θα παρακολουθεί την λειτουργία της ασπίδας προστασίας της ιδιωτικότητας και των δεσμεύσεων και των εγγυήσεων σχετικά με την πρόσβαση σε δεδομένα για σκοπούς επιβολής του νόμου και εθνικής ασφάλειας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ θα προβαίνουν στην αξιολόγηση, στην οποία θα καλούν να συμμετάσχουν εθνικούς εμπειρογνώμονες για θέματα εθνικής ασφάλειας από τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές αρχές προστασίας δεδομένων. Η Επιτροπή θα κάνει χρήση όλων των άλλων διαθέσιμων πηγών πληροφόρησης, συμπεριλαμβανομένων των εκθέσεων διαφάνειας από τις εταιρείες για τον βαθμό των αιτήσεων κρατικής πρόσβασης. Η επιτροπή θα διοργανώνει επίσης ετήσια σύνοδο κορυφής για την ιδιωτικότητα με ενδιαφερόμενες ΜΚΟ και ενδιαφερόμενους φορείς για να συζητήσει ευρύτερες εξελίξεις στον τομέα της αμερικανικής νομοθεσίας περί ιδιωτικότητας και των επιπτώσεών τους στους ευρωπαίους. Με βάση την ετήσιας αξιολόγησης, η Επιτροπή θα δημοσιεύει έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Επόμενα βήματα
Θα γνωμοδοτήσουν επί των κειμένων μια επιτροπή που περιλαμβάνει αντιπροσώπους των κρατών μελών και οι αρχές προστασίας δεδομένων της ΕΕ (ομάδα εργασίας άρθρου 29) και στη συνέχεια θα ληφθεί τελική απόφαση από την Επιτροπή. Στο μεταξύ, οι ΗΠΑ θα προβούν στις απαραίτητες προετοιμασίες για να θεσπιστεί το νέο πλαίσιο, οι μηχανισμοί παρακολούθησης και ο νέος μηχανισμός συνηγόρου του πολίτη.
Σε συνέχεια της έγκρισης του νόμου περί δικαστικής προσφυγής από το Κογκρέσο και την υπογραφή του από τον Πρόεδρο Ομπάμα στις 24 Φεβρουαρίου, η Επιτροπή θα προτείνει σύντομα την υπογραφή της συμφωνίας πλαίσιο. Η απόφαση σύναψης της συμφωνίας θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο μετά την σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.