Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ο Ιεροσολυμίτης, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ, επίσκοπος Κυρήνης (της Λυβύης)
ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΚΥΠΡΙΛΛΑ, ΑΡΟΑ και ΛΟΥΚΙΑ
Η ΑΓΙΑ ΑΣΚΛΗΠΙΑΣ, η θαυματουργή
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ, ο Ιερομάρτυρας
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΕΝΙΓΝΟΣ
Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΘΑ (Κατ’ άλλους Μαρία) μητέρα του οσίου Συμεών, που ασκήτευσε στο όρος θαυμαστό
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΟΤΟΣ
Η ΑΓΙΑ ΚΟΡΙΛΛΑ
Ο ΑΓΙΟΣ ΔΟΝΑΤΟΣ επίσκοπος Λιβύης και ΙΛΑΡΙΩΝ οσιομάρτυρας
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ, ο Χωνιάτης Αρχιεπίσκοπος Αθηνών
Αναλυτικά
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ο Ιεροσολυμίτης, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης
“Ζηλούτε τα πνευματικά”1. Να επιθυμείτε με ζήλο τα πνευματικά χαρίσματα. Τέτοιο ζήλο σε όλη του τη ζωή είχε και ο άγιος Ανδρέας. Από τους μεγάλους εκκλησιαστικούς ποιητές, ο Ανδρέας γεννήθηκε στη Δαμασκό από γονείς ευσεβείς, το Γεώργιο και τη Γρηγορία. Σε ηλικία 15 χρονών κατατάχθηκε στον κλήρο (αναγνώστης) του πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων, από τον τότε Πατριάρχη Θεόδωρο. Στην Ιερουσαλήμ ο Ανδρέας διακρίθηκε για τη μόρφωση και την αρετή του μεταξύ των άγιοταφιτών πατέρων, γι’ αυτό και τον προέκριναν να σταλεί στην Κων/πολη, για την έκτη Οικουμενική Σύνοδο κατά των Μονοφυσιτών. Μετά το τέλος της Συνόδου, ο Ανδρέας παρέμεινε στη βασιλεύουσα, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και διορίσθηκε διευθυντής του ορφανοτροφείου “Άγιος Παύλος”. Η έξοχη επιμέλεια που ανέπτυξε στο φιλανθρωπικό αυτό ίδρυμα, τον ανέδειξε αρχιεπίσκοπο Κρήτης. Αφοσιωμένος στα καθήκοντα της νέας του θέσης, αναδείχθηκε μέγας εκκλησιαστικός διοικητής, αλλά και λαμπρός διδάσκαλος και ρήτορας. Γι’ αυτό και όλο του το ποίμνιο τον θεωρούσε πραγματικά πατέρα. Ωστόσο, ως μητροπολίτης πήρε μέρος στη σύνοδο που συγκάλεσε ο Φιλιππικός Βαρδάνης (712) και υποστήριξε το Μονοφυσιτισμό, αλλά επανήλθε στην ορθή πίστη μετά το θάνατο του Βαρδάνη. Στο γυρισμό από την Κων/πολη, όπου είχε πάει για διάφορες υποθέσεις, πέθανε (740μ. Χ.) επάνω στο καράβι. Τον έθαψαν στην Ερεσό της Μυτιλήνης, στο ναό της Αγίας Αναστασίας. Να σημειώσουμε, επίσης, ότι ο Άγιος Ανδρέας συνέθεσε και αρκετά μουσικά τροπάρια και κανόνες. Ένα από τα σπουδαία έργα του είναι και ο Μέγας Κανόνας, που ψάλλεται την Πέμπτη της Ε’ εβδομάδος Νηστειών της Μ. Τεσσαρακοστής.
1. Α’ προς Κορινθίους, ιδ’ 1.
Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Του Δαβίδ την κινύραν Πάτερ μιμούμενος, εν Εκκλησία Όσίων προσάδεις άσμα καινόν, ως σοφός υφηγητής του Θείου Πνεύματος· συ γαρ έβρόντησας ήμίν, τας της χάριτος ώδάς, και λόνον δικαιοσύνης, Ανδρέα Πατέρων κλέος, πρός σωτηρίαν των ψυχών ημών.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ επίσκοπος Κυρήνης (της Λυβύης)
Ο Άγιος αυτός υπήρξε στα χρόνια του βασιλιά Διοκλητιανού (284-304) και καταγόταν από την Κυρήνη της Λιβύης. Ήταν αντιγράφος ιερών βιβλίων τα οποία μοίραζε στις εκκλησίες για το φωτισμό των πιστών.Τον κατάγγειλε ο ίδιος ο γιος του Λέων, στον τοπικό ηγεμόνα Διγνιανό, ότι προσηλυτίζει πολλούς ειδωλολάτρες στη χριστιανική πίστη με τα βιβλία του. Τότε τον προσκάλεσε ο ηγεμόνας και ο Θεόδωρος παρουσιάστηκε μπροστά του, συνοδευόμενος από πολλούς χριστιανούς, μεταξύ δε αυτών ήταν και οι Αγίες Κυπρίλλα, Αρόα και Λουκία. Ο ηγεμόνας του ζήτησε να παραδώσει τα βιβλία του και ν’ αρνηθεί τον Χριστό, αλλά ο Θεόδωρος δεν υπάκουσε στη διαταγή του ηγεμόνα και έτσι υπέστη σκληρά βασανιστήρια. Στην αρχή τον μαστίγωσαν ανελέητα, κατόπιν τον σταύρωσαν και στη συνέχεια έξυσαν τις πληγές του με δέρματα. Έπειτα, αφού έκοψαν τη γλώσσα του, τον έριξαν στη φυλακή όπου και άφησε την τελευταία του πνοή. (Τελείται δε η σύναξις αυτού εν τω μαρτυρείω του αγίου μάρτυρος Θεοδώρου εν τω Ρησίω).
ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΚΥΠΡΙΛΛΑ, ΑΡΟΑ και ΛΟΥΚΙΑ
Η αγία Κυπρίλλα καταγόταν από την ίδια πατρίδα, μ’ αυτή του αγίου Θεοδώρου επισκόπου Κυρήνης, δηλαδή την Κυρήνη. Παντρεύτηκε και έζησε με το σύζυγό της μόνο δύο χρόνια, διότι αυτός πέθανε και έτσι έμεινε χήρα 28 χρόνια. Επειδή όμως είχε φοβερούς πονοκεφάλους, πήγε στον άγιο Θεόδωρο, που τότε ήταν φυλακισμένος για την πίστη του Χριστού, και τη θεράπευσε. Από τότε η Κυπρίλλα, μαζί με τη Λούκια και την Αρόα, έμεινε εκεί και υπηρετούσε τον Άγιο. Μετά το μαρτυρικό τέλος του αγίου Θεοδώρου, καταγγέλθηκε στον ηγεμόνα και η Κυπρίλλα. Eπειδή όμως δεν κατόρθωσαν να την κάνουν να θυσιάσει στα είδωλα, την κρέμασαν σ’ ένα ξύλο, όπου της ξέσχισαν τις σάρκες, και έτσι παρέδωσε τη μακάρια ψυχή της. Το τίμιο λείψανό της, παρέλαβαν και έθαψαν με τιμές η Λούκια και η Αρόα. Αργότερα, ο ηγεμόνας Διγνιανός θανάτωσε και τις δύο αυτές γυναίκες.
Η ΑΓΙΑ ΑΣΚΛΗΠΙΑΣ, η θαυματουργή
Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ, ο Ιερομάρτυρας
Μαρτύρησε δια ξίφους.
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΕΝΙΓΝΟΣ
Απεβίωσε ειρηνικά.
Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΘΑ (Κατ’ άλλους Μαρία) μητέρα του οσίου Συμεών, που ασκήτευσε στο όρος θαυμαστό.
Ήταν στολισμένη με πολλές χριστιανικές αρετές και γέννησε τον Άγιο Συμεών κατόπιν επαγγελίας του ιδίου του Θεού. Υπήρξε σε μεγάλο βαθμό φιλάνθρωπη και βοήθησε τον πλησίον απεριόριστα. Όταν απεβίωσε ειρηνικά, ενταφιάστηκε στη Δάφνη της Αντιοχείας. Αργότερα, λέγεται, ο γιος της μετέφερε το άγιο λείψανό της κοντά στον στύλο όπου ασκήτευε. Εκεί, με τις προσευχές του Άγιου γιου της, ο τάφος της θαυματουργούσε. (Η μνήμη της φέρεται και κατά την 1η Σεπτεμβρίου).
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΟΤΟΣ
Μαρτύρησε δια ξίφους.
Η ΑΓΙΑ ΚΟΡΙΛΛΑ
Η μνήμη της αναφέρεται επιγραμματικά στο “Μικρόν Εύχολόγιον ή Άγιασματάριον” έκδοση “Αποστολικής Διακονίας” 1956, χωρίς άλλες πληροφορίες. Πουθενά άλλου δεν αναφέρεται η μνήμη της.
Ο ΑΓΙΟΣ ΔΟΝΑΤΟΣ επίσκοπος Λιβύης και ΙΛΑΡΙΩΝ οσιομάρτυρας
Σύμφωνα με την άποψη του Μ. Γαλανού, πρόκειται για τον Δονάτο επίσκοπο Arerro της Ετρουρίας. Οι γονείς του είχαν πεθάνει και αυτοί για τον Χριστό, ο δε γιος τους, μαζί με κάποιο μοναχό Ιλαρίωνα, είχε καταφύγει στη προαναφερθείσα συγκεκριμένη πόλη, της οποίας αναδείχθηκε ποιμενάρχης. Επί διωγμού όμως, που κίνησε ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, ο έπαρχος Κουαδρατιανός διέταξε και τους δύο να θυσιάσουν στα είδωλα. Εκείνοι όχι μόνο αρνήθηκαν, αλλά και διαμαρτυρήθηκαν έντονα στις δημόσιες αρχές γι’ αυτή τους την πλάνη. Τότε τον μεν Ιλαρίωνα χτύπησαν με ραβδιά μέχρι θανάτου, τον δε Δονάτο, μετά από πολλά βασανιστήρια, αποκεφάλισαν. Τα άγια λείψανά τους παρέλαβαν οι χριστιανοί από τον τόπο της εκτέλεσης, όπου είχαν αφεθεί, και τα έθαψαν με τιμές.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ, ο Χωνιάτης Αρχιεπίσκοπος ‘Αθηνών
Η μνήμη του αναφέρεται, μαζί με αυτή του Ανδρέα Κρήτης, στον Βατοπεδινό Κώδικα με κοινή Ακολουθία (βλ. Δημητριεύσκη τυπικά Β’ σελ. 754).