K.Τζαβάρας: «Δεν νοείται δίκαιη δίκη χωρίς ανεμπόδιστη και αποτελεσματική ανάκριση – Να προστατευτεί η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης όχι μόνο από παρεμβάσεις της εκτελεστικής εξουσίας αλλά και από “πρόθυμους” δικαστές»
Ο Κώστας Τζαβάρας μιλά για όλους και για όλα σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη στην εφ. «Πατρίς»
Ερ.: Θεωρείτε ότι είναι βάσιμη η μομφή της αντιπολίτευσης προς την κυβέρνηση για συγκάλυψη στην υπόθεση των Τεμπών;
Ανεξάρτητα από τη μικροπολιτική εκμετάλλευση της τραγωδίας των Τεμπών που επιχειρούν κάποια κόμματα της αντιπολίτευσης, για μένα ένα είναι βέβαιο: η κυβέρνηση στην υπόθεση αυτή, ευθύς εξαρχής είχε το καθήκον να υπηρετήσει μία βασική και αποκλειστική ευθύνη: να εξασφαλίσει την πλήρη και απρόσκοπτη πρόσβαση των δικαστικών αρχών στον τόπο του συμβάντος και να εγγυηθεί την αποτελεσματική ολοκλήρωση του ανακριτικού έργου για την εξακρίβωση της αλήθειας, αποφεύγοντας οποιαδήποτε παρέμβαση στο έργο τους. Εντούτοις, επιδόθηκε σε μια σειρά ανεπίτρεπτες ενέργειες, που έρχονται σε αντίθεση με το καθήκον αυτό, με αποτέλεσμα να έχουν προκαλέσει στην κοινή γνώμη το αίσθημα της συγκάλυψης.
Ως γνωστόν, σκοπός της Ανάκρισης κάθε εγκλήματος είναι η –με οποιοδήποτε μέσο– εξακρίβωση της Αλήθειας των γεγονότων που σχετίζονται με το ερευνώμενο έγκλημα. Όπως παγίως γίνεται δεκτό, η Αλήθεια απομένει πάντοτε στον τόπο όπου έλαβαν χώρα τα κρίσιμα πραγματικά περιστατικά που συγκροτούν το έγκλημα.
Ο κανόνας αυτός επιβάλλει να περιέρχεται ο χώρος του εγκλήματος, αμέσως μετά τη διάπραξή του, στην αποκλειστική και απαραβίαστη εξουσία της Δικαιοσύνης. Επομένως, απαγορεύεται στον οποιονδήποτε η αλλοίωση, μεταβολή, διαμόρφωση και γενικά «αποκατάσταση» του τόπου εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε το έγκλημα, χωρίς την προηγούμενη εντολή της δικαστικής αρχής, η οποία έχει ως αποκλειστικό υπηρεσιακό καθήκον τη συλλογή και τη διατήρηση του αποδεικτικού υλικού, καθώς επίσης και την εξασφάλιση των ιχνών του εγκλήματος (άρθρα 239 & 251 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας).
Όταν, όμως, μια τέτοια απαράδεκτη συμπεριφορά εκδηλώνεται από μέλος της κυβέρνησης, αποτελεί ανεπίτρεπτη παρέμβαση στο έργο της Δικαιοσύνης, γιατί παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της διάκρισης των εξουσιών.
Στην υπόθεση των Τεμπών –εφόσον αληθεύουν τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας –ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ, κ. Τριαντόπουλος, όφειλε να αποφύγει οποιαδήποτε παρέμβαση στον χώρο όπου συνέβη η σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών, χωρίς την προηγούμενη έγκριση του αρμοδίου Εισαγγελέα και Ανακριτή.
Έχει πλέον βεβαιωθεί ότι η αποκαλούμενη «αποκατάσταση» του χώρου της σύγκρουσης των τρένων εξαφάνισε πληθώρα κρίσιμων αποδεικτικών στοιχείων και αλλοίωσε τα ίχνη του εγκλήματος, ώστε πλέον η Δικαιοσύνη να αδυνατεί να προσεγγίσει με ασφάλεια την Αλήθεια.
Δεν θα ετίθετο σήμερα, δύο χρόνια μετά την τραγωδία των Τεμπών, ζήτημα εξακρίβωσης της καύσιμης ύλης που προκάλεσε τη θανατηφόρα πυρόσφαιρα, από την οποία τελικά βρήκαν τραγικό θάνατο επιβάτες που είχαν επιβιώσει από τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών, αν είχε γίνει από την πρώτη στιγμή δειγματοληψία στο έδαφος του δυστυχήματος.
Με τις σκέψεις αυτές, δικαιολογημένα η Εισαγγελέας Εφετών Λαρίσης, με βάση το άρθρο 86 του Συντάγματος (ποινική ευθύνη των μελών της κυβέρνησης) αναφέρει ότι εξαιτίας των ανεπίτρεπτων παρεμβάσεων στον τόπο του συμβάντος «καθίσταται δυσχερής, αν όχι αδύνατη, η πλήρης συγκέντρωση και αξιοποίηση όλων των ευρημάτων προκειμένου να εντοπιστούν οι αιτίες του δυστυχήματος και συνακόλουθα οι πράξεις και παραλείψεις των υπαιτίων που αιτιακά οδήγησαν σε αυτό».
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οκτώ στους δέκα πολίτες αισθάνονται σήμερα ότι πίσω από την ανεπίτρεπτη αυτή συμπεριφορά, που αποδίδεται σε μέλη της κυβέρνησης, υποκρύπτεται προσπάθεια συγκάλυψης κακουργηματικών ποινικών ευθυνών που έχουν σχέση με τη διάπραξη του κακουργήματος της διατάραξης των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών, από την οποία προκλήθηκε θάνατος προσώπων (άρθρο 291 Ποινικού Κώδικα).
Αντί όμως για τις κακουργηματικές διώξεις που θα έπρεπε να έχουν ασκηθεί, η υπόθεση των Τεμπών οδηγείται σήμερα δυστυχώς σε δίκη μόνο με τον χαρακτηρισμό της πλημμεληματικής εξ αμελείας ανθρωποκτονίας 57 ανθρώπων, που οφείλεται στο «ανθρώπινο λάθος» ενός σταθμάρχη.
Υπάρχει δηλαδή η κοινή αντίληψη ότι η Δικαιοσύνη εμποδίστηκε, κατά το στάδιο της προδικασίας (Ανάκρισης), να προσδώσει στις διωκόμενες εγκληματικές πράξεις τον προσήκοντα ποινικό χαρακτηρισμό, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος να μην προσαχθούν σε δίκη όλοι οι πραγματικά υπεύθυνοι -και όσοι τελικά προσαχθούν, να δικαστούν για πλημμεληματικές και όχι για κακουργηματικές πράξεις.
Ερ.: Mε αφορμή τα Τέμπη έχει ανοίξει μια συζήτηση σχετικά με τον βαθμό ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Ποια είναι η δική σας γνώμη;
Το ισχύον συνταγματικό καθεστώς διορισμού της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την κυβέρνηση είναι αναχρονιστικό. Διευκολύνει την εξάρτηση και τον επηρεασμό της Δικαιοσύνης από την εκτελεστική εξουσία. Όσο ο εκάστοτε πρωθυπουργός έχει το δικαίωμα να διορίζει στις ανώτατες θέσεις της Δικαιοσύνης όποιο πρόσωπο επιθυμεί, χωρίς να δεσμεύεται από κανένα αξιοκρατικό κριτήριο, δεν μπορεί να γίνεται λόγος στην Ελλάδα περί ανεξάρτητης δικαιοσύνης. Παράλληλα, η πρακτική που τις τελευταίες δεκαετίες εφαρμόζεται με τον διορισμό των ανωτάτων δικαστών σε θέσεις προεδρείων ανεξαρτήτων δικαστικών αρχών, έχει οδηγήσει στη δημιουργία ενός κλίματος «συναλλαγής», που διαβρώνει την αμεροληψία, την αντικειμενικότητα και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Μάλιστα, η Ένωση Δικαστών & Εισαγγελέων με ανακοίνωσή της προ ημερών τάχθηκε εναντίον αυτών των παθογενειών στη λειτουργία της Δικαιοσύνης και πλέον, στην προσεχή αναθεώρηση του Συντάγματος, τα ζητήματα αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά προτεραιότητα. Μέχρι τότε, όμως, ο κοινός νομοθέτης οφείλει να λάβει αποτελεσματικά μέτρα, για να περιοριστούν τα ακραία όρια της διακριτικής ευχέρειας της κυβέρνησης και κατ’ επέκταση η άνοδος στις ηγετικές θέσεις της Δικαιοσύνης των «προθύμων», που στις περισσότερες φορές δεν συμπίπτουν με τους πλέον άξιους.
Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης πρέπει πρωτίστως να προστατευτεί απέναντι σε όσους δικαστικούς λειτουργούς δέχονται πρόθυμα ως «κυβερνητικό δώρο» την ανάρρησή τους στις ηγετικές θέσεις των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας, τελώντας εν επιγνώσει του γεγονότος ότι το «δώρο» επιβάλλει την υποχρέωση της ανταπόδοσής του.
Ερ.: Ο νόμος που δίνει το δικαίωμα γάμου και στα ομόφυλα ζευγάρια και ο οποίος θεωρήθηκε ως κύρια αιτία του 28% της Νέας Δημοκρατίας στις Ευρωεκλογές, συνιστά ένδειξη προώθησης της περίφημης «woke ατζέντας» στην Ελλάδα;
Σε πρόσφατη ομιλία του τον Ιούνιο του 2024 ο πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, παραδέχτηκε ότι κατά τη διάρκεια της πρόσφατης διακυβέρνησης των Δημοκρατικών ασκήθηκε «διπλωματική» πίεση σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ταϊλάνδη και το Λιχτενστάιν, για τη νομοθέτηση μέτρων υπέρ της «woke» ατζέντας.
Με αυτόν τον τρόπο, οι «ιδεολογικές» εμμονές μιας ελίτ των Δημοκρατικών για το queer κίνημα και τη woke ατζέντα επιχειρήθηκε να επιβληθούν «εκ των άνω» στην ελληνική κοινωνία μέσω του νόμου για την «ισότητα απέναντι στον γάμο». Πλην όμως, η ελληνική κοινωνία δεν φαίνεται να έχει φτάσει στον απαιτούμενο βαθμό «ωρίμανσης», για να αποδεχθεί μια τέτοια κοσμοαντίληψη. Αξίζει να θυμηθούμε την ιστορική εξέλιξη των πραγμάτων στο θέμα αυτό.
Από τις αρχές του 21ου αιώνα, κυρίως από τον πανεπιστημιακό χώρο των ΗΠΑ, ξεκίνησε και αναπτύχθηκε το queer κίνημα, που θεωρεί κοινωνικές (και άρα τεχνητές) κατασκευές τις κατηγορίες της φυλής, του φύλου, του γένους και της σεξουαλικότητας, οι οποίες διαιωνίζονται διαμέσου της γλώσσας. Κύριος στόχος του κινήματος είναι να τις αμφισβητήσει και να τις υπονομεύσει με σκοπό να τις καταργήσει, μέσω μιας διαδικασίας ρευστοποίησης εννοιών, επιστημονικών αντικειμένων, διαδικασιών και θεσμών, όπου κυριαρχεί η έννοια του ρευστού υποκειμένου, συλλογικού και ατομικού.
Όπως έλεγε ο Ζακ Ντεριντά, θα πρέπει να καταστραφούν οι κλασικές διχοτομίες (καλό/κακό, αρσενικό/θηλυκό, άνδρας/γυναίκα, φύση/πολιτισμός, νοητό/αισθητό, παρελθόν/παρόν, ανθρωπινότητα/ζωικότητα) στο πλαίσιο μιας νέας θεμελιώδους ρευστότητας, όπου ο Λόγος θα πάψει να υπερτερεί του Πάθους και η Ανθρωπινότητα έναντι της Ζωικότητας.
Ακόμα πιο χαρακτηριστικά, η ιδεολογική θεμελιώτρια του queer κινήματος στις ΗΠΑ, Τζούντιθ Μπάτλερ, υποστηρίζει πως «το φύλο δεν είναι φυσικό δεδομένο αλλά ιστορική κατασκευή, καθώς οι άνθρωποι δεν γεννιούνται γένους αρσενικού, θηλυκού, ετεροφυλόφιλοι ή ομοφυλόφιλοι. Οι λεκτικοί κανόνες χρησιμοποιούνται για να παράγουν στην πραγματικότητα αυτό που δηλώνουν, δηλαδή έμφυλα θέματα(…) Η κοινωνική πραγματικότητα κατασκευάζεται από τη γλώσσα που προβάλλει το αρσενικό έναντι του θηλυκού και υποχρεώνει στην καταναγκαστική ετεροφυλοφιλία».
Αξίζει να επισημανθεί πως ούτε ο μαρξισμός ούτε ο φιλελευθερισμός έχουν φτάσει στο σημείο αυτής της «ρευστοποίησης», δηλαδή της άρνησης της ύπαρξης των φύλων και της ίδιας της βιολογικής υπόστασης των ανθρώπων.
Η πρόσφατη, λοιπόν, νομοθετική πρωτοβουλία της φιλελεύθερης κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας για την ισότητα στον γάμο, αλλά και η προθυμία όσων έσπευσαν στο όνομα της «ισότητας των δικαιωμάτων» να τη στηρίξουν, απομένει ανομιμοποίητη ιδεολογικά, φιλοσοφικά και ανθρωπολογικά. Προφανώς, αποτελεί τον «θρίαμβο» εν Ελλάδι της woke ατζέντας και του κινήματος queer, που οδήγησε στη «ρευστοποίηση» του θεσμού του γάμου και καταργεί τη διάκριση άνδρα και γυναίκας ως θεμελιώδους ανθρωπολογικής προϋπόθεσης για την ύπαρξη του θεσμού αυτού. Ευτυχώς που το άρθρο 12 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) εξακολουθεί να ορίζει ότι ο γάμος αποτελεί θεσμό που στηρίζεται στην ένωση του άνδρα και της γυναίκας και έχει σκοπό τη δημιουργία της οικογένειας.
Πιστεύετε ότι ο Αντώνης Σαμαράς υπερέβαλε με την κριτική του ή ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπερέβαλε με τη διαγραφή του;
Κατά την προσωπική μου άποψη, η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά από τη Νέα Δημοκρατία είναι λανθασμένη απόφαση. Ένας πολιτικός που με τη λαϊκή ψήφο αναδείχθηκε στη θέση του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, εν συνεχεία τιμήθηκε στις βουλευτικές εκλογές του 2012 με το αξίωμα του πρωθυπουργού της χώρας και κατά τη διάρκεια της θητείας του, σε συνεργασία με τον Βαγγέλη Βενιζέλο, κράτησε την Ελλάδα όρθια κάτω από δεινές περιστάσεις πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, δεν μπορεί να διαγράφεται από το κόμμα του επειδή διατύπωσε -με σκληρή ομολογουμένως κριτική κατά της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη- τις απόψεις του και την αγωνία του, τόσο για τα εθνικά θέματα όσο και για τα ζητήματα λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών.
Κατά πάγια αρχή, οι αρχηγοί όλων των κομμάτων είθισται να αναγνωρίζουν το δικαίωμα της παρρησίας σε όσους διετέλεσαν πρωθυπουργοί της χώρας, ακόμα και όταν διατυπώνουν απόψεις που χαρακτηρίζονται «αιρετικές» σε σχέση με την κομματική γραμμή. Άλλωστε, τόσο ο εκλογικός νόμος όσο και το Σύνταγμα, που προβλέπουν για τους διατελέσαντες πρωθυπουργούς το δικαίωμα της εκλογής στο Κοινοβούλιο χωρίς σταυρό προτίμησης, αναγνωρίζουν ότι η συμμετοχή τους στην κοινοβουλευτική ζωή έχει να προσφέρει την πολύτιμη γνώση και την πείρα που αποκόμισαν από τη θητεία τους στο ύπατο δημοκρατικό αξίωμα.
Ερ.: Δεδομένου ότι στο παρελθόν έχετε διατυπώσει πρόταση για αλλαγή του σημερινού καθεστώς λειτουργίας, πώς αξιολογείτε την πρόθεση του ΤΑΙΠΕΔ να παραχωρήσει το λιμάνι Κατακόλου μέσω διαγωνισμού;
Πράγματι, πριν από αρκετά χρόνια είχα δηλώσει δημοσίως ότι αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη του λιμένος Κατακόλου το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Πύργου. Εννοούσα ότι οι μεγάλες αναπτυξιακές δυνατότητες και τα μεγάλα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει το Κατάκολο, δεν μπορούν να αξιοποιηθούν παρά μόνο μέσα από την ίδρυση ενός Οργανισμού Λιμένος με κρατική υπόσταση, ο οποίος θα αναλάβει την ευθύνη για την ανάπτυξη του λιμανιού με βάση τις πραγματικές οικονομικές του δυνατότητες. Είμαι σύμφωνος με την πρόσκληση ενδιαφέροντος από το ΤΑΙΠΕΔ σε επενδυτές, για να αναλάβουν την αξιοποίηση και την εκμετάλλευση με βάση το ισχύον master plan. Είναι ανάγκη όμως να καθοριστεί από τη σύμβαση παραχώρηση στον επενδυτή ως πρωταρχικής σημασίας υποχρέωση, τόσο η ανάπτυξη του λιμανιού στον τομέα της κρουαζιέρας, όσο και η ολοκληρωμένη υλοποίηση του master plan, ώστε επιτέλους να κατασκευαστεί η μαρίνα για τα σκάφη αναψυχής στη θέση που προβλέπει το master plan κι όχι εκεί που είναι σήμερα.
Eρ.: Ο κύριος λόγος της αποχώρησής σας από το αξίωμα του βουλευτή Ηλείας ήταν η κατάργηση των ΑΕΙ στην Ηλεία. Αν και προεκλογικά αναγνωρίστηκε από τον πρωθυπουργό ως αδικία, δεν έχει αλλάξει κάτι ως τώρα. Είστε αισιόδοξος ή έχει κλείσει το θέμα οριστικά;
Το καυτό ζήτημα της ίδρυσης πανεπιστημιακής σχολής στην Ηλεία επανέρχεται στην επικαιρότητα και μάλιστα έχει εκδηλωθεί εκ μέρους του πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών, κ. Χρήστου Μπούρα, και του φίλου αντιπρύτανη Γιώργου Παναγιωτόπουλου μια πρωτοβουλία που σκοπό έχει την εγκατάσταση Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών με έδρα την Αρχαία Ολυμπία. Αισθάνομαι προσωπικά δικαιωμένος, γιατί επιτέλους ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα ΑΕΙ της χώρας αναγνωρίζει την ξεχωριστή σημασία και τη μεγάλη σπουδαιότητα που έχει η σύνδεση του χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας με την ανώτατη εκπαίδευση του τόπου. Το οικουμενικής αξίας πολιτισμικό απόθεμα που έχει συσσωρευτεί στη διάρκεια των αιώνων στην αρχαία Ολυμπία, με επίκεντρο τα ανθρωπιστικά ιδεώδη, τα οποία έχουν σχέση με τον δυτικό πολιτισμό, πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο επιστημονικής έρευνας και ακαδημαϊκής γνώσης από το Πανεπιστήμιο Πατρών. Προσωπικά, είμαι στη διάθεση των πρυτανικών αρχών, της τοπικής αυτοδιοίκησης και του Επιμελητηρίου Ηλείας, για να συμβάλω ώστε να υλοποιηθεί το σχέδιο αυτό. Με αυτόν τον τρόπο, πιστεύω ότι αίρεται η αδικία που έχει γίνει εις βάρος της Ηλείας στον τομέα αυτό.
Ερ.: Πολιτικά, πού είναι και τι κάνει σήμερα ο Κώστας Τζαβάρας;
Έχοντας συμπληρώσει σχεδόν δύο χρόνια εκτός Κοινοβουλίου, έχω την αίσθηση ότι τώρα ασχολούμαι περισσότερο με την πραγματική Πολιτική, ενδιαφερόμενος από ένα άλλο επίπεδο για τη μελέτη των θεμάτων της κοινωνίας, τα ζητήματα του Κράτους Δικαίου και τα προβλήματα λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών. Μπορώ να πω πλέον για τον εαυτό μου ότι αποχώρησα από τη Βουλή, για να ασχοληθώ με την Πολιτική στις ουσιαστικές της διαστάσεις, δηλαδή τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου χωρίς τη μεσολάβηση επικοινωνιακών, ιδεολογικών ή συντεχνιακών φίλτρων. Παραμένοντας στον χώρο της φιλελεύθερης παράταξης, επιφυλάσσω για τον εαυτό μου το δικαίωμα να εκφράζω ελεύθερα τις απόψεις μου με γνώμονα το κοινό –και όχι το κομματικό– συμφέρον.