Σαλγανέας – Ένας άγνωστος προδότης

Ο Σαλγανέας (αρχ. “Σαλγανεύς”) σύμφωνα με την αναφορά του Στράβωνα στα Γεωγραφικά του[1] και του Παυσανία στα Βοιωτικά του, υπήρξε Βοιωτός, ο οποίος ήταν ο οδηγός του περσικού στόλου για τη διέλευσή του μέσα από τον πορθμό του Ευρίπου και την Ευβοϊκή θάλασσα, το καλοκαίρι του 480 π.Χ. μετά τη μάχη των Θερμοπυλών και τον θάνατο του Σπαρτιάτη βασιλέα Λεωνίδα.

Διαπλέοντας ο περσικός στόλος τον βόρειο Ευβοϊκό κόλπο με κατεύθυνση από βορειοδυτικά προς νοτιοανατολικά, δεν μπορούσε να διακρίνει τον πορθμό του Ευρίπου και την πόλη της Χαλκίδας, την οποία για να τη δουν από θαλάσσης έπρεπε να διαπλεύσουν τη χερσόνησο όπου βρίσκεται σήμερα το δημοτικό διαμέρισμα της Δροσιάς, του Δήμου Ανθηδώνας. Έτσι νόμισαν ότι ο Σαλγανέας τους είχε οδηγήσει σε αδιέξοδο και σε παγίδα και τον σκότωσαν[2].
Περιπλέοντας όμως την ανωτέρω χερσόνησο, εντόπισαν τον πορθμό του Ευρίπου και κατάλαβαν το λάθος τους. Διέταξε λοιπόν ο Πέρσης βασιλέας Ξέρξης να θάψουν με τιμές τον αδικοσκοτωμένο Σαλγανέα και να του φτιάξουν τύμβο.
Ο Τύμβος του Σαλγανέα αποτελεί σήμερα έναν τεχνητό λόφο, ο οποίος βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Μεσσάπιο (σημερινός Κτυπάς), μεταξύ των Δ.Δ. Δροσιάς και Λουκισίων του Δήμου Ανθηδώνας. Η περιοχή από τους γηγενείς κατοίκους ονομάζεται “Σωρός”, πιθανότατα από το σωρό του χώματος που απαιτήθηκε για την κατασκευή του τύμβου, ή αλλιώς “Τσούμπα του Σωρού”. Η λέξη “τσούμπα” αποτελεί παραφθορά της λέξης “Τύμβος”.

Παρόλα αυτά φαίνεται ότι η συγκεκριμένη περιοχή δεν επιλέχθηκε τυχαία, γιατί κοντά στον Τύμβο του Σαλγανέα έχουν βρεθεί από την αρχαιολογική σκαπάνη κτίσματα που χρονολογούνται μέχρι τους μυκηναϊκούς χρόνους.
Παραπομπές
1. […]οἱ μὲν τὸν τοῦ Σαλγανέως τάφον πρὸς τῷ Εὐρίπῳ τῷ Χαλκιδικῷ τοῦ σφαγέντος ὑπὸ τῶν Περσῶν ὡς καθοδηγήσαντος φαύλως ἀπὸ Μαλιέων ἐπὶ τὸν εὔριπον τὸν στόλον· Στράβων, Γεωγραφία, Βιβλίο Α’, κεφ. 1.17
2. πλησίον δ’ ἐστὶν ἐφ’ ὕψους κείμενον χωρίον Σαλγανεύς, ἐπώνυμον τοῦ ταφέντος ἐπ’ αὐτῷ Σαλγανέως ἀνδρὸς Βοιωτίου, καθηγησαμένου τοῖς Πέρσαις εἰσπλέουσιν εἰς τὸν διάπλουν τοῦτον ἐκ τοῦ Μαλιακοῦ κόλπου, ὅν φασιν ἀναιρεθῆναι πρὶν ἢ τῷ Εὐρίπῳ συνάπτειν ὑπὸ τοῦ ναυάρχου Μεγαβάτου νομισθέντα κακοῦργον, ὡς ἐξ ἀπάτης ἐμβαλόντα τὸν στόλον εἰς τυφλὸν τῆς θαλάττης στενωπόν· αἰσθόμενον δὲ τὸν βάρβαρον τὴν περὶ αὐτὸν ἀπάτην μεταγνῶναί τε καὶ ταφῆς ἀξιῶσαι τὸν ἀναιτίως ἀποθανόντα. Στράβων, Γεωγραφία, Βιβλίο Θ’, 2.10
[wikipedia]