Νέα τουρκικά τετελεσμένα -Η ρίζα του κακού- Το σχέδιο νέου οιονεί εποικισμού

Η Ε.Ε. «τιμωρεί» την Κύπρο: Ψαλιδίζει το κονδύλι για το προσφυγικό και τη μετανάστευση

Η Φινλανδία τα έκανε θάλασσα στους προϋπολογισμούς και αναλαμβάνει δράση η Γερμανία – Η αποχώρηση της Βρετανίας και οι κακοί υπολογισμοί των Φινλανδών αφήνουν κενό 64 δις ευρώ, ενώ η στήριξη προς τη Λευκωσία για το προσφυγικό πέφτει από 100 εκ. ευρώ σε 46 εκ.
Οι Φινλανδοί αναστάτωσαν την ΕΕ με τον τρόπο που επιχείρησαν να διαχειριστούν το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (2021-27), και ένα από τα θύματά τους είναι και η Κυπριακή Δημοκρατία. Η έξοδος του Ην. Βασιλείου από την Ένωση και οι κακές μέθοδοι υπολογισμού των Φινλανδών έφεραν κενό 64 δις ευρώ στον προϋπολογισμό της νέας επταετίας. Και ενώ η Κύπρος είναι από τις χώρες που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα ως αποτέλεσμα του φαινομένου των παράτυπων μεταναστών και αιτητών ασύλου, με ποσοστό που φθάνει το 5% του συνολικού πληθυσμού, με βάση τους νέους υπολογισμούς για τον προϋπολογισμό της Ένωσης, μειώνεται η οικονομική στήριξη από την ΕΕ, κατά το ήμισυ.
Συγκεκριμένα, με τους νέους υπολογισμούς, η Κύπρος θα λαμβάνει 46 εκ. ευρώ ανά έτος για το προσφυγικό και τους παράτυπους μετανάστες, αντί περί τα 100 εκ. ευρώ που ελάμβανε μέχρι σήμερα! Εάν, βεβαίως, η κατάσταση δεν αλλάξει εντός της ΕΕ, οι Κύπριοι πολίτες θα πληρώνουν το πρόσθετο κόστος από την τσέπη τους.
Τονίζεται, μάλιστα, ότι το εν λόγω πρόβλημα είναι κυρίως το αποτέλεσμα της τουρκικής πολιτικής που προκαλεί πλέον έναν νέο οιονεί εποικισμό, με Αφρικανούς και άλλους ξένους, που φθάνουν παράνομα στην Τουρκία και από εκεί μεταφέρονται με βίζα τριών ημερών στα κατεχόμενα και εν συνεχεία στις ελεύθερες περιοχές, όπου εμφανίζονται ως αιτητές ασύλου.
Κονδύλια στη ΕΕ και απορροφητικότητα
Η Κυπριακή Κυβέρνηση διά του αρμόδιου Υπουργού των Οικονομικών Α. Πετρίδη έχει ξεκαθαρίσει με πολλούς τρόπους, το ίδιο έπραξε και ο Πρόεδρος σε επίπεδο Συμβουλίου, ότι δεν πρόκειται να δεχθεί τη μείωση των κονδυλίων για το προσφυγικό, διότι αυτό θα συνιστούσε τιμωρία, ενώ, ταυτοχρόνως, αντιδρά και για το συνολικό πόσο που θα διατεθεί για τη Λευκωσία την επόμενη επταετία σε διάφορους τομείς, στους οποίους φαίνεται ότι έχει πέσει ψαλίδα. Και αυτό συμβαίνει, παρότι η Κύπρος προσφέρει στην ΕΕ το ίδιο περίπου ποσό που εισπράττει από τις Βρυξέλλες στη βάση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (2014-20).
Από τα ταμεία συνοχής και στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, η Κύπρος λαμβάνει 1.6 δις ευρώ. Από αυτά, τα 48,4 εκ. αφορούν στο Ταμείο Συνοχής, τα €32,7 εκ. στα Προγράμματα Ευρωπαϊκής Συνεργασίας και τα 3,9 εκ. στο Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους. Σε αυτά υπάρχουν και μια σειρά άλλων πολιτικών της ΕΕ, από τις οποίες η Κύπρος μπορεί να απορροφήσει κονδύλια για να συμπληρώσει το συνολικό ποσό που της αναλογεί για την προγραμματική περίοδο (2014-20).
Πρέπει να επισημανθεί ότι δεν είναι σίγουρο πως η Κύπρος θα εισπράξει τα κονδύλια που της αναλογούν, όπως είναι, για παράδειγμα, εκείνα του Ταμείου Συνοχής και τα συναφή προγράμματα. Αυτό εξαρτάται από τους ίδιους του Κυπρίους, κατά πόσον θα καταθέσουν τις ανάλογες προτάσεις για να απορροφήσουν τα ποσά που αναλογούν στα εν λόγω προγράμματα και πολιτικές της ΕΕ. Μέχρι πρότινος, ο βαθμός απορροφητικότητας της Κύπρου ήταν της τάξης του 46%, από τους καλύτερους στην ΕΕ. Πρόκειται για ποσοστό που έχει ήδη απορροφηθεί, χωρίς να σημαίνει ότι συνιστά τον τελικό δείκτη απορροφητικότητας, αφού υπάρχουν προγράμματα που ακόμη τρέχουν. Στόχος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι να παραμείνουν οι συσχετισμοί με την ΕΕ οι ίδιοι με το προηγούμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο.
Η Γερμανία σε δράση…
Η κατάσταση την οποία δημιούργησαν οι Φινλανδοί και προκαλεί αντιδράσεις, φαίνεται ότι δεν μπορεί να τύχει επιτυχούς διαχείρισης ούτε από την Κροατική Προεδρία. Συναφείς πληροφορίες αναφέρουν ότι η Γερμανία έχει, ήδη, στείλει το μήνυμα πως θα αναλάβει τη διευθέτηση του ζητήματος επί δικής της Προεδρίας. Άλλωστε, το Βερολίνο είναι ο μεγαλύτερος αιμοδότης της ΕΕ, δηλαδή προσφέρει τα περισσότερα χρήματα και έχει τους μηχανισμούς εντός και εκτός Βρυξελλών να διευθετήσει το ζήτημα του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου για το 2021-2027.
Τα προβλήματα της Κύπρου μπορούν να επιλυθούν ευκολότερα από εκείνα άλλων κρατών μελών, λόγω του μικρού μεγέθους και των μικρών κονδυλίων. Βεβαίως, το μεταναστευτικό είναι ιδιόμορφο για την Κύπρο θέμα κοινωνικής και πολιτικής συνοχής, καθότι είναι συναφές με τον εποικισμό. Το ζήτημα αυτό δεν επιλύεται μόνο με την οικονομική στήριξη που μπορεί να δοθεί από την ΕΕ, αλλά με μια σειρά άλλων μέτρων, όπως είναι, για παράδειγμα, η αλλαγή της κείμενης νομοθεσίας ως προς τα οφέλη που μπορούν να έχουν οι αιτητές ασύλου και η εφαρμογή στη γραμμή αντιπαράταξης του συστήματος των καμερών.
Γενικώς, η Κύπρος και η Ελλάδα θεωρούνται ελκυστικοί προορισμοί και είναι ένα θέμα το οποίο θα πρέπει να μελετηθεί, όπως και ο ρόλος των ΜΚΟ (Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων), που παίζουν με διάφορα συμφέροντα και, υπό το πρόσχημα της προστασίας των παράτυπων μεταναστών, τελικώς μετατρέπονται σε μηχανισμούς εκμετάλλευσης.
Δρομολόγια με τουρκική καθοδήγηση
Η Κύπρος είναι το κράτος μέλος της ΕΕ με τους περισσότερους ποσοστιαία παράτυπους μετανάστες, αλλά η Ελλάδα είναι αυτή που δέχθηκε τον μεγαλύτερο αριθμό το 2019. Ο αριθμός αυτός φτάνει τις 68 χιλιάδες, όλοι προερχόμενοι από την Τουρκία, η οποία φιλοξενεί στο έδαφός της 3,5 εκ. πρόσφυγες από τη Συρία. Όμως, αντί να περιορίσει το πρόβλημα, μετά την εφαρμογή της λεγόμενης ζώνης ασφαλείας το έχει αυξήσει, αφού από την 1η Δεκεμβρίου ώς σήμερα έχουν μετακινηθεί από τις περιοχές όπου δρα ο τουρκικός στρατός 390 χιλιάδες γυναικόπαιδα.
Η Άγκυρα διοχετεύει προς την Κυπριακή Δημοκρατία παράτυπους μετανάστες, που ζητούν ως επί το πλείστον άσυλο, με τρεις τρόπους:
Α. Διά θαλάσσης με λαθρεμπόρους.
Β. Μέσω Τουρκίας. Δηλαδή, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, όταν Αφρικανοί κυρίως από το Καμερούν, καθώς και από άλλα κράτη, φτάνουν στην Τουρκία, οι Αρχές της χώρας παραχωρούν τριήμερη βίζα για τα κατεχόμενα και από εκεί με διάφορους τρόπους περνούν στη γραμμή αντιπαράταξης για να ζητήσουν πολιτικό άσυλο. Αρκετοί εξ αυτών καταστρέφουν τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα. Πρέπει να επισημανθεί εδώ ότι:
1) Μόνο το 8% από τους φοιτητές που έρχονται στην Κύπρο ζητούν άσυλο.
2) Οι φοιτητές αυτοί δεν είναι παράτυποι μετανάστες. Περνούν νομίμως στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Γ. Μέσω Τουρκίας φθάνουν στην Κωνσταντινούπολη Σύριοι πρόσφυγες που έχουν συγκεντρωθεί στον Λίβανο και ανέρχονται περί το 1,5 εκ. Με οργανωμένο τρόπο, δηλαδή με τη βοήθεια των τουρκικών Αρχών, πετούν προς τα κατεχόμενα και προσγειώνονται στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου. Από εκεί με τη συνδρομή των Ην. Εθνών εισέρχονται στις ελεύθερες περιοχές, όπου είτε κινούνται παράνομα είτε ζητούν πολιτικό άσυλο.
Όξυνση προβλήματος
Η υφιστάμενη κατάσταση προκαλεί ανθρωπιστικό πρόβλημα, που μετατρέπεται σε ζήτημα κοινωνικής συνοχής, αφού συνδέεται με παράνομες δραστηριότητες και αύξηση της εγκληματικότητας, καθώς και οικονομικό κόστος.
Χωρίς τη λήψη δραστικών μέτρων γίνεται οξύτερο για τους εξής λόγους:
1) Η Κύπρος είναι νησί. Δεν μπορούν να διοχετευτούν σε άλλες χώρες, λόγω απουσίας χερσαίων συνόρων.
2) Η Κύπρος δεν ανήκει στη ζώνη του Σένγκεν, οπότε δεν μπορούν, ούτως ή άλλως, ακόμη και αν τους δοθεί άδεια παραμονής, να μετακινηθούν χωρίς προβλήματα σε άλλες χώρες της ΕΕ.
3) Η Κύπρος είναι ήδη θύμα εποικισμού λόγω της τουρκικής πολιτικής, που προκαλεί αλλοίωση της πολιτιστικής και εθνολογικής της ταυτότητας. Οι παράτυποι μετανάστες αποτελούν ένα είδος νέου οιονεί εποικισμού, που οργανώνεται από την Άγκυρα.
Τρόποι αντιμετώπισης
Η Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετωπίζει πρόβλημα και εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας. Συνεπώς, η επίλυση ή ο περιορισμός του προβλήματος διευθετείται με μια σειρά μέτρων, που αφορούν και την ΕΕ και την ίδια την Κυβέρνηση, όπως:
Πρώτο, εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας. Δηλαδή να επωμιστούν οι εταίροι μας αριθμό των άτυπων μεταναστών και προσφύγων που φθάνουν στο νησί. Και αυτό θα πρέπει να γίνει διότι η κοινωνική συνοχή δεν μπορεί να αντέξει τόσο μεγάλους αριθμούς προσφύγων στην Κύπρο. Δεύτερο, αύξηση και σε καμιά περίπτωση μείωση των κονδυλίων από την ΕΕ. Τρίτο, αλλαγή της κείμενης νομοθεσίας ως προς τα οφέλη που μπορούν να έχουν οι αιτητές ασύλου για να μην αποτελεί η Κύπρος ελκυστικό προορισμό. Αυτό μπορεί να γίνει σε συνεννόηση με την ΕΕ εκεί και όπου επιτρέπεται.
Υφιστάμενη κατάσταση και Άγκυρα
Επί τη βάσει του υφιστάμενου σκηνικού, η Τουρκία:
1) Δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και το τμήμα εκείνο της συμφωνίας επανεισδοχής που υπέγραψε με την ΕΕ και αφορά τις δυο χώρες. Άρα, οι παράτυποι μετανάστες δεν μπορούν επιστραφούν από την Κύπρο στην Τουρκία.
2) Στέλνει παράτυπους μετανάστες επί σκοπώ στα κατεχόμενα και από εκεί στις ελεύθερες περιοχές.
3) Δεν περιορίζει το πρόβλημα των προσφύγων από τη Συρία, αλλά το αντίθετο πράττει. Σύμφωνα με τις εκθέσεις των Ην. Εθνών, από την 1η Δεκεμβρίου του 2019, περί τα 390 χιλιάδες γυναικόπαιδα έχουν εγκαταλείψει τη βορειοδυτική Συρία, όπου δρα ο Τουρκικός Στρατός. Η Άγκυρα οξύνει ένα ανθρωπιστικό πρόβλημα, το οποίο μετατρέπει σε εργαλείο εκβιασμών κατά της ΕΕ.
4) Αφού έχει προχωρήσει σε εποικισμό του βόρειου κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου, γεγονός που αποτελεί έγκλημα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας, τώρα χρησιμοποιεί τα κατεχόμενα, επί των οποίων η Κυβέρνηση δεν μπορεί να ασκήσει έλεγχο, για να μεταφέρει παρανόμως μετανάστες και πρόσφυγες και να τους προωθήσει στις ελεύθερες περιοχές, με απώτερο σκοπό να προκαλέσει στον νότο προβλήματα κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής συνοχής.
Επιχειρήματα στην Ε.Ε.
Συμφώνως με τα ανωτέρω, η Άγκυρα θα πρέπει να καταγγελθεί στην ΕΕ και σε άλλα διεθνή φόρα και στον ΟΗΕ για την πολιτική της στο μεταναστευτικό και ειδικότερα για τον τρόπο με τον οποίο την ασκεί σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους μέλους της Ένωσης.
Το επιχείρημα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ μπορεί να έχει δυο σκέλη: Η Άγκυρα όχι μόνο αρνείται να εφαρμόσει τη συμφωνία επανεισδοχής με τη Λευκωσία, αλλά ταυτοχρόνως χρησιμοποιεί το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου -(όπου με βάση το Πρωτόκολλο 10 δεν ισχύει το κεκτημένο διότι η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν ασκεί έλεγχο)- για να διενεργεί στον βορρά εποικισμό και οιονεί εποικισμό σε βάρος των ελεύθερων περιοχών του νότου. Η ευθύνη της Άγκυρας μπορεί να στηριχθεί στις υποθέσεις της Τέταρτης Διακρατικής Προσφυγής και της Τιτίνας Λοϊζίδου. Και στις δυο αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΕΔΑΔ), καθίσταται σαφές ότι η ευθύνη για τις όποιες παράνομες ενέργειες ανήκει στην Τουρκία, διότι ο δικός της στρατός κάνει κουμάντο στον βορρά. Το βόρειο τμήμα της Κύπρου είναι μεν ενταγμένο στην ΕΕ, αλλά χωρίς την εφαρμογή του κεκτημένου.
Δεν τρέφουμε ψευδαισθήσεις ότι η ΕΕ θα προχωρήσει στην άμεση λήψη κυρώσεων λόγω συμφερόντων, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να γίνει η καταγγελία και να ασκηθούν πιέσεις επί της Άγκυρας, ακόμη και οικονομικές κυρώσεις, είτε από τα προενταξιακά είτε από την οικονομική βοήθεια που προορίζεται προς την Τουρκία για το προσφυγικό. Συνεπώς, όχι μόνο μείωση του κονδυλίου για το μεταναστευτικό δεν θα πρέπει να δεχθούμε, αλλά και τμήμα πρόσθετο θα πρέπει να μας δοθεί από εκείνο που προορίζεται για την Τουρκία.
Συμφωνία επανεισδοχής με αφρικανικά κράτη
Βεβαίως, εφόσον η Τουρκία δεν εφαρμόσει τη συμφωνία επανεισδοχής με την Κυπριακή Δημοκρατία, θα πρέπει να βρεθεί κάποιο αντίδοτο. Και αυτό είναι η υπογραφή συμφωνιών επανεισδοχής μεταξύ της ΕΕ και αφρικανικών κρατών, από τα οποία πηγάζει το πρόβλημα, όχι μόνο για την Κύπρο αλλά και για άλλες χώρες. Η λήψη ενός τέτοιου μέτρου έχει ζητηθεί και από την Κύπρο, την Ελλάδα και τη Μάλτα, χωρίς να προκύψει ακόμη κάτι χειροπιαστό. Όπως έχει, ήδη, ζητηθεί από πλευράς Κυβερνήσεως να εφαρμοστεί η αρχή της αναλογικότητας.
Η ρίζα του κακού
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης κάθε άλλο παρά εύκολη είναι για την Κυπριακή Δημοκρατία. Όμως, η χειρότερη των επιλογών είναι να καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια χωρίς να στρέφεται νομικά και διπλωματικά εντός και εκτός της ΕΕ σε βάρος της Άγκυρας. Και, μάλιστα, κτυπώντας το κακό στη ρίζα του. Δηλαδή στην Τουρκία, η οποία μετά τον εποικισμό στον βορρά διενεργεί νέον οιονεί εποικισμό σε βάρος του νότου διά της χρήσης ενός ανθρωπιστικού προβλήματος, που επιδιώκει να το μετατρέψει σε κόλαση…
Γιάννος Χαραλαμπίδης
Δρ των Διεθνών Σχέσεων
simerini